Wikipedia

Kościół św. Marcelego w Rzymie

Kościół św. Marcelego na Corso (wł. Chiesa di San Marcello al Corso) – rzymskokatolicki kościół tytularny w Rzymie.

Kościół św. Marcelego na Corso
Chiesa di San Marcello al Corso
Kościół tytularny
Ilustracja
Państwo

 Włochy

Miejscowość

Rzym
Piazza San Marcello 5

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

santi XII Apostoli

Wezwanie

św. Marcelego

Wspomnienie liturgiczne

16 stycznia

Położenie na mapie Rzymu
Mapa konturowa Rzymu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Marcelego na Corso”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Marcelego na Corso”
Położenie na mapie Lacjum
Mapa konturowa Lacjum, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Marcelego na Corso”
41°53′55,25″N 12°28′54,34″E/41,898681 12,481761
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Świątynia ta jest kościołem rektoralnym parafii Santi XII Apostoli oraz kościołem tytularnym[1]. Jest też kościołem stacyjnym ze szóstej środy Wielkiego Postu.

Lokalizacja edytuj

Kościół znajduje się w II Rione Rzymu – Trevi przy Piazza San Marcello 5[1].

Patron edytuj

Patronem świątyni jest św. Marceli I – papież w latach 308–309.

Historia edytuj

W kościele tym w 418 roku został konsekrowany papież Bonifacy I, ten fakt jest pierwszym dowodem na istnienie tej świątyni[2]. Następnie kościół został wymieniony w aktach synodu z 499 i 595 roku jako Titulus Marcelli[a][2]. W VIII wieku kościół został odnowiony przez papieża Hadriana I, natomiast Grzegorz IV sprowadził do świątyni relikwie św. Marcelego z San Silvestro a Priscilla[2].

Fragmenty paleochrześcijańskiej świątyni zostały odkryte podczas prac archeologicznych[2]. Kościół miał wówczas trzy nawy z półokrągłą apsydą i był zbudowany w technice opus listatum, przy czym był ustawiony odwrotnie w stosunku do obecnie istniejącej budowli[2].

W połowie XII wieku do nawy północnej (i być może również południowej) dodano niewielką apsydę, natomiast pod koniec XII wieku wyburzono wszystkie apsydy i wybudowano transept zakończony apsydami[2]. W 1375 roku papież Grzegorz XI przekazał kościół serwitom[2].

Kościół został zniszczony przez pożar w nocy 22 maja 1519 roku, ocalały tylko ściany zewnętrzne oraz drewniany krucyfiks z XV wieku, obecnie znajdujący się w kaplicy krzyża[2]. Odbudowa została przeprowadzona według projektu Jacopo Sansovino, odwrócono wówczas usytuowanie prezbiterium i wejścia, zrezygnowano z naw bocznych i transeptu na korzyść ciągu kaplic bocznych[2]. Wydarzenia związane z Sacco di Roma przerwały odbudowę, po jej wznowieniu wyznaczono Giovanni Mangone do zakończenia projektu[2]. W 1569 roku wybudowano apsydę według projektu Annibale Lippi i ponownie przerwano prace[2]. Kościół został uznany za ukończony i ponownie konsekrowany w 1592 roku[2].

Fasada kościoła powstała w latach 1682–1686 według projektu Carlo Fontana[2]. Figury w górnej części fasady zostały umieszczone w 1701 roku[2].

W 1823 roku została zlikwidowana parafia św. Marcelego[2].

W latach 1861–1867 pod kierunkiem Virginio Vespignani odrestaurowano wnętrze[2].

Architektura i sztuka edytuj

Fasada kościoła jest dużo wyższa od nawy głównej[2]. Fasada jest dwukondygnacyjna, została wykonana z trawertynu[2]. Nad drzwiami znajduje się rzeźba autorstwa Antonio Raggi z 1686 roku przedstawiająca scenę odmowy przyjęcia papieskiej tiary przez św. Filipa Benicjusza[2]. W bocznych częściach dolnej kondygnacji fasady znajdują się rzeźby przedstawiające św. Filipa Benicjusza i św. Marcelego dłuta Francesco Cavallini z 1686 roku[2].

 
Św. Filip Benicjusz odmawia przyjęcia tiary papieskiej, Antonio Raggi 1686 r.


Kościół jest trójnawowy z dużą apsydą, przy czym nawy boczne są podzielone na kaplice, po pięć z każdej strony[2].

Płaski, kasetonowy drewniany sufit został wykonany w latach 1592–1594, zawiera on symbole ilustrujące tytuły Matki Bożej z Litanii Loretańskiej, w centrum znajduje się rzeźbiona płaskorzeźba Niepokalanego Poczęcia[2]. Autorem projektu był Carlo Francesco Lambardi[2].

 
Wnętrze kościoła
 
Ołtarz główny z relikwiami Marcelego


Ambona została zaprojektowana przez Giovanniego Mattia de Rossiego i wykonana przez Carlo Torriani w 1673 roku[2]. Anioła, który ją wspiera, wykonał z kolei Pietro Paolo Naldini[2].

 
Ambona
 
Krucyfiks z XV w., który ocalał z pożaru w 1519 r.


Kardynałowie prezbiterzy edytuj

Kościół św. Marcelego w Rzymie jest jednym z kościołów tytularnych nadawanych kardynałom-prezbiterom (Titulus Sancti Marcelli)[3].

Uwagi edytuj

  1. ↑ Nie ma pewności czy chodziło tutaj o papieża Marcelego czy donatora nieruchomości o tym samym imieniu
  2. ↑ a b Mianowany przez antypapieża Feliksa V

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Chiesa rettoria San Marcello al Corso w serwisie Diocesi di Roma. [dostęp 2019-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-28)]. (wł.).
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y San Marcello al Corso na Churches of Rome. [dostęp 2019-02-27]. (ang.).
  3. ↑ Kościół św. Marcelego w Rzymie [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2019-02-27] (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_św._Marcelego_w_Rzymie&oldid=73437427”