Królestwo Jemenu – niepodległe państwo jemeńskie, istniejące w latach 1918-1962.

Królestwo Jemenu
المملكة المتوكلية اليمنية
al-Mamlakah al-Mutawakkilīyah al-Yamanīyah
1918–1962
Flaga
Herb Jemenu
Flaga Herb
Hymn:
تحية ملكية

(Królewski Salut)
Położenie Jemenu
Język urzędowy

arabski

Stolica

Ta’izz

Ustrój polityczny

monarchia

Typ państwa

królestwo

Pierwszy król

Jahja Muhammad Hamid ud-Din

Ostatni król

Muhammad al-Badr

Powierzchnia
 • całkowita


195,000 km²

Waluta

rial północnojemeński

Data powstania

1 listopada 1918

Republika

27 września 1962

Od IX wieku Jemen Północny znajdował się pod władzą imamów zajdyckich. Od XVI wieku byli oni formalnie wasalami imperium osmańskiego[1].

W drugiej połowie XIX wieku Turcy zwiększyli swoją aktywność na obszarze Jemenu. W 1872 Jemen został formalnie przekształcony w wilajet turecki, zaś imamowie zostali podporządkowani urzędnikowi osmańskiemu. Spowodowało to opór ze strony Jemeńczyków i wybuchające nieustannie antytureckie powstania.

W czasie I wojny światowej imam Jemenu podjął współpracę z Brytyjczykami, co po upadku imperium osmańskiego doprowadziło do uznania przez mocarstwa sprzymierzone niepodległości Jemenu 1 listopada 1918[1].

W 1926 Jemen został ogłoszony królestwem. Jednocześnie rozpoczęto trwające kilkanaście lat zatargi terytorialne z Arabią Saudyjską i Brytyjczykami kontrolującymi Jemen Południowy.

W 1934 Królestwo Jemenu toczyło wojnę z Arabią Saudyjską, którą przegrało[1].

W 1945 Królestwo Jemenu współtworzyło Ligę Państw Arabskich, zaś w 1947 zostało członkiem ONZ[1].

W latach 50. w Jemenie wzrosły nastroje panarabskie, które doprowadziły w 1958 do utworzenia przez Królestwo Jemenu konfederacji ze Zjednoczoną Republiką Arabską (Zjednoczone Państwa Arabskie). Jemen opuścił ją jednak w 1961, nie zgadzając się na reformatorskie plany Egiptu.

W nocy z 26 na 27 września 1962 z inspiracji Egiptu doszło do zamachu stanu i proklamowania Jemeńskiej Republiki Arabskiej.

Przypisy edytuj

  1. a b c d Jemen. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-04-01].