Królowe Węgier

lista w projekcie Wikimedia

Koronowane królowe Węgier edytuj

Arpadowie, 1000–1038 edytuj

Obraz Imię Ojciec Narodziny Małżeństwo Początek panowania Koniec panowania Śmierć Mąż
  Gizela Bawarska Henryk II Kłótnik 985 995 25 grudnia 1000/ 1 stycznia 1001
koronacja małżonka
15 sierpnia 1038
śmierć małżonka
7 maja 1033/65 Stefan I Święty

Orseolo, 1038/44–1041/46 edytuj

Obraz Imię Ojciec Narodziny Małżeństwo Początek panowania Koniec panowania Śmierć Mąż
Tuta? nieznane Piotr Orseolo
  Judyta ze Schweinfurtu Henryk ze Schweinfurtu Obecnie panuje pogląd, że małżeństwo to jest wymysłem kronikarza tym bardziej, że Piotr Orseolo zmarł w 1046 r.[1] (przed 1003 – 2 sierpnia 1058)

Aba, 1041–1044 edytuj

Obraz Imię Ojciec Narodziny Małżeństwo Początek panowania Koniec panowania Śmierć Mąż
Nieznana[2] Gejza nieznane Samuel Aba

Arpadowie, 1046–1301 edytuj

Obraz Imię Ojciec Narodziny Małżeństwo Początek panowania Koniec panowania Śmierć Mąż
  Anastazja Jarosławówna Jarosław I Mądry 1023 1039 1046
wstąpienie na tron małżonka
przed 6 grudnia 1060
śmierć małżonka
1074/96 Andrzej I
Rycheza?[3]. Mieszko II Lambert 22 września 1013 1039–43 1060
wstąpienie na tron małżonka
11 września 1063
śmierć małżonka
21 maja 1075 Bela I
Judyta Salicka Henryk III Salicki 9 kwietnia 1054 września 1063 sierpnia 1074
wygnanie małżonka
14 marca 1093/96 Salomon
Synadene Theodulos Synadenos 1075 25 kwietnia 1077
śmierć małżonka
po 1079 Gejza I
Adelajda Szwabska Rudolf Szwabski 1067/70 1077 or po 25 kwietnia 1077
wstąpienie na tron małżonka
29 lipca 1095
śmierć małżonka
3 maja 1090 Władysław I Święty
Felicja de Hauteville Roger I 1078 1097 1102 Koloman Uczony
Eufemia Włodzimierzówna Włodzimierz II Monomach 1104/12 1113
odesłana
4 kwietnia 1139
Krystyna z Kapui Robert I 1120 przed 1121 Stefan II
Adelajda Riedenburg Stefan II Riedenburg po 1121 Stefan II
  Helena Raška Urosz I Wukanowicz po 1109 28 sierpnia 1127 1 marca 1131
wstąpienie na tron małżonka
13 lutego 1141
śmierć małżonka
po 1146 Bela II Ślepy
Eufrozyna Mścisławówna Mścisław I Harald 1130 1146 31 maja 1162
śmierć małżonka
1186–93 Gejza II
Nieznana Jarosław Ośmiomysł 1167 1168
odesłana
Stefan III
  Agnieszka Babenberg Henryk Jasomirgott 1154 1168 4 marca 1172
śmierć małżonka
13 stycznia 1182
Maria Komnena Manuel I Komnen 1144 1157 14 stycznia 1163
wstąpienie na tron małżonka
11 kwietnia 1165
śmierć małżonka
1190 Stefan IV
  Agnieszka z Châtillon Renald z Châtillon 1154 1170 4 marca 1172
wstąpienie na tron małżonka
1184 Bela III
  Małgorzata francuska Ludwik VII Młody listopada 1157 1185/86 23 kwietnia 1196
śmierć małżonka
sierpnia/września 1197
  Konstancja Aragońska Alfons II Aragoński 1179 1198 30 września/30 listopada 1204
śmierć małżonka
23 czerwca 1222 Emeryk
  Gertruda z Meran Bertold IV 1185 przed 1203 7 maja 1205
wstąpienie na tron małżonka
24 września 1213 Andrzej II
  Jolanta de Courtenay Piotr II de Courtenay 1200 lutego 1215 1233
  Beatrycze d’Este Aldobrandino I d’Este 1215 14 maja 1234 21 września 1235
śmierć małżonka
1245, przed 8 maja
  Maria Laskarina Teodor I Laskarys 1206 1218 21 września 1235
wstąpienie na tron małżonka
3 maja 1270
śmierć małżonka
16 lipca or 24 czerwca 1270 Bela IV
  Elżbieta Kumanka Kocjan 1240 około 1253 3 maja 1270
wstąpienie na tron małżonka
6 sierpnia 1272
śmierć małżonka
po 1290 Stefan V
  Elżbieta Sycylijska Karol I Andegaweński 1261 1270 5 września 1272 10 lipca 1290
śmierć małżonka
c. 1300 Władysław IV Kumańczyk
  Fenenna kujawska Ziemomysł inowrocławski 1261 wrzesień–listopad 1290 1295 Andrzej III
  Agnieszka Habsburg Albrecht I Habsburg 18 maja 1281 13 lutego 1296 14 stycznia 1301
śmierć małżonka
10 czerwca 1364

Przemyślidzi, 1301–1305 edytuj

Obraz Imię Ojciec Narodziny Małżeństwo Początek panowania Koniec panowania Śmierć Mąż
  Wiola Elżbieta cieszyńska Mieszko cieszyński 1290 5 października 1305 9 października 1305
zrzeczenie się tronu przez małżonka
21 września 1317 Władysław V

Wittelsbachowie, 1305–1308 edytuj

Młodsza linia dolnobawarska uzyskała w osobie Ottona III w latach 13051308 tron Węgier. W czasie walk o tron węgierski jakie toczyły się od 1301 po śmierci Andrzeja III, ostatniego króla Węgier z dynastii Arpadów, pomiędzy Przemyślidami, Habsburgami a Andegawenami, Otto Bawarski (będący wnukiem Beli IV) w 1305 przejął od Wacława II prawa do Korony Świętego Stefana. W tym samym roku przybył na Węgry, gdzie przy poparciu części szlachty koronował się na króla, przyjmując imię Beli V. Przez kolejne dwa lata Otto musiał zmagać się z popieranym przez papiestwo i resztę panów węgierskich pretendentem do korony Karolem Robertem Andegawenem (który z kolei po kądzieli był potomkiem Stefana V).

Andegawenowie (Kapetyngowie), 1308–1395 edytuj

Po wygaśnięciu Arpadów na tronie zasiadł król Polski i Czech Wacław z rodu Przemyślidów, od 1308 przedstawiciel dynastii AndegawenówKarol Robert. Drugim królem tego rodu na tronie węgierskim był Ludwik I Wielki, panujący w latach 1342-1382. Ludwik poszerzył swoje rządy na tereny po Morze Czarne, Adriatyk, czasowo okupował Królestwo Neapolu. W 1370 roku, po śmierci Kazimierza III Wielkiego, został królem Polski.

Obraz Imię Ojciec Narodziny Małżeństwo Początek panowania Koniec panowania Śmierć Mąż
  Maria bytomska Kazimierz bytomski 1280–90 1306 15 grudnia 1317 Karol Robert
  Beatrycze Luksemburska Henryk VII Luksemburski 1305 24 czerwca/września 1318 11 listopada 1319
  Elżbieta Łokietkówna Władysław I Łokietek 1305 6 lipca 1320 16 lipca 1342
śmierć małżonka
29 grudnia 1380
  Małgorzata Luksemburska Karol IV Luksemburski 24 maja 1335 3 sierpnia 1342 16 lipca 1342
wstąpienie na tron małżonka
1349, przed października Ludwik Węgierski
  Elżbieta Bośniaczka Stefan II Kotromanić 1340 20 czerwca 1353 10 września 1382
śmierć małżonka
przed 16 stycznia 1387
  Małgorzata z Durazzo Karol z Durazzo 28 lipca 1347 24 stycznia 1369/70 31 grudnia 1385
koronacja małżonka
24 lutego 1386
śmierć małżonka
6 sierpnia 1412 Karol III z Durazzo

Po śmierci Ludwika na tronie zasiadł (w 1387) Zygmunt Luksemburski, który poślubił córkę Ludwika, Marię. Rozpadła się unia z Polską, gdzie władzę objęła druga z córek Ludwika, Jadwiga.

Luksemburgowie, 1395–1437 edytuj

Obraz Imię Ojciec Narodziny Małżeństwo Początek panowania Koniec panowania Śmierć Mąż
  Barbara Cylejska Herman II Cylejski 1390/95 1406 9 grudnia 1437
śmierć małżonka
11 lipca 1451 Zygmunt Luksemburski

Habsburgowie, 1437–1439 edytuj

Obraz Imię Ojciec Narodziny Małżeństwo Początek panowania Koniec panowania Śmierć Mąż
  Elżbieta Luksemburska Zygmunt Luksemburski 7 października 1409 28 września 1421 9 grudnia 1437
wstąpienie na tron małżonka
27 października 1439
śmierć małżonka
19 grudnia 1442 Albert I

Jagiellonowie, 1440–1444 edytuj

W 1440 królem został władca Polski Władysław III Warneńczyk, który zginął w bitwie pod Warną w 1444. Rządy objął tymczasowo Jan Hunyady.

Hunyady, 1458–1490 edytuj

Obraz Imię Ojciec Narodziny Małżeństwo Początek panowania Koniec panowania Śmierć Mąż
  Katarzyna z Podiebradów Jerzy z Podiebradów 11 listopada 1449 1 maja 1461 8 marca 1464 Maciej Korwin
  Beatrycze Aragońska Ferdynand I 16 listopada 1457 15 grudnia 1476 6 kwietnia 1490
śmierć małżonka
23 września 1508

Jagiellonowie, 1490–1526 edytuj

Obraz Imię Ojciec Narodziny Małżeństwo Początek panowania Koniec panowania Śmierć Mąż
  Barbara Hohenzollern Albrecht III Achilles 30 maja 1464 20 sierpnia 1476 18 września 1490
wstąpienie na tron małżonka
1491
rozwód
4 września 1515 Władysław II Jagiellończyk
  Beatrycze Aragońska Ferdynand I 16 listopada 1457 4 października 1490 7 kwietnia 1500
Małżeństwo anulowane przez papieża Aleksandra VI
23 września 1508
  Anna de Foix-Candale Gaston II de Foix-Candale 1484 29 września 1502 26 lipca 1506
  Maria Habsburżanka Filip I Piękny 18 września 1505 13 stycznia 1522 29 sierpnia 1526
śmierć małżonka
18 października 1558 Ludwik II Jagiellończyk

W 1526, po śmierci Ludwika II Jagiellończyka w bitwie pod Mohaczem, na króla Węgier przez zgromadzenia szlacheckie w Tokaju (X 1526) i w Székesfehérvárze (XI 1526) został wybrany Jan Zápolya. W grudniu tego roku jednak magnaci pod wodzą rodu Frangepán obwołali w Cetinie królem arcyksięcia Austrii Ferdynanda Habsburga, młodszego brata cesarza Karola V.

Zápolyowie, 1526–1570 edytuj

Obraz Imię Ojciec Narodziny Małżeństwo Początek panowania Koniec panowania Śmierć Mąż
  Izabela Jagiellonka Zygmunt I Stary 18 stycznia 1519 23 lutego 1539 22 lipca 1540
śmierć małżonka
15 września 1559 Jan Zápolya

Habsburgowie, 1526–1780 edytuj

Obraz Imię Ojciec Narodziny Małżeństwo Początek panowania Koniec panowania Śmierć Mąż
  Anna Jagiellonka Władysław II Jagiellończyk 23 lipca 1503 25 maja 1521 29 sierpnia 1526
wstąpienie na tron małżonka
27 stycznia 1547 Ferdynand I Habsburg
  Maria Hiszpańska Karol V Habsburg 21 czerwca 1528 13 września 1548 września 1563
wstąpienie na tron małżonka
12 października 1576
śmierć małżonka
26 lutego 1603 Maksymilian II Habsburg
  Anna Tyrolska Ferdynand II Habsburg 4 października 1585 4 grudnia 1611 14 grudnia 1618 Maciej II
  Eleonora Gonzaga Wincenty I Gonzaga 23 września 1598 4 lutego 1622 15 lutego 1637
śmierć małżonka
27 czerwca 1655 Ferdynand II Habsburg
  Maria Anna Habsburg Filip III Habsburg 18 sierpnia 1606 20 lutego 1631 13 maja 1646 Ferdynand III Habsburg
  Maria Leopoldyna Austriaczka Leopold V Habsburg 6 kwietnia 1632 2 lipca 1648 7 sierpnia 1649
  Eleonora Gonzaga Karol II Gonzaga 18 listopada 1630 30 kwietnia 1651 2 kwietnia 1657
śmierć małżonka
6 grudnia 1686
  Małgorzata Teresa Habsburżanka Filip IV Habsburg 12 lipca 1651 12 grudnia 1666 12 marca 1673 Leopold I Habsburg
  Klaudia Felicyta Habsburg Ferdynand Karol Habsburg 30 maja 1653 15 października 1673 8 kwietnia 1676
  Eleonora Magdalena von Pfalz-Neuburg Filip Wilhelm Wittelsbach 6 stycznia 1655 14 grudnia 1676 5 maja 1705
śmierć małżonka
19 stycznia 1720
  Wilhelmina Amalia Brunszwicka Jan Fryderyk 21 kwietnia 1673 24 lutego 1699 17 kwietnia 1711
śmierć małżonka
10 kwietnia 1742 Józef I Habsburg
  Elżbieta Krystyna z Brunszwiku-Wolfenbüttel Ludwik Rudolf 28 sierpnia (28 września?) 1691 1 sierpnia 1708 17 kwietnia 1711
wstąpienie na tron małżonka
20 października 1740
śmierć małżonka
21 grudnia 1750 Karol III

Dom Habsbursko-Lotaryński, 1780–1918 edytuj

Obraz Imię Ojciec Narodziny Małżeństwo Początek panowania Koniec panowania Śmierć Mąż
  Maria Ludwika Burbon Karol III Hiszpański 24 listopada 1745 16 lutego 1764 20 lutego 1790
wstąpienie na tron małżonka
1 marca 1792
śmierć małżonka
15 maja 1792 Leopold II Habsburg
  Maria Teresa Burbon-Sycylijska Ferdynand I Burbon 6 czerwca 1772 15 sierpnia 1790 1 marca 1792
wstąpienie na tron małżonka
13 kwietnia 1807 Franciszek II Habsburg
  Maria Ludwika Habsburg-Este Ferdynand Habsburg 14 grudnia 1787 6 stycznia 1808 7 kwietnia 1816
  Karolina Augusta Wittelsbach Maksymilian I Józef Wittelsbach 8 lutego 1792 29 października 1816 28 września 1830 9 lutego 1873
  Maria Anna Sabaudzka Wiktor Emanuel I 19 września 1803 12 lutego 1831 2 grudnia 1848
abdykacja małżonka
4 maja 1884 Ferdynand V Habsburg
  Elżbieta Bawarska Maksymilian Bawarski 24 grudnia 1837 24 kwietnia 1854 10 września 1898 Franciszek Józef I
  Zyta Burbon-Parmeńska Robert I Parmeński 9 maja 1892 13 czerwca 1911 21 listopada 1916
wstąpienie na tron małżonka
11 listopada 1918
wygnanie małżonka
14 marca 1989 Karol IV Habsburg

Przypisy edytuj

  1. Hungary Kings [online], fmg.ac [dostęp 2019-02-15].
  2. Dworzaczek W., Genealogia, Warszawa 1959, tabl. 84
  3. Jerzy Dowiat, Bela I węgierski w Polsce (1031/32–1048), „Przegląd Historyczny” 56 (1965), z. 1, s. 1-23, por. polemikę: Władysław Dziewulski, W sprawie pobytu Beli I węgierskiego w Polsce (uwagi krytyczne), „Przegląd Historyczny” 57 (1966), z. 2, s. 270–270; Jerzy Dowiat, W sprawie „Uwag krytycznych” Władysława Dzie­wulskiego, „Przegląd Historyczny” 57 (1966), z. 3, s. 447–452; Władysław Dziewulski, Odpowiedź na replikę Jerzego Dowiata, „Przegląd Historyczny” 58 (1967), z. 2, s. 372-377.

Zobacz też edytuj