Kraskowe
Kraskowe[2], kraskowate (Coraciiformes) – rząd ptaków z podgromady Neornithes.
| Coraciiformes[1] | |||
| Forbes, 1884 | |||
 Przedstawiciel rzędu – kraska zwyczajna (Coracias garrulus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd |
kraskowe | ||
| Rodziny | |||
| |||
Zasięg występowania edytuj
Rząd obejmuje gatunki o zróżnicowanym trybie życia, zamieszkujące cały świat poza rejonami okołobiegunowymi (większość w strefie międzyzwrotnikowej)[3][4].
Cechy charakterystyczne edytuj
Kraskowe to ptaki zróżnicowane pod względem trybu życia i morfologii. Zazwyczaj prowadzą nadrzewny, rzadko naziemny tryb życia, najczęściej zamieszkują w pobliżu zbiorników wodnych, tylko niektóre gatunki żyją w środowiskach otwartych: na pustyniach, półpustyniach, stepach. Kraskowe są zróżnicowane między sobą pod względem kształtu i rozmiaru dzioba oraz budowy nóg, które mogą być czteropalczaste lub trójpalczaste. W zależności od gatunku są one także małe lub duże i silne. Dymorfizm płciowy nie występuje lub jest słabo zaznaczony. Długość ciała zależnie od gatunku wynosi od 9 do 48 cm, masa ciała od 4,3 do 465 g[5].
Rozród edytuj
- gniazdo w norze, dziupli lub szczelinie
- jaja zazwyczaj białe
- gniazdowniki
- pisklęta ślepe i nagie (rzadko pokryte skąpym puchem)
- oboje rodzice zajmują się potomstwem.
Odżywianie się edytuj
Odżywiają się pokarmem różnorodnym – od mięsożernych po wszystkożerne. Gatunków wyłącznie owadożernych nie ma.
Ochrona edytuj
Zagrożeniem dla kraskowych jest przede wszystkim niszczenie ich środowiska naturalnego przez człowieka. Niektóre gatunki są uważane przez człowieka za szkodniki, przez co są przez nich tępione. Wszystkie występujące w Polsce kraskowe są objęte na jej terenie ochroną ścisłą.
Systematyka edytuj
Do rzędu zaliczane są następujące rodziny[2]:
- Nadrodzina: Meropoidea Rafinesque, 1815
- Meropidae Rafinesque, 1815 – żołny
- Nadrodzina: Coracioidea Rafinesque, 1815
- Coraciidae Rafinesque, 1815 – kraski
- Brachypteraciidae Bonaparte, 1854 – ziemnokraski
- Nadrodzina: Alcedinoidea Rafinesque, 1815
- Todidae Vigors, 1825 – płaskodziobki
- Momotidae G.R. Gray, 1840 – piłodzioby
- Alcedinidae Rafinesque, 1815 – zimorodkowate
Przypisy edytuj
- ↑ Coraciiformes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rząd: Coraciiformes Forbes, 1884 - kraskowe (wersja: 2019-10-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-11].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Rollers, ground rollers & kingfishers. IOC World Bird List: Version 10.2. [dostęp 2020-10-11]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Todies, motmots, bee-eaters, hoopoes, wood hoopoes & hornbills. IOC World Bird List: Version 10.2. [dostęp 2020-10-11]. (ang.).
- ↑ Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. [dostęp 2020-06-04]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Dimitrij Strelnikoff: Wielka encyklopedia zwierząt. T. 14. Oxford Educational, s. 6, 7. ISBN 978-83-7425-659-9.