Księstwo Luksemburga

Księstwo Luksemburga (luks. Herzogtum Lëtzebuerg) – historyczne państwo, istniejące w Europie Zachodniej w latach 1353–1795, poprzednik obecnego Wielkiego Księstwa Luksemburga.

Księstwo Luksemburga
Herzogtum Lëtzebuerg
1354–1795
Herb Luksemburga
Herb
Stolica

Luksemburg

Typ państwa

monarchia

Pierwszy władca

Wacław I Luksemburski

Ostatni władca

Franciszek Habsburg

Zależne od

Świętego Cesarstwa Rzymskiego
Burgundii (1444–1477)
Hiszpanii (1556–1714)
Austrii (1714–1795)

Powierzchnia
 • całkowita


ok. 10 700 km²

Podniesienie do rangi księstwa

z Hrabstwa Luksemburga
1354

Podbój i aneksja

przez Francję
1795

Religia dominująca

katolicyzm

Mapa Luksemburga

     Hrabstwo Luksemburga na mapie Niderlandów ok. 1350, tuż przed podniesieniem do rangi księstwa

Powstało w 1354 z przekształcenia Hrabstwa Luksemburga w księstwo po przyjęciu przez hrabiego Wacława I Luksemburskiego tytułu księcia. Początkowo pozostawało we władaniu książąt z rodzimej dynastii Luksemburgów, w kolejnych stuleciach znajdowało się pod panowaniem obcych dworów. W 1444 przeszło pod panowanie francuskiej dynastii burgundzkiej i weszło w skład tzw. Niderlandów Burgundzkich[1]. Od 1477 we władaniu Habsburgów, od 1556 w rękach hiszpańskiej linii rodu, jako część Niderlandów Hiszpańskich[1]. W okresie rządów hiszpańskich, na mocy pokoju pirenejskiego, kończącego wojnę francusko-hiszpańską, od Luksemburga odłączono południowe ziemie (łącznie ok. 1,060 km²) z miastami Thionville, Damvillers, Marville i Montmédy i włączono do Francji (tzw. I rozbiór Luksemburga)[2]. Wskutek wojny o sukcesję hiszpańską w 1714 przeszło do Austrii[3], współtworząc z dużą częścią dzisiejszej Belgii Niderlandy Austriackie. Zarazem przez cały okres istnienia pozostawało częścią Świętego Cesarstwa Rzymskiego.

Mapa Luksemburga z II połowy XVII wieku

W 1795 zostało podbite i przyłączone do Francji, by zostać odtworzonym jako Wielkie Księstwo Luksemburga w unii personalnej z Królestwem Zjednoczonych Niderlandów po porażce Napoleona w 1815, jednakże w okrojonym kształcie wskutek przyznania wschodnich terytoriów luksemburskich z miastami Bitburg, Dudeldorf, Neuerburg, Sankt Vith, Schleiden i Waxweiler Prusom (tzw. II rozbiór Luksemburga)[2].

Przypisy edytuj

  1. a b CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Luxemburg [online], www.newadvent.org [dostęp 2020-07-09].
  2. a b The Two Luxembourg [online], www.luxamcc.org [dostęp 2020-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2006-07-13].
  3. Lussemburgo nell'Enciclopedia Treccani [online], www.treccani.it [dostęp 2020-07-09] (wł.).