Leda z łabędziem
Leda z łabędziem – popularny motyw w sztuce, szczególnie renesansu, ukazujący kobietę w miłosnym akcie z łabędziem. Motyw Ledy i łabędzia zawarli w swojej twórczości tacy artyści jak: Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Baldassare Peruzzi, François Boucher, Salvador Dalí, Louis de Silvestre, Antonio Allegri da Correggio, Paolo Veronese i Tintoretto.
.jpg)
Geneza tematu edytuj
Motyw pochodzi z mitologii greckiej opisanej u Owidiusza w Metamorfozach. Historia opowiada o Ledzie, córce Testiosa i Leukipe, żonie króla Sparty Tyndareosa. Według legendy w dziewczynie zakochał się Zeus, który by ją posiąść zamienił się w łabędzia i uwiódł ją. Po tym akcie Leda wydała cztery jaja, z których przyszło na świat czworo dzieci: Kastor, Polluks, Helena i Klitajmestra.
Motyw w sztuce edytuj
Motyw Ledy został zaadaptowany głównie przez malarzy okresu renesansu. W rzeźbie pojawiał się rzadziej. Jako jedyny akt kobiety w okresie odrodzenia był akceptowany przez Kościół[potrzebny przypis], co dziś dziwi, zważywszy na większą cenzurę wobec ukazywania aktu kobiety z mężczyzną niż kobiety z łabędziem. Najstarszymi znanymi wizerunkami renesansowymi tego motywu są drzeworyty umieszczone w Hypnerotomachia Poliphili, książce wydanej w Wenecji w 1499 roku[1].
Obrazy edytuj
- Leda z łabędziem – obraz Leonarda da Vinci
- Leda – obraz szkoły Leonarda da Vinci
- Leda z łabędziem – obraz Jana Kopffa
- Leda z łabędziem – obraz Bartolomea Ammanatiego
- Leda z łabędziem – obraz Correggia
- Leda z łabędziem – obraz Paola Veronesego
- Leda z łabędziem – obraz Tintoretta
- Leda z łabędziem – obraz Rubensa, Galeria Obrazów Starych Mistrzów w Dreźnie
- Leda z łabędziem - obraz Francois Boucher'a, kolekcja prywatna
- Leda - obraz Tadeusza Styki
Rzeźba edytuj
- Leda z łabędziem – rzeźba Timoteosa
Poezja edytuj
- Pierre de Ronsard: poemat La Défloration de Lède
- William Butler Yeats: wiersz Leda and the swan[2].
- Kazimierz Przerwa-Tetmajera: wiersz Leda
Przypisy edytuj
- ↑ Page 166 - Hypnerotomachia Poliphili. [dostęp 2011-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-28)].
- ↑ Poetry Foundation, Leda and the Swan by William Butler Yeats [online], Poetry Foundation, 10 lutego 2022 [dostęp 2022-02-10] (ang.).
Bibliografia edytuj
- Malcolm Bull: The Mirror of the Gods, How Renaissance Artists Rediscovered the Pagan Gods. Oxford UP, 2005. ISBN 100195219236.