Lista najwyższych kościołów

lista w projekcie Wikimedia

Lista najwyższych kościołów[a]

Od 1311, kiedy iglica katedry w Lincoln przewyższyła Piramidę Cheopsa, kościoły były najwyższymi budowlami na świecie aż do 1884, kiedy zbudowano Pomnik Waszyngtona. Poniższa lista obejmuje, ze względów praktycznych, tylko wieże kościelne o wysokości 100 m i więcej.

Najwyższe kościoły edytuj

Wysokość Nazwa Rok ukończenia budowy Miasto Kraj Dodatkowe informacje Zdjęcie
161,53 m[1][2] Katedra w Ulm 1890 Ulm   Niemcy posiada najwyższą wieżę kościelną na świecie, najwyższy kościół na świecie, ewangelicki.  
158,00 m[3] Bazylika Matki Boskiej Królowej Pokoju 1988 Jamusukro   Wybrzeże Kości Słoniowej największy kościół na świecie; najwyższy nakryty kopułą kościół świata, najwyższy katolicki kościół na świecie  
157,38 m[1][4] Katedra w Kolonii 1880 Kolonia   Niemcy w latach 1880–1890 najwyższy budynek na świecie; największy gotycki kościół w Niemczech; najwyższa katolicka katedra na świecie  
151,00 m[5] Katedra w Rouen 1876 Rouen   Francja w latach 1876–1880 najwyższy budynek na świecie; najwyższy kościół we Francji; najwyższa wieża żeliwna na świecie  
147,88 m[1] Kościół św. Mikołaja 1874 Hamburg   Niemcy w latach 1874–1876 najwyższy budynek na świecie; wieża jest pozostałością kościoła zniszczonego w bombardowaniu w 1943  
142,00 m[6] Katedra Najświętszej Marii Panny 1439 Strasburg   Francja w latach 1625–1874 najwyższy budynek na świecie, najwyższy XV-wieczny budynek na świecie  
141,50 m[7][8] Bazylika Najświętszej Maryi Panny Licheńskiej 2004 Licheń Stary   Polska najwyższa wieża i kościół w Polsce  
137,00 m[9] Katedra św. Szczepana 1570 Wiedeń   Austria najwyższy kościół w Austrii, najwyższy XVI-wieczny budynek na świecie  
134,80 m[10] Nowa Katedra 1924 Linz   Austria  
133,30 m[11] Bazylika św. Piotra 1590 Watykan   Watykan największy kościół na świecie do 1989, najwyższa kopuła od 1590, najwyższy budynek renesansowy na świecie  
132,20 m[1] Kościół św. Piotra 1878 Hamburg   Niemcy  
132,14 m[1][12] Kościół św. Michała 1786 Hamburg   Niemcy najwyższy XVIII-wieczny kościół na świecie  
130,60 m[1][13] Kościół św. Marcina 1500 Landshut   Niemcy najwyższa wieża ceglana na świecie  
126,00 m[14] Bazylika San Gaudenzio 1878 Novara   Włochy najwyższy kościół we Włoszech – wysokość dotyczy kopuły  
125,00 m[15] Kościół św. Jakuba 1962 Hamburg   Niemcy  
124,95 m[1][16] Kościół Mariacki 1350 Lubeka   Niemcy  
124,00 m[17] Katedra w Maringá 1972 Maringá   Brazylia najwyższy kościół w Ameryce Południowej i na półkuli zachodniej  
123,70 m[18] Kościół św. Olafa 1519 Tallinn   Estonia w średniowieczu 159 m, najwyższy kościół w państwach bałtyckich, najwyższy kościół w dawnym Związku Radzieckim  
123,25 m[19] Kościół św. Piotra 1746 Ryga   Łotwa kiedyś znacznie wyższy, najwyższy kościół na Łotwie, zrekonstruowany w 1973  
123,00 m[20] Katedra Najświętszej Marii Panny 1521 Antwerpia   Belgia najwyższa wieża kościelna w Belgii  
123,00 m[21] Katedra w Salisbury 1315 Salisbury   Wielka Brytania najwyższa wieża kościelna w Anglii  
122,50 m[22] Sobór Pietropawłowski 1733 Petersburg   Rosja najwyższa wieża cerkiewna w Rosji  
122,30 m[23] Kościół Najświętszej Marii Panny 1320 Brugia   Belgia  
119,48 m[24] Kościół przy Riverside 1930 Nowy Jork   Stany Zjednoczone najwyższa wieża kościelna w Stanach Zjednoczonych  
118,70 m[25] Katedra św. Eryka 1892 Uppsala   Szwecja najwyższa wieża kościelna w Szwecji  
117,50 m[1][26] Katedra w Schwerinie 1892 Schwerin   Niemcy  
117,00 m[27] Kościół św. Piotra 1577 Rostock   Niemcy  
116,70 m[1][28] Kościół św. Katarzyny 1657 Hamburg   Niemcy  
116,00 m[29] Katedra we Fryburgu Bryzgowijskim 1330 Fryburg Bryzgowijski   Niemcy  
116,00 m[30] Kościół św. Klary 1886 Sztokholm   Szwecja  
115,18 m[31] Katedra w Chartres 1513 Chartres   Francja południowa, romańska wieża mierzy 105,66 m  
115,00 m[32] Sagrada Família budowa trwa Barcelona   Hiszpania budowa trwa od 1883, ostatecznie najwyższa wieża ma mierzyć 172 m  
114,67 m[1] Katedra w Lubece 1230 Lubeka   Niemcy  
114,50 m[33] Katedra Santa Maria del Fiore 1436 Florencja   Włochy wysokość dotyczy kopuły  
114,35 m[34] Kościół św. Andrzeja 1887 Hildesheim   Niemcy  
114,00 m[35] Katedra św. Krzyża   Orlean   Francja wysokość dotyczy sygnaturki  
114,00 m[36] Kościół św. Michała   Bordeaux   Francja wieża jest oddzielona od reszty kościoła  
113,20 m[37] Katedra w Mortegliano 1959 Mortegliano   Włochy  
112,70 m[38] Katedra w Amiens 1549 Amiens   Francja wysokość dotyczy sygnaturki  
112,32 m[39] Katedra w Utrechcie 1382 Utrecht   Holandia nawa główna katedry została zniszczona podczas burzy w 1674, najwyższa wieża kościelna w Holandii  
112,04 m[1] Kościół św. Jakuba 1334 Lubeka   Niemcy  
112,00 m[40] Katedra św. Piotra 1894 Szlezwik   Niemcy  
111,70 m[41] Katedra Niepokalanego Poczęcia 1999 La Plata   Argentyna najwyższa wieża kościelna w Argentynie  
111,70 m[42] Katedra św. Pawła 1711 Londyn   Wielka Brytania wysokość dotyczy kopuły  
111,00 m[43] Katedra w Cremonie   Cremona   Włochy  
110,18 m[44] Bazylika Archikatedralna św. Jakuba 2008 Szczecin   Polska wieża katedralna z 1892 została zbombardowana w 1944, mierzyła wtedy 119,8 m  
110,00 m[45] Katedra w Salamance Salamanka   Hiszpania  
109,60 m[46] Kościół Serca Jezusowego 1887 Graz   Austria  
108,75 m[47] Nieuwe Kerk w Delfcie 1510 Delft   Holandia  
108,71 m[1][48] Kościół św. Jana 1372 Lüneburg   Niemcy  
108,22 m[1] Kościół św. Piotra 1963 Lubeka   Niemcy  
107,00 m[49] Kościół św. Józefa 1957 Hawr   Francja
107,00 m[50] Kościół franciszkanów po 1992 Mostar   Bośnia i Hercegowina  
107,00 m[51] Katedra w Linköping 1886 Linköping   Szwecja  
106,68 m[52] Katedra w Mediolanie 1858 Mediolan   Włochy  
106,30 m[53] Bazylika Jasnogórska 1906 Częstochowa   Polska 89-metrowa podstawa wieży pochodzi z 1714, a resztę dobudowano w 1906; wieża jest odchylona od pionu o 78 cm  
106,05 m[54] Bazylika w Lujan 1937 Lujan   Argentyna  
106,00 m[55] Sobór Zmartwychwstania Pańskiego 1833 Szuja   Rosja najwyższa wolnostojąca dzwonnica w Europie  
106,00 m[56] Bazylika Najświętszej Maryi Panny 1866 Boulogne-sur-Mer   Francja wysokość dotyczy kopuły  
106,00 m[43] Katedra w Alessandrii 1922 Alessandria   Włochy  
106,00 m Katedra w Manizales[57] 1939 Manizales   Kolumbia najwyższa wieża kościelna w Kolumbii  
105,16 m[58] Dôme des Invalides 1676 Paryż   Francja  
105,00 m[59] Katedra w Zamora de Hidalgo 2008 Zamora de Hidalgo   Meksyk najwyższe wieże kościelne w Meksyku  
105,00 m[60] Katedra w Zagrzebiu 1899 Zagrzeb   Chorwacja najwyższe wieże kościelne w Chorwacji  
105,00 m[61] Katedra w Ratyzbonie 1856 Ratyzbona   Niemcy  
105,00 m[62] Kościół św. Piotra 1981 Dortmund   Niemcy odbudowany w pierwotnym kształcie po zniszczeniach II wojny światowej; zakończenie odbudowy: 1981-11-17  
105,00 m[63] Katedra św. Patryka w Melbourne 1937 Melbourne   Australia najwyższa wieża kościelna w Australii  
105,00 m[64] Kościół św. Mikołaja 1696 Tallinn   Estonia  
104,70 m[65] Katedra św. Katarzyny 1546 Hoogstraten   Belgia  
104,65 m[1] Kościół św. Rajnolda 1520 Dortmund   Niemcy w latach 1520–1661 mierzył 119 m  
104,00 m[66] Archikatedra św. Stanisława Kostki 1912 Łódź   Polska  
104,00 m[67] Kościół Mariacki 1478 Stralsund   Niemcy w latach 1647–1708 wieża mierzyła 151,5 m  
104,00 m[68] Katedra Świętego Maurycego i Świętej Katarzyny 1520 Magdeburg   Niemcy  
103,00 m[69] Kościół św. Mikołaja ok. 1350 Stralsund   Niemcy  
103,00 m[70] Sobór Chrystusa Zbawiciela 2000 Moskwa   Rosja odbudowana, katedra zbudowana została w 1883, w 1931 została zniszczona, najwyższa cerkiew na świecie  
103,00 m[71] Katedra św. Stanisława i św. Wacława 1565 Świdnica   Polska największy kościół na terenie Dolnego Śląska z najwyższą wieżą na Śląsku  
103,00 m[72] Kościół św. Katarzyny XIV wiek Osnabrück   Niemcy  
102,63 m[73] Kościół Mariacki 1854 Chojna   Polska  
102,50 m[74] St.-Antonius-Basilika 1905 Rheine   Niemcy  
102,26 m[75] Katedra św. Bartłomieja 1837 Pilzno   Czechy najwyższa wieża kościelna w Czechach  
102,00 m[76] Katedra św. Marcina 1930 Ieper   Belgia katedra zbudowana w latach 1561–1801; po zniszczeniach I wojny światowej odbudowana w 1930 roku według oryginalnych planów  
101,88 m[77] Sobór św. Izaaka 1858 Petersburg   Rosja wysokość dotyczy kopuły  
101,00 m[78] Kościół Wniebowzięcia NMP w Bielawie 1876 Bielawa   Polska  
101,00 m[43] Katedra sw. Zofii w Lendinara 1857 Lendinara   Włochy  
100,90 m[79] Katedra w Liverpoolu 1942 Liverpool   Wielka Brytania  
100,65 m[80] Katedra św. Wacława w Ołomuńcu 1883–1892 Ołomuniec   Czechy  
100,50 m Katedra św. Patryka w Nowym Jorku 1901 Nowy Jork   Stany Zjednoczone najwyższy katolicki kościół w Stanach Zjednoczonych  
100,28 m[81] Bazylika Niepokalanego Poczęcia 1959 Waszyngton   Stany Zjednoczone  
100,00 m[82] Bazylika w Ostrzyhomiu 1822 Ostrzyhom   Węgry najwyższy kościół na Węgrzech  
100,00 m[83] Katedra w Bernie 1893 Berno   Szwajcaria najwyższa wieża kościelna w Szwajcarii  
100,00 m[84] Katedra św. Wincentego 1883 Eeklo   Belgia  
100,00 m[85] Bazylika Niepokalanego Poczęcia 1955–1984 Aparecida   Brazylia wieża kościelna pełni również rolę biurowca administracyjnego  
100,00 m[86] Kościół Pamięci 1904 Spira   Niemcy  
100,00 m[87] Kościół św. Ludgera 1892–1898 Billerbeck   Niemcy  

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Informacje o wysokościach wież kościelnych pochodzą z: przewodników po danych kościołach, ich stron internetowych i/lub opracowań historycznych, ale dane w nich zawarte często różnią się między sobą, nieraz znacznie, w związku z tym trudno jest je autorytatywnie zweryfikować.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n Walter Born: Die hohen deutschen Kirchtürme. Hildesheim: Lax, 1979. ISBN 3-7848-7010-4.
  2. Ulmer Muenster: Muenster Turm. [dostęp 2011-08-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-21)]. (niem.).
  3. Abidjan.net: Basilique. [dostęp 2009-09-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-27)]. (fr.).
  4. Emporis: Dom Cologne. [dostęp 2009-09-15]. (ang.).
  5. Emporis: Cathedrale Notre-Dame de Rouen. [dostęp 2009-09-15]. (ang.).
  6. La Cathédrale Notre-Dame de Strasbourg: Cathedrale Strasbourg. [dostęp 2009-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-17)]. (fr.).
  7. Emporis: Sanktuarium Matki Bolesnej Królowej Polski. [dostęp 2009-10-22]. (ang.).
  8. Eugeniusz Machulski: Świątynia Matki Bożej Licheńskiej. Wrocław: © Wydawnictwo ZET, 2004, s. 50. ISBN 83-7364-128-9.
  9. Emporis: Stephansdom. [dostęp 2009-10-01]. (ang.).
  10. Dioezese Linz: Linzer Mariendom. [dostęp 2011-08-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-20)]. (ang.).
  11. Vatican: Basilica San Pietro. [dostęp 2009-10-15]. (wł.).
  12. St. Michaelis: Der Turm. [dostęp 2009-09-09]. (niem.).
  13. Pfarrei St. Martin: St.Martin. [dostęp 2009-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-18)]. (niem.).
  14. Agenzia Turistica Locale della Provincia di Novara, Regione Piemonte, Comune di Novara i in: Soffio d’800 a Novara. www.cupolasangaudenzio.it. [dostęp 2018-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-24)]. (wł.).
  15. Emporis: St. Jakobi Hamburg. [dostęp 2009-10-05]. (ang.).
  16. Emporis: St. Mary’s Luebeck. [dostęp 2009-10-15]. (ang.).
  17. Emporis: Catedral Basilica Menor de Nossa Senhora da Glória. [dostęp 2009-09-15]. (ang.).
  18. Emporis: St. Olav Church. [dostęp 2009-10-14]. (ang.).
  19. Emporis: St. Peters Church. [dostęp 2009-10-14]. (ang.).
  20. Emporis: Onze Lieve Vrouwekathedraal. [dostęp 2009-10-14]. (ang.).
  21. Emporis: Salisbury Cathedral. [dostęp 2009-10-14]. (ang.).
  22. Emporis: Peter nad Paul Cathedral. [dostęp 2009-09-28]. (ang.).
  23. Web.mac: ONZE-LIEVE-VROUWEKERK. [dostęp 2009-10-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-07)]. (niderl.).
  24. Emporis: Riverside Church New York City. [dostęp 2009-10-15]. (ang.).
  25. Emporis: Uppsala Domkyrka. [dostęp 2012-08-25]. (ang.).
  26. Emporis: Schweriner Dom. [dostęp 2009-10-15]. (ang.).
  27. Emporis: St.-Petri-Kirche. [dostęp 2009-10-15]. (ang.).
  28. Peter Wiek: St. Katharinen Hamburg. München, Berlin: Deutsche Kunstverlag, 1995.
  29. Emporis: Freiburg Münster Freiburg im Breisgau. [dostęp 2009-09-17]. (ang.).
  30. Kaj Sandell: Sztokholm. Warszawa: Wiedza i Życie, 2001, s. 66. ISBN 83-7184-064-0.
  31. Cathedrale Chartres: Les clochers de la Cathedrale. [dostęp 2009-10-16]. (fr.).
  32. Anne Benthues: 100 katedr świata (oryg. Die 100 schönsten Kathedralen der Welt). Warszawa: Elipsa, 2003, s. 33. ISBN 83-7265-052-7.
  33. Emporis: Santa Maria del Fiore. [dostęp 2009-11-30]. (ang.).
  34. Emporis: Andreaskirche Hildesheim. [dostęp 2009-09-17]. (ang.).
  35. Emporis: Cathédrale Sainte-Croix Orléans. [dostęp 2009-09-17]. (ang.).
  36. Emporis: St Michel Basilica Bordeaux. [dostęp 2009-09-17]. (ang.).
  37. Emporis: Campanile di Mortegliano. [dostęp 2009-11-30]. (ang.).
  38. Emporis: Cathédrale Notre-Dame d’Amiens. [dostęp 2009-09-17]. (ang.).
  39. Domtoren: Historie Domplein. [dostęp 2009-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-29)]. (niderl.).
  40. Emporis: St. Petri Dom. [dostęp 2009-09-20]. (ang.).
  41. Emporis: Catedral la Plata. [dostęp 2009-10-08]. (ang.).
  42. Emporis: St. Paul’s Cathedral. [dostęp 2009-09-20]. (ang.).
  43. a b c https://web.archive.org/web/20090816040547/http://www.campanologia.org/materiale/Campanili.pdf (wł.).
  44. Paweł Knap, Andrzej Kraśnicki, Artur Rasmus: Katedra: historia kościoła św. Jakuba w Szczecinie. Wyd. 1. Szczecin: Walkowska Wydawnictwo - Jeż, 2008, s. 53. ISBN 978-83-924983-5-3. (pol.).
  45. Emporis: Catedral de Salamanca. [dostęp 2009-09-17]. (ang.).
  46. Emporis: Herz-Jesu-Kirche. [dostęp 2009-10-22]. (ang.).
  47. Emporis: Nieuwe Kerk. [dostęp 2009-10-23]. (ang.).
  48. Emporis: Johanniskirche. [dostęp 2009-10-23]. (ang.).
  49. Emporis: Eglise Saint-Joseph Le Havre. [dostęp 2009-09-17]. (ang.).
  50. Crkva sv. Petra i Pavla - Raspored Svetih Misa [online], sveta-misa.org [dostęp 2023-03-08].
  51. Linkopings domkyrka: linkopingsdomkyrka. [dostęp 2009-08-16]. (szw.).
  52. Emporis: Milan Cathedral. [dostęp 2009-11-30]. (ang.).
  53. Emporis: Jasna Gora Czestochowa. [dostęp 2009-10-08]. (ang.).
  54. Emporis: Basilica de Lujan. [dostęp 2009-10-09]. (ang.).
  55. Emporis: Voskresensky Sobor Belltower Shuya. [dostęp 2009-10-09]. (ang.).
  56. Emporis: Basilique Notre-Dame Boulogne-sur-Mer. [dostęp 2009-09-17]. (ang.).
  57. Emporis: Catedral de Manizales. www.emporis.com. [dostęp 2017-01-28]. (ang.).
  58. Emporis: Dôme des Invalides. [dostęp 2009-09-16]. (ang.).
  59. Skyscrapercity: Catedral de Zamora. [dostęp 2009-10-15]. (hiszp.).
  60. Emporis: Zagrebačka Katedrala. [dostęp 2009-10-24]. (ang.).
  61. Emporis: Regensburger Dom. [dostęp 2009-10-24]. (ang.).
  62. Emporis: St. Petri Dortmund. [dostęp 2009-10-05]. (ang.).
  63. Emporis: St. Patricks Cathedral Melbourne. [dostęp 2009-10-05]. (ang.).
  64. Emporis: Niguliste. [dostęp 2009-08-22]. (ang.).
  65. Emporis: Sint-Catharinakerk. [dostęp 2009-10-22]. (ang.).
  66. Katedra Łódź: Katedra z zewnątrz. [dostęp 2009-09-17]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  67. Emporis: Marienkirche Stralsund. [dostęp 2009-09-17]. (ang.).
  68. Emporis: Dom St. Mauritius Magdeburg. [dostęp 2009-09-17]. (ang.).
  69. Emporis: Nikolaikirche Stralsund. [dostęp 2009-09-17]. (ang.).
  70. Emporis: Christ Savior Cathedral Moscow. [dostęp 2009-10-09]. (ang.).
  71. Emporis: Stanislaus and Vaclav Church Swidnica. [dostęp 2009-10-08]. (ang.).
  72. Emporis: St. Katharinenkirche. [dostęp 2009-10-16]. (ang.).
  73. Emporis: St. Mary’s Church Chojna. [dostęp 2009-09-17]. (ang.).
  74. Emporis: St. Antonius-Basilika Rheine. [dostęp 2009-09-17]. (ang.).
  75. Emporis: St. Bartholomew’s Cathedral. [dostęp 2009-10-22]. (ang.).
  76. Emporis: Sint-Maartenskathedraal. [dostęp 2009-10-22]. (ang.).
  77. Emporis: St. Isaac Cathedral St. Petersburg. [dostęp 2009-10-09]. (ang.).
  78. Emporis: Church of the Assumption Bielawa. [dostęp 2009-09-17]. (ang.).
  79. Emporis: Liverpool Cathedral. [dostęp 2009-09-18]. (ang.).
  80. Emporis: Saint Wenceslas. [dostęp 2009-10-15]. (ang.).
  81. Emporis: National Shrine of the Immaculate Conception. [dostęp 2009-10-22]. (ang.).
  82. Emporis: Esztergomi Bazilika. [dostęp 2009-10-15]. (ang.).
  83. Emporis: Muenster of Saint Vincent. [dostęp 2009-09-28]. (ang.).
  84. Emporis: Sint-Vincentiuskerk. [dostęp 2009-10-22]. (ang.).
  85. Emporis: Torre Brasília. [dostęp 2009-10-22]. (ang.).
  86. Emporis: Gedächtniskirche. [dostęp 2009-10-23]. (ang.).
  87. Emporis: Ludgerusdom. [dostęp 2009-08-21]. (ang.).