Litang

Litang
高城镇, ལི་ཐང་རྫོང
	Gmina miejska
	; Widok na Litang
Państwo	Chiny
Prowincja	Syczuan
Prefektura	Garzê
Powiat	Litang
Powierzchnia	113 km²
Populacja (2000); • liczba ludności	; 8790
Numer kierunkowy	0836
Kod pocztowy	627550
Tablice rejestracyjne	川V
	Położenie na mapie Chin Litang
	29°59′42″N 100°16′26″E/29,994930 100,273950
	Multimedia w Wikimedia Commons

Litang (chiń. 高城镇; pinyin Gāochéng Zhèn; tyb. ལི་ཐང་རྫོང li thang) – miejscowość i gmina miejska w południowych Chinach, w prowincji Syczuan, w tybetańskiej prefekturze autonomicznej Garzê, siedziba powiatu Litang. W 2000 roku gmina miejska liczyła 8790 mieszkańców. Miejscowość położona jest we wschodniej części Płaskowyżu Tybetańskiego, na wysokości ok. 4000 m n.p.m. Znajduje się w niej buddyjski klasztor Ganden Thubchen Choekhorling (zwany także Lithang Gompa) należący do szkoły Gelug.

Większość mieszkańców stanowią Tybetańczycy, w centrum miasta mieszka także napływowa ludność chińska Han i Hui. Znaczna część ludności chińskiej to żołnierze, policjanci i członkowie ich rodzin. W mieście znajdują się duże koszary Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej.

Co roku na początku sierpnia w Litangu odbywają się wyścigi konne połączone z festiwalem, ściągające przybyszów z całego Tybetu oraz zagranicznych turystów.

W przeciwieństwie do miejscowości leżących na terenie Tybetańskiego Regionu Autonomicznego, Litang, jako część Syczuanu jest otwarty bez ograniczeń dla zagranicznych turystów i wjazd do niego nie wymaga zezwolenia.

Historia edytuj

W latach 50. XX w. Litang był głównym ośrodkiem antychińskich zrywów poprzedzających powstanie tybetańskie. W 1956 r. klasztor w Litangu został zbombardowany przez chińską Armię Ludowo-Wyzwoleńczą. Okolice Litangu były głównym terenem działania partyzanckiego ruchu „Cztery rzeki, sześć pasm górskich” (ang. Four Rivers, Six Ranges, tybet. Chushi Gangdruk).

Klasztor w Litangu

Obecna sytuacja edytuj

Litang jest jednym z najważniejszych ośrodków tybetańskiego oporu przeciwko chińskiej władzy. Regularnie dochodzi tam do protestów, prześladowań i aresztowań na tle politycznym.

Z Litangu pochodził cieszący się wielkim autorytetem mnich Tulku Tenzin Delek Rinpocze. W 2002 r. został on aresztowany pod fałszywym zarzutem dokonania zamachu terrorystycznego w Chengdu, a następnie skazany na śmierć wraz z rzekomym wspólnikiem, innym mnichem Lobsangiem Dhondupem. Lobsang Dhondup został stracony w 2003 r., a wyrok śmierci na Tenzina Deleka początkowo zawieszono na dwa lata, a następnie zamieniono na dożywotnie więzienie. Tenzin Delek Rinpocze zmarł w więzieniu w lipcu 2015 r.

W 2007 r. w trakcie dorocznego festiwalu miejscowy nomad Rongye Adrak(inne języki) wdarł się na mównicę i wzniósł hasła nawołujące do wolności dla Tybetu i powrotu Dalajlamy z wygnania. Jego aresztowanie wywołało zamieszki, po których doszło do fali kolejnych aresztowań i represji określanych jako tzw. „kampania edukacji patriotycznej”. W jej ramach chińskie władze m.in. zmuszają miejscowych Tybetańczyków, w tym buddyjskich mnichów, do publicznego odcinania się od Dalajlamy i jego potępiania.

W marcu 2008 r. w Litangu doszło do kolejnych protestów i aresztowań. Do kolejnych masowych protestów doszło w grudniu 2009 roku, po tym jak mieszkańcy próbowali złożyć petycję w sprawie ponownego procesu Tenzina Delka.

Bibliografia edytuj

Mapping the Tibetan World, Reno-Tokyo, Kotan Publishing, 2000 ISBN 0-9701716-0-9.
Tsering Shakya, The Dragon in the Land of Snows. A History of Modern Tibet Since 1947, New York, Penguin Compass, 2000 ISBN 0-14-019615-3.

Linki zewnętrzne edytuj

Crackdown in eastern Tibet. phayul.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-11)].
Niepokoje w Lithangu. hfhrpol.waw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-09)].
Kampania edukacji patriotycznej w Lithangu. hfhrpol.waw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-09)].
New cases of arrests and detentions reported from Lithang. tchrd.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-20)].