Manikongo
Manikongo lub Mwene Kongo – tytuł władcy Królestwa Kongo, które istniało od XIV do XIX wieku i składało się z ziem we współczesnej Angoli i Demokratycznej Republice Konga.
Siedzibą władzy manikongo była M’banza-Kongo (w latach 1570–1975 zwana także São Salvador), obecnie stolica prowincji Zair w Angoli. Manikongo mianował gubernatorów prowincji Królestwa i otrzymywał hołd od sąsiednich poddanych[1].
Terminologia edytuj
Termin „manikongo” pochodzi od portugalskiego „manicongo”, oraz z języka KiKongo Mwene Kongo (dosłownie „pan Kongo”). Termin „wene”, z którego wywodzi się „mwene”, jest również używany w znaczeniu królestwa i znaczenie to jest potwierdzone w katechizmie kongo z 1624 roku w odniesieniu do Królestwa Niebieskiego. Termin „mwene” jest tworzony przez dodanie prefiksu do rdzenia, co oznacza „osoba królestwa”[2][3].
Mani jest potwierdzony w bardzo wczesnych tekstach, zwłaszcza w listach króla Afonso I z Kongo, gdzie pisał, do królów Manuela I (w 1514 r.) i João III odnośnie do „manipango” (mwene Mpangu). Mani oznaczało nie tylko „króla”, ale także każdego posiadającego władzę, dlatego też urzędnicy prowincji nazywani byli „mani”[4].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Kongo, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).
- ↑ What does MANIKONGO mean? [online], www.definitions.net [dostęp 2020-04-20] (ang.).
- ↑ The Story of Africa| BBC World Service [online], www.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-20].
- ↑ Martin Mulligan, The Fortunes of Africa: A 5,000-Year History of Wealth, Greed and Endeavour, „The Round Table”, 105 (1), 2016, s. 89–90, DOI: 10.1080/00358533.2016.1136037, ISSN 0035-8533 [dostęp 2020-04-20].