Marmor Parium
Marmor Parium – pochodząca z epoki hellenistycznej, grecka kronika wyryta na marmurowej tablicy.
Kronika zawiera opis wydarzeń od legendarnego założenia Aten przez Kekropsa w 1581/0 p.n.e. do roku 299/8 p.n.e. i podzielona jest obecnie na dwie części[1]. Część pierwszą zakupił w 1627 roku w Smyrnie Thomas Howard, earl Arundel, i zabrał ją ze sobą do Londynu. Odczytany tekst ogłosił drukiem John Selden (Marmora Arundelliana, London 1628–9)[2]. Górna część tablicy Howarda uległa zniszczeniu w trakcie angielskiej wojny domowej i jej treść znana jest dziś wyłącznie z pracy Seldena[1]. Ocalała część, zawierająca opis wydarzeń z lat 895/894–355/354 p.n.e., trafiła w 1667 roku do zbiorów Uniwersytetu Oksfordzkiego i jest obecnie przechowywana w Ashmolean Museum[2]. Druga część tablicy, zawierająca wydarzenia od 336/335 do 299/298 p.n.e., została odnaleziona w 1897 roku na wyspie Paros i znajduje się obecnie w tamtejszym muzeum[1]. Najważniejszą edycję całości tekstu ogłosił Felix Jacoby (Berlin 1904)[3].
Wydarzenia w Marmor Parium datowane są według panowania archontów oraz liczby lat wstecz od roku 264/3 p.n.e.[1] Źródłem były dzieła kronikarzy ateńskich[3]. Opowieść o Deukalionie i potopie datowana jest na 1528/7 p.n.e., nauczenie ludzi uprawy zbóż przez Demeter na 1409/8 p.n.e., zaś upadek Troi na 1209/8 p.n.e. Zdaniem anonimowego autora kroniki Hezjod żył pokolenie wcześniej niż Homer[4]. Wydarzenia ułożone są w następstwie czasowym, podzielone na wersy zawierające wzmiankę o jednym lub większej liczbie wydarzeń. Chronologia jednak nie zawsze jest ścisła[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e The Oxford Classical Dictionary. edited by Simon Hornblower, Antony Spawforth & Esther Eidinow. Oxford: Oxford University Press, 2010, s. 901. ISBN 978-0-19-954556-8.
- ↑ a b The Parian Marble: Where did it come from?. ashmolean.museum. [dostęp 2015-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-25)]. (ang.).
- ↑ a b George Sarton: Hellenistic Science and Culture in the Last Three Centuries B.C.. Cambridge: Harvard University Press, 1993, s. 116. ISBN 0-486-27740-2.
- ↑ The Parian Marble: What does it say?. ashmolean.museum. [dostęp 2015-01-10]. (ang.).