Wikipedia

Marzenie (film 1941)

Marzenie (oryg. Мечта) – radziecki dramat psychologiczny z 1941 roku w reżyserii Michaiła Romma.

Marzenie
Мечта
Gatunek

dramat psychologiczny, film propagandowy

Rok produkcji

1941

Data premiery

13 września 1943

Kraj produkcji

ZSRR

Język

rosyjski, polski

Czas trwania

100 min

Reżyseria

Michaił Romm

Scenariusz

Jewgienij Gabriłowicz,
Michaił Romm

Główne role

Jelena Kuźmina,
Władimir Sołowiow,
Walentyn Szczegłow,
Faina Raniewska,
Arkadij Kislakow,
Ada Wojcik

Muzyka

Henryk Wars

Zdjęcia

Boris Wołczek

Scenografia

Władimir Kapłunowski

Kostiumy

Konstantin Jefrimow

Montaż

Ewa Ładyżenska

Produkcja

Mosfilm

Wytwórnia

Mosfilm

Dystrybucja

Mosfilm

Film miał charakter propagandowy i jego wymowa służyła usprawiedliwieniu zagarnięcia przez ZSRR terenów wschodniej Polski pod pozorem „wyzwolenia bratniego narodu” ukraińskiego[1].

Opis fabuły edytuj

Ukraina Zachodnia (tj. Małopolska Wschodnia w II Rzeczypospolitej) lat 30. XX w. Anna, córka biednych, ukraińskich chłopów postanawia udać się do miasta w poszukiwaniu lepszego życia. Tam udaje się jej znaleźć pracę w restauracji, a nieduża pensja, jaką otrzymuje. wystarcza na wynajęcie skromnego pokoiku w pensjonacie „Marzenie” madame Skorochod. W przybytku tym poznaje ludzi będących (w zamierzeniu autorów filmu) przekrojem polskiego społeczeństwa mieszczańskiego Polski lat 30. na „kresach wschodnich”. Są nimi: Róża Skorochod – właścicielka pensjonatu i drobna sklepikarka; jej syn Łazar – utalentowany architekt przemysłowy, pozostający od lat na utrzymaniu matki, nie mogąc z braku koneksji i siły przebicia doczekać się realizacji żadnego ze swoich projektów; Zygmunt – onegdaj wzięty artysta-plastyk i wozak Janek, obydwaj klepiący biedę nie mogąc znaleźć stałego zajęcia; Wanda – chcąca jak najszybciej wyjść za mąż dojrzała kobieta, dla której korzystne zamążpójście oznacza udane i spełnione życie. Spotyka też Tomasza – kolegę jej brata Wasyla, komunistę ściganego przez polską policję, w którym dziewczyna zakochuje się bez reszty i dzięki któremu uświadamia sobie nędzę swojego dotychczasowego życia. Zwolniona z pracy za nieopatrzne wylanie zawartości tacy na obsługiwanego klienta i wyrzucona z pensjonatu bezpodstawnie oskarżona o kradzież, dziewczyna wraz z Łazarem, którego projekt nowoczesnej fabryki nad którym pracował latami właśnie został odrzucony przez fabrykantów, postanawia przedostać się przez „zieloną granicę” do ZSRR – w ich pojęciu kraju, gdzie obydwoje będą mogli realizować swoje aspiracje. Ich wędrówka szybko się jednak kończy gdy zostają aresztowani przez polską policję. Anna oskarżona o współpracę z komunistami – policja wie o jej znajomości z Tomaszem – zostaje poddana brutalnym przesłuchaniom, a Łazar dzięki pieniądzom i znajomościom matki zostaje zwolniony.

Mija kilka lat. Jesienią 1939 roku, gdy (jak głoszą napisy filmu) „ziemie Ukrainy zostały połączone w jedno państwo”, Anna ponownie zjawia się w mieście, w sklepiku madame Skorochod. Łazar w pierwszym momencie bierze ja za zwykłą klientkę, jednak wkrótce rozpoznaje dawną przyjaciółkę. Anna pokazuje Łazarowi zdjęcie wielkiej hali przemysłowej w ZSRR, gdzie pracuje i z przykrością dowiaduje się, że jej ukochany Tomasz został stracony.

Obsada aktorska edytuj

  • Jelena Kuźmina – Anna
  • Władimir Sołowiow – Wasyl
  • Walentyn Szczegłow – Tomasz
  • Faina Raniewska – madame Skorochod
  • Arkadij Kislakow – Łazar
  • Ada Wójcik – Wanda
  • Michaił Astangow – Stanisław Komorowski
  • Michaił Bołduman – artysta-plastyk Zygmunt
  • Rostisław Platt – dorożkarz Janek
  • Nikołaj Orłow – stary tkacz Stefan
  • Piotr Glebow – epizod
  • Wiera Ałtajska – klientka w sklepie
  • Wiktor Kluczariew – policjant
  • Tatiana Goworkowa – sąsiadka
  • Wiaczesław Leszczow – policjant
  • Wiktor Trietiakow – starszy kelner

i inni.

O filmie edytuj

Film był ostatnim przedwojennym filmem reżysera Michaiła Romma, którego ostatnie sceny nakręcono rankiem 22 czerwca 1941 roku. Był również radzieckim "półkownikiem" – jego premierę wstrzymano na dwa lata, miała ona miejsce dopiero w 1943 roku, już w zmienionej sytuacji politycznej w ZSRR (Armia Czerwona ponownie wkraczała na tzw. Zachodnią Ukrainę). Jego twórca traktował obraz bardzo osobiście i miał do niego szczególny sentyment, uważając za swój ulubiony film[2][3][4]. Zachwycać się miał nim ponoć nawet amerykański prezydent Franklin Roosevelt[3][4]. Za plenery miejskie posłużył przedwojenny Lwów[4]. W polskiej literaturze przedmiotu film bywał określany jako "antypolski". Nigdy nie był wyświetlany w Polsce[5].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Doigrali się [online], www.tygodnikpowszechny.pl, 25 listopada 2019 [dostęp 2021-01-08] (pol.).
  2. ↑ Mark Zak: Mieczta. [w:] Russkoje kino [on-line]. [dostęp 2016-03-30]. (ros.).
  3. ↑ a b Sebastian Chosiński: Kino totalitarne: „Marzenie”, które, niestety, się spełniło. [w:] esensja.pl [on-line]. 2009-01-28. [dostęp 2016-03-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-12)]. (pol.).
  4. ↑ a b c Irina Mak: "Mieczta" o łuczszej żyzni. [w:] lechaim.ru [on-line]. październik 2011. [dostęp 2016-03-30]. (ros.).
  5. ↑ Marian B. Michalik (oprac.): Kronika filmu. Warszawa: Wydawnictwo KRONIKA - Marian B. Michalik, 1995, s. 183. ISBN 83-86079-03-7.

Bibliografia edytuj

  • Jelena Bauman, Rostisław Jurieniew: Mała encyklopedia kina radzieckiego. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1987. ISBN 83-221-0446-4.
  • Rostisław Jurieniew: Historia filmu radzieckiego. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1977, s. 161.

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Marzenie_(film_1941)&oldid=72439875”