Max Švabinský (właśc. Maximilian Theodor Jan Švabinský; ur. 17 września 1873 w Kromieryżu, zm. 10 lutego 1962 w Pradze) − czeski malarz i grafik. Zaliczany do twórców czeskiego ruchu nowoczesnego w sztuce.

Max Švabinský
Ilustracja
Imię i nazwisko

Maximilian Theodor Jan Švabinský

Data i miejsce urodzenia

17 września 1873
Kromieryż

Data i miejsce śmierci

10 lutego 1962
Praga

Narodowość

czeska

Dziedzina sztuki

malarstwo
grafika

podpis
Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)

Życiorys edytuj

Był nieślubnym dzieckiem, wychowywał się bez ojca. Jego rodzina żyła w biedzie, w skromnym domu przy ulicy Jánská, a następnie w dawnej fabryce octu[1]. W młodości zajmował się łapaniem i kolekcjonowaniem owadów, w szczególności motyli[1]. W wieku 11 lat zaczął zarabiać, sprzedając swoje rysunki[2]. Uczył się w gimnazjum w Kromieryżu, nie zdał jednak egzaminów i wyjechał następnie do Pragi[2].

W latach 1891–1896 studiował malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Pradze[3]. W 1900 roku wziął ślub z Elą Vejrychovą[2]. W 1910 roku wykładowcą Akademii Sztuk Pięknych w Pradze[4]. Na przełomie 1913 i 1914 roku wdał się w romans ze swoją szwagierką, Anną Prochazkovą, z którą w 1930 roku wziął ślub[2]. Anna Prochazkova zmarła na zawał mięśnia sercowego w 1942 roku[2].

W 1932 roku reprezentował Czechosłowację na Olimpijskim Konkursie Sztuki i Literatury[5]. W okresie międzywojennym był m.in. autorem witraży w Archikatedrze Świętych Wita, Wacława i Wojciecha w Pradze. Po 1945 roku malował portrety prezydentów Czechosłowacji, projektował również znaczki pocztowe i banknoty[2].

Odznaczenia i wyróżnienia edytuj

Został odznaczony w 1923 Legią Honorową[potrzebny przypis] oraz Tarczą Honorową Protektoratu Czech i Moraw z Orłem Świętego Wacława[6].

Przypisy edytuj

  1. a b Max Švabinský - the renowned painter and graphic designer from Kroměříž [online], visitworldheritage.comhttps [dostęp 2023-08-02].
  2. a b c d e f Max Svabinsky [online], Radio Prague International, 6 lutego 2002 [dostęp 2023-08-02] (ang.).
  3. Max Švabinský [online], www.britishmuseum.org [dostęp 2023-08-02].
  4. Max Švabinský [online], cs.isabart.org [dostęp 2023-08-02].
  5. Max Švabinský [online], www.olympedia.org [dostęp 2023-08-02].
  6. Svatováclavská orlice – nacistické vyznamenání, které ničilo životy [online], Témata, 2 kwietnia 2015 [dostęp 2022-01-30] (cz.).

Linki zewnętrzne edytuj