Metro w Charkowie

system metra w Charkowie

Metro w Charkowie (ukr. Харківський метрополітен, Charkiwskij metropoliten) – system kolei podziemnej w Charkowie na Ukrainie. Druga po metrze w Kijowie pod względem liczby stacji i długości miejska kolej podziemna Ukrainy. Podczas otwarcia 23 sierpnia 1975 roku była to szósta kolej podziemna ZSRR. Metro posiada trzy linie, które tworzą razem 38,7 km trasy w skład której wchodzi 30 stacji. W 2018 roku kolej obsłużyła 223 milionów pasażerów[1].

Metro w Charkowie
Харківський метрополітен
metro
Logotyp
Logo Metra Charkowskiego
ilustracja
Państwo

 Ukraina

Lokalizacja

Charków

Operator

Charkiwskij Metropoliten

Liczba linii

3

Lata funkcjonowania

od 1975

Dzienna
liczba pasażerów

611 tys. (2018)

Roczna
liczba pasażerów

223 mln (2018)[1]

Infrastruktura
Schemat sieci
Aktualny plan linii charkowskiego metra
Długość sieci

38,7 km

Rozstaw szyn

1520 mm

Liczba stacji

30 pasażerskich (+ 2 stacje techniczno-postojowe) + 2 pasażerskie planowane

Tabor
Liczba pojazdów

65 pociągów

Strona internetowa
Oprawa oświetleniowa na stacji Architektora Biekietowa

Stacje metra edytuj

Przykładowe stacje metra edytuj


Historia edytuj

Plany i budowa edytuj

 
Znak charkowskiego metra znajdujący się nad wejściem
 
Budowa metodą odkrywkową tunelu łączącego stacje 23 Serpnia z otwartą 21 grudnia 2010 roku Ołeksijiwśką. Widok z Ołeksijiwki na Połe Pawłowa

Pierwsze plany metra powstały gdy Charków był stolicą Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Jednak z powodu przeniesienia stolicy do Kijowa w 1934 roku oraz zniszczeń doświadczonych przez II Wojnę Światową plany te zostały odrzucone. W latach sześćdziesiątych XX wieku, środek transportu Charkowa stawał się coraz bardziej przeciążony. Władze Związku Radzieckiego zadecydowały o powstaniu metra w tymże mieście. Budowa metra rozpoczęła się w 1968 roku. Charkowska kolej w ZSRR nosiła nazwę imienia Włodzimierza Lenina[2].

Siedem lat później, 23 sierpnia 1975, pierwsze osiem stacji linii Chołodnohirśko-Zawodśkiej zostało oddanych do użytku. 11 sierpnia 1984 roku uruchomiona została linia Sałtiwśka. Dziewięć lat później, 6 maja 1995 roku, wprowadzona została linia Ołeksijiwśka.

Opłaty za przejazd edytuj

 
Żetony charkowskiego metra

Od początku funkcjonowania metra formą opłaty były żetony. 26 października 2011 roku Komitet wykonawczy Rady Miasta Charków postanowił anulować tokeny w metrze w przeciągu dwóch miesięcy[3]. Zaplanowane zostało zastąpienie tokenów papierowymi biletami z kodami kreskowymi oraz zainstalowanie nowych maszyn do sprzedaży papierowych biletów i stopniowe wycofywanie tokenów z obiegu[4]. Początkowo tokeny miały zostać wycofane z obiegu 1 września 2012 roku[5]. Biorąc jednak pod uwagę liczne apele obywateli, okres ten został przełożony na 1 października 2012 r.[6], a następnie na 10 października[7]. 1 października rozpoczęto demontowanie sprzętu akceptującego żetony. Demontaż zajął 10–15 dni[8]. Tym samym metro w Charkowie zajęło czwarte miejsce jako miasto postradzieckie z metrem (po Moskwie, Tbilisi i Baku), które zaprzestało korzystania z żetonów. Aby móc skorzystać z metra pasażer musi użyć jednorazowego biletu bądź karty. Cena biletu jest niezależna od przejechanego dystansu bądź czasu spędzonego na przejeździe. Jednorazowy bilet kosztuje 8 hrywien[9][10].

Linie edytuj

Linie i spis stacji edytuj

 #  Nazwa linii Otwarta Długość Liczba stacji
1 Chołodnohirśko-Zawodśka (ukr. Холодногірсько-Заводська) 23.08.1975 17,3 km 13
2 Sałtiwśka (ukr. Салтівська) 11.08.1984 10,3 km 8
3 Ołeksijiwśka (ukr. Олексіївська) 06.05.1995 11,17 km 9
Ogółem: 38,77 km 30
 
Schemat pokazujący rozbudowę metra w latach 1975–2010 w języku rosyjskim
 
Plansza z planem linii Chołodnohirśko-Zawodśkiej umieszczona nad torem na stacji Moskowskij Prospekt, dziś Turboatom
 
Plansza z planem linii Ołeksijiwśkiej znajdująca się na stacji Peremoha

  Linia Chołodnohirśko-Zawodśka edytuj

  • Chołodna Hora (ukr. Холодна гора)
  • Piwdennyj Wokzał (ukr. Південний вокзал)
  • Centralnyj Rynok (ukr. Центральний ринок)
  • Majdan Konstytucji (ukr. Майдан Конституції)
  • Prospekt Gagarina (ukr. Проспект Гагаріна)
  • Sportywna (ukr. Спортивна)
  • Zawod imeni Małyszewa (ukr. Завод імені Малишева)
  • Turboatom (ukr. Турбоатом)
  • Pałac sportu (ukr. Палац спорту)
  • Armijśka (ukr. Армійська)
  • Imeni O. S. Maselśkoho (ukr. Імені О.С. Масельського)
  • Traktornyj zawod (ukr. Тракторний завод)
  • Industrialna (ukr. Індустріальна)

  Linia Sałtiwśka edytuj

  • Herojiw Praci (ukr. Героїв Праці)
  • Studentśka (ukr. Студентська)
  • Akademika Pawłowa (ukr. Академіка Павлова)
  • Akademika Barabaszowa (ukr. Академіка Барабашова)
  • Kyjiwśka (ukr. Київська)
  • Puszkinśka (ukr. Пушкінська)
  • Uniwersytet (ukr. Університет)
  • Istorycznyj muzej (ukr. Історичний музей)

  Linia Ołeksijiwśka edytuj

  • Peremoha (ukr. Перемогa)
  • Ołeksijiwśka (ukr. Олексіївська)
  • 23 Serpnia (ukr. 23 Серпня)
  • Botanicznyj sad (ukr. Ботанічний сад)
  • Naukowa (ukr. Наукова)
  • Derżprom (ukr. Держпром)
  • Architektora Biekietowa (ukr. Архітектора Бекетова)
  • Zachysnykiw Ukrajiny (ukr. Захисників України)
  • Metrobudiwnykiw (ukr. Метробудівників)
  • Derżawinśka (ukr. Державинська) – planowana
  • Odeśka (ukr. Одеська) – planowana


Tabor edytuj

 
Wagon serii 81-718.2 na stacji 23 Serpnia
 
Odnowiony wagon serii Eż3

Tabor metra składa się w większości ze starych pociągów serii 81 wyprodukowanych w Związku Radzieckim. Konkretnie są to wagony typu Еż-3, Еm-508Т i 81-717/714. W 1992 roku metro zakupiło wagony typu 81-718/719, które wyróżniają się nowocześniejszą technologią na tle pierwszych składów.

W lipcu 2015 r. metro otrzymało nowe pociągi typu 81-7036/7037. Kursują one na linii Sałtiwśka od 21 sierpnia 2015 roku[11].

1 września 2017 r. na linii Chołodnohirśko-Zawodśkiej rozpoczęła się eksploatacja zmodernizowanych wagonów kolejowych typu Eż3 (skład przed remontem pochodził z lat 1974–1975). Zainstalowano nowe części w tym silniki oraz odnowiono wygląd wagonów[12]. Pomimo renowacji i zakupów nowych taborów, w metrze dominują wagony starej radzieckiej konstrukcji.

Zajezdnie edytuj

Metro charkowskie obsługuje dwie stacje techniczno-postojowe.

Istniejące zajezdnie Data Otwarcia Linie Obsługiwany Tabor
Tcz-1 „Nemyszljanśkie” 30 lipca 1975 Chołodnohirśko-Zawodśka, Ołeksijiwśka Еż-3/Еm-508Т, 81-717/714, 81-718/719, 81-710.1
Tcz-2 „Sałtiwśke” 10 sierpnia 1984 Sałtiwśka 81-717/714, 81-7036/7037
 
Pociąg Eż3 wyjeżdża z zajezdni Tcz-1 „Moskiwśkie”

Obecnie trwa budowa trzeciej zajezdni „Ołeksijiwśkie”, która będzie obsługiwać Oleksijiwśką linię.

Komunikaty głosowe edytuj

Komunikaty w wagonach edytuj

Komunikat głosowy wygłaszany podczas zamykania drzwi w wagonie metra

W charkowskim metrze zapowiedzi w wagonach posiadają następujący schemat (przetłumaczony na język polski). W trakcie zamykania drzwi komunikat ogłasza:

  • „Uwaga! Drzwi się zamykają. Następna stacja: <Nazwa stacji>.”

Czasem można usłyszeć kontynuację powiadomienia, brzmi ono następująco:

  • „Szanowni pasażerowie, ustępujcie miejsca osobom z dziećmi, niepełnosprawnym oraz starszym pasażerom.”

Przy wjeździe na stację wygłaszany jest komunikat:

  • „Stacja: <Nazwa stacji>.”

Ponadto, dla stacji z możliwością przesiadki na kolejną linię wygłaszane są informacje o możliwych przesiadkach, przykładowo:

  • Dla stacji Uniwersytet: „Stacja: Uniwersytet. Możliwość przesiadki na stację Derżprom aby przejść na linię Ołeksijiwśką.”
  • Dla stacji Majdan Konstytucji: „Stacja: Majdan Konstytucji. Możliwość przesiadki na stację Istorycznyj muzej, aby przejść na linię Sałtiwśką.”

Gdy pociąg wjeżdża na końcową stację linii wygłasza komunikat, przykładowo:

  • Dla stacji Industrialna: „Stacja Industrialna, końcowa stacja. Szanowni pasażerowie, przy wyjściu z wagonu nie zapomnijcie o swoich rzeczach. Wszystkiego dobrego.”
Komunikat głosowy ogłasza ostatnią stację (Industrialna) linii Chołodnohirśko-Zawodśkiej

Komunikaty na stacjach edytuj

Na każdej stacji ogłaszany jest komunikat o wjeździe pociągu na stację. Brzmi on następująco:

  • „Szanowni pasażerowie, bądźcie uważni! Na stację wjeżdża pociąg, odsuńcie się od krańca platformy.”

Plany na przyszłość edytuj

Spis stacji, które mają powstać zgodnie z aktualnym planem miasta do 2031 roku[13].

  Linia Chołodnohirśko-Zawodśka edytuj

W zachodniej części miasta:

  • Zaliutyne (ukr. Залютине)

We wschodniej części miasta:

  • Schidna (ukr. Східна)
  • Pohanśka (ukr. Роганська)
  • Piwdenna (ukr. Південна)

  Linia Sałtiwśka edytuj

W południowej części miasta

  • Płoszcza Uryćkoho (ukr. Площа Урицького)
  • Nowobawarśka (ukr. Новобаварська)
  • Nowożanowo (ukr. Новожаново)

W północnej części miasta:

  • Drużby Narodiw (ukr. Дружби Народів)

  Linia Ołeksijiwśka edytuj

W południowej części miasta:

  • Derżawinśka (ukr. Державінська)
  • Odeśka (ukr. Одеська)

  Linia Sałtiwśko-Zawodśka edytuj

Planowana czwarta linia charkowskiego metra:

  • Sełyszcze Żukowśkoho (ukr. Селище Жуковського)
  • Hidropark (ukr. Гідропарк)
  • Karawan (ukr. Караван)
  • Herojiw Praci 2 (ukr. Героїв Праці 2)
  • Wałentyniwśka (ukr. Валентинівська)
  • Prospekt Traktorobudiwnykiw (ukr. Проспект Тракторобудівників)
  • Juwiłejna (ukr. Ювілейна)
  • Sałtiwśkie szosse (ukr. Салтівське шоссe)
  • 602 mikrorajon (ukr. 602 мікрорайон)
  • Krasnodarśka (ukr. Краснодарська)
  • Nemyszljanśka (ukr. Немишлянська)
  • Imeni O. S. Maselśkoho 2 (ukr. Імені О. С. Масельского 2)

Najbardziej prawdopodobny kierunek rozwoju metra edytuj

Na obecny, 2020 rok, za najbardziej obiecujący kierunek rozwoju metra uważa się rozbudowę wzdłuż alei Gagarina. Przede wszystkim planowane jest wybudowanie stacji Derżawinśka i Odeśka. W dalszej perspektywie miasto planuje utworzenie stacji Kasztanowa, która miałaby się znajdować pomiędzy stacjami Derżawinśka i Odeśka. Oczekuję się, iż przedłużenie Ołeksijiwśkiej linii w okolicy ulicy Odeśkiej zwiększy dzienny przepływ pasażerów o 160 000 osób. Budowa tego odcinka była przewidywana na rok 2019 po zakończeniu badania projektu i przejściu procedur niezbędnych do zapożyczenia kredytów od EBOR i EBI[14].

Ciekawostki edytuj

  • Nie wszystkie odcinki metra są zbudowane pod ziemią. Istnieje most zbudowany nad rzeką Charków. Łączy on stacje Kyjiwśka i Akademika Barabaszowa na linii Sałtiwśka.
  • Najgłębiej położoną stacją charkowskiego metra jest Puszkinśka[15].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Пасажирооборот та кількість перевезених пасажирів (щомісячна інформація) – Головне управління статистики у Харківській області [online], kh.ukrstat.gov.ua [dostęp 2019-07-14].
  2. Публикации. Харьков: Архитектура, памятника, новостройка. Харьковский метрополитен имени В. И. Ленина.
  3. В харьковском метро отменят жетоны // «Вечерний Харьков».
  4. Жетоны в Харьковском метрополитене могут полностью заменить на бумажные билеты [online] [dostęp 2012-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  5. В метро полностью откажутся от жетонов // All-Biz.
  6. По жетонам в Харьковском метро можно будет ездить до 1 октября // Интернет-обозрение «Главное».
  7. Жетоны в Харьковском метро разрешили до 10 октября // Интернет-обозрение «Главное».
  8. В харьковском метро начался демонтаж жетонного оборудования // «Вечерний Харьков».
  9. У Кернеса признали незаконность тарифов в метро и наземном электротранспорте – ХАЦ, [w:] NewsRoom [online], 4 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-26] (ros.).
  10. Из-за незаконных тарифов харьковчане переплатили 170 миллионов – ХАЦ, [w:] NewsRoom [online], 8 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-26] (ros.).
  11. Харьковский метрополитен получил новый поезд.
  12. https://www.youtube.com/watch?v=fyT_3BWZad4 Модернизированный состав.
  13. В Харькове до 2031 года планируют построить 11 новых станций метро, а также Алексеевское депо [online], www.city.kharkov.ua [dostęp 2016-08-21] (ros.).
  14. Геннадий Кернес: Новые станции метро будут строиться за счет инвесторов, www.city.kharkov.ua [dostęp 2016-08-21].
  15. Харьков транспортный. Метро. Станции и сооружения. Станция «Пушкинская». gortransport.kharkov.ua. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-23)].

Linki zewnętrzne edytuj