Metro w Lizbonie
Metro w Lizbonie – system podziemnej kolei miejskiej zlokalizowany w Lizbonie. Sieć składa się z czterech linii o łącznej długości 43 km, na których znajduje się 55 stacji i jest najdłuższym systemem metra w Portugalii. Pierwsza linia została oddana do użytku w 1959 roku po czterech latach budowy. W 2012 roku lizbońskie metro przewiozło ponad 154 mln pasażerów.
| metro | |
| |
 Symbol metra na jednej ze stacji | |
| Państwo | |
|---|---|
| Lokalizacja | |
| Operator |
Metropolitano de Lisboa, EPE |
| Liczba linii |
4 |
| Lata funkcjonowania |
od 1959 |
| Roczna liczba pasażerów |
154 mln (2012)[1] |
| Infrastruktura | |
| Długość sieci |
43,2 km |
| Rozstaw szyn |
1,435 mm |
| Napięcie zasilania |
750 V DC trzecia szyna |
| Liczba stacji |
55 |
| Tabor | |
| Liczba pojazdów |
113 |
| Strona internetowa | |
W 2023 są 4 działające linie oznaczone kolorami: czerwony, niebieski, zielony, żółty. Wszystkie linie przecinają się ze sobą pozwalając na wygodne przesiadki pasażerów jadących na trasie obsługiwanej przez dwie linie. Brak jest stacji potrójnej czy poczwórnej. Natomiast jest 6 stacji podwójnych.
W 2023 rozpoczęto ocenę wpływu na środowisko budowy linii piątej: fioletowej - w znacznym zakresie naziemnej, ze stację podwójną: Odivelas we wschodniej Lizbonie i mającej obsługiwać gminę Loures[2]. Zakończenie prac przewidywane jest na rok 2026.
Kalendarium edytuj
| Data | Linia | Odcinek | Liczba nowych stacji | Liczba wszystkich stacji | Długość odcinka (km) | Długość łączna (km) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 29 grudnia 1959 | 1 | Restauradores – Jardim Zoológico / Entre Campos | 11 | 6,6 | ||
| 27 stycznia 1963 | Restauradores – Rossio | 1 | 12 | 0,5 | 7,1 | |
| 26 września 1966 | Rossio – Anjos | 3 | 15 | 1,5 | 8,6 | |
| 18 czerwca 1972 | Anjos – Alvalade | 5 | 20 | 3,4 | 12,0 | |
| 14 października 1988 | Jardim Zoológico – Colégio Militar/Luz | 3 | 24 | 2,7 | 15,8 | |
| Entre Campos – Cidade Universitária | 1 | 1,1 | ||||
| 3 kwietnia 1993 | Cidade Universitária – Alvalade | 1 | 25 | 3,1 | 18,9 | |
| 15 lipca 1995 |  Azul
|
Campo Grande – Colégio Militar/Luz | – | – | ||
 Amarela
|
Campo Grande – Marquês de Pombal | 2 | 27 | |||
| 19 października 1997 | Azul
|
Colégio Militar/Luz – Pontinha | 2 | 29 | 1,6 | 20,5 |
| 29 grudnia 1997 | Amarela
|
Marquês de Pombal – Rato | 1 | 30 | 0,6 | 21,1 |
| 3 marca 1998 |  Verde
|
Campo Grande – Rossio | – | – | ||
| 18 kwietnia 1998 | Rossio – Cais do Sodré | 2 | 32 | 1,4 | 22,5 | |
| 19 maja 1998 |  Vermelha
|
Alameda – Oriente | 5 | 37 | 5,0 | 27,5 |
| 18 lipca 1998 | Cabo Ruivo | 1 | 38 | – | ||
| 8 sierpnia 1998 | Azul
|
Restauradores – Baixa-Chiado | 1 | 39 | 0,6 | 28,1 |
| 7 listopada 1998 | Vermelha
|
Olivais | 1 | 40 | – | |
| 2 listopada 2002 | Verde
|
Campo Grande – Telheiras | 1 | 41 | 0,6 | 28,7 |
| 27 marca 2004 | Amarela
|
Campo Grande – Odivelas | 5 | 46 | 5,0 | 33,7 |
| 15 maja 2004 | Azul
|
Pontinha – Amadora Este | 2 | 48 | 1,4 | 35,1 |
| 19 grudnia 2007 | Baixa-Chiado – Santa Apolónia | 2 | 50 | 2,2 | 37,3 | |
| 29 sierpnia 2009 | Vermelha
|
Alameda – São Sebastião | 2 | 52 | 39,5 | |
| 17 lipca 2012 | Oriente – Aeroporto | 3 | 55 | 3,3 | 42,8 | |
| 7 kwietnia 2016 | Azul
|
Amadora Este – Reboleira | 1 | 56 | 1,4 | 44,2 |
Zmiany nazw stacji edytuj
| Data zmiany | Linia | Stacja | Poprzednia nazwa |
|---|---|---|---|
| 3 marca 1998 | Azul
|
Jardim Zoológico | Sete Rios |
| Azul
|
Marquês de Pombal | Rotunda | |
| Verde
|
Martim Moniz | Socorro | |
| Azul
|
Praça de Espanha | Palhavã |
Linie edytuj
| Symbol | Nazwa | Kolor | Stacje końcowe | Otwarcie | Ostatnia rozbudowa | Długość (km) | Liczba stacji |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
Linha da Gaivota | Niebieski | Reboleira – Santa Apolónia | 1959 (1995)[3] | 2016 | 13,7 | 18 |
|
|
Linha do Girassol | Żółty (Amarela) | Odivelas – Rato | 1959 (1995)[4] | 2004 | 11 | 13 |
|
|
Linha da Caravela | Zielony (Verde) | Telheiras – Cais do Sodré | 1963 (1998)[5] | 2002 | 9 | 13 |
|
|
Linha do Oriente | Czerwony (Vermelha) | São Sebastião – Aeroporto | 1998 | 2012 | 10 | 12 |
Przypisy edytuj
- ↑ „Relatório de sustentabilidade 2012”.
- ↑ ECO, Investimento de 250 milhões liga Loures e Odivelas por metro. Veja as estações [online], ECO, 5 lipca 2021 [dostęp 2023-12-07] (port.).
- ↑ Otwarcie w ramach pierwotnej sieci metra lizbońskiego w 1959 roku; wydzielenie linii niebieskiej w 1995 roku.
- ↑ Otwarcie w ramach pierwotnej sieci metra lizbońskiego w 1959 roku; wydzielenie linii żółtej w 1995 roku.
- ↑ Otwarcie w ramach pierwotnej sieci metra lizbońskiego w 1963 roku; wydzielenie linii zielonej w 1998 roku.
Linki zewnętrzne edytuj
- Strona oficjalna (port.)
- Metro w Lizbonie na stronie urbanrail.net (ang.)