Mietlica alpejska
Mietlica alpejska[4] (Agrostis alpina Scop.) – gatunek rośliny należący do rodziny wiechlinowatych (traw).
_clean.jpg)
| |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
mietlica alpejska |
| Nazwa systematyczna | |
| Agrostis alpina Scop. Fl. Carn. Ed. 2. 1:60. 1772[3] | |
Zasięg występowania edytuj
Występuje w górach Europy: w Alpach, Pirenejach, północnych Apeninach, Sudetach, Karpatach oraz w rozproszeniu w górach Półwyspu Bałkańskiego[5], a także w Afryce Północnej[6]. W Polsce występuje wyłącznie w Tatrach. Znana jest tutaj z około 20 stanowisk: Błyszcz, Cubryna, Czarnostawiański Kocioł, Dolina Litworowa, Dolina Mułowa, Dolina Starorobociańska, Granaty, Jaferowy Żleb, Kasprowy Wierch, Kozia Dolinka, Krzesanica, Małołączniak, Mięguszowieckie Szczyty, Mnich, Niżnie Rysy, Rzędy Tomanowe, Skrajna Turnia, Starorobociańska Rówień, Tomanowe Stoły, Szpiglasowa Przełęcz, Wołowiec[5].
Morfologia edytuj
- Łodyga
- Źdźbło o wysokości 10-30 cm. Pędy liściowe krótkie. Pod ziemią rozłogi[7].
- Liście
- Na źdźble 1-2 sztywne liście o długości 6-12 cm i szerokości nie przekraczającej 1 mm. Blaszka liściowa szczeciniasta i na wpół złożona. Często szarozielone. Języczek liściowy o długości 3-4 mm, ostro zakończony[7].
- Kwiaty
- Zebrane w wiechę o szorstkich, pokrytych krótkimi włoskami gałązkach. Dolne gałązki tej wiechy mają tylko 1-2 gałązki podstawowe, a czasami są w ogóle bez gałązek podstawowych. Kłoski o długości 4-5 mm, przeważnie ciemnofioletowe i wyrastające na szczytach gałązek. Dolna plewa lancetowata, o długości 4-5 mm. Plewka górna beznerwowa i niepozorna. Plewka dolna z długą ością. Pylniki 3[7][6].
Biologia i ekologia edytuj
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do lipca. Tworzy mieszańce z mietlicą skalną (Agrostis rupestris)[7]. Rośnie w murawach, zarówno na podłożu wapiennym, jak i bezwapiennym, silnie kwaśnym. W Tatrach występuje głównie w piętrze halnym, rzadziej w piętrze kosodrzewiny i bardzo rzadko w reglu górnym[5]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Festuco-versicoloris-Agrostietum[8]. Liczba chromosomów 2n = 14[9].
Zagrożenia edytuj
Według klasyfikacji IUCN z 2001 jest gatunkiem narażonym na wyginięcie (kategoria VU)[10]. W Polsce gatunek umieszczony na czerwonej liście w kategorii VU (narażony)[11]. W polskich Tatrach rośnie wyłącznie na obszarze Tatrzańskiego Parku Narodowego, często na obszarach ochrony ścisłej. Działalność człowieka nie stanowi dla niej zagrożenia. Najliczniejsze jej stanowiska (na Skrajnej Turni od północnej strony i w Tomanowych Rzędach) znajdują się poza szlakami turystycznymi. Jedynym zagrożeniem jest naturalna sukcesja ekologiczna – zarastanie niektórych jej stanowisk przez kosodrzewinę[5].
Przypisy edytuj
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-12-23] (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2017-03-09].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ a b c d Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
- ↑ a b GrassBase – Flora Grass World Online. Agrostis alpina. [dostęp 2012-02-12].
- ↑ a b c d Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Flora Francji. [dostęp 2011-02-12].
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.