Federalne Ministerstwo Rolnictwa, Leśnictwa, Regionów i Gospodarki Wodnej

Federalne Ministerstwo Rolnictwa, Leśnictwa, Regionów i Gospodarki Wodnej
Bundesministerium für Land- und Forstwirtschaft, Regionen und Wasserwirtschaft
	; Regierungsgebäude(inne języki), główna siedziba ministerstwa
Państwo	Austria
Data utworzenia	18 lipca 2022
Siedziba	Regierungsgebäude(inne języki), Wiedeń
Federalny Minister Rolnictwa, Leśnictwa, Regionów i Gospodarki Wodnej	Norbert Totschnig
	Adres
	Stubenring(inne języki) 1,; 1010 Wiedeń
	Położenie na mapie Austrii Federalne Ministerstwo Rolnictwa, Leśnictwa, Regionów i Gospodarki Wodnej
	48,209722°N 16,383056°E/48,209722 16,383056
	Strona internetowa

Federalne Ministerstwo Rolnictwa, Leśnictwa, Regionów i Gospodarki Wodnej (niem. Bundesministerium für Land- und Forstwirtschaft, Regionen und Wasserwirtschaft, w skrócie BML) – austriackie federalne ministerstwo utworzone 18 lipca 2022 przez przekształcenie Federalnego Ministerstwa Rolnictwa, Regionów i Turystyki.

Główna siedziba ministerstwa znajduje się w Wiedniu w Regierungsgebäude(inne języki), gmachu austro-węgierskiego ministerstwa wojny, przy ulicy Stubenring(inne języki) 1.

W ministerstwie w 2019 funkcjonowało 9 departamentów merytorycznych do spraw^[1]:

środowiska i gospodarki wodnej
rolnictwa i rozwoju wsi
leśnictwa i zrównoważonego rozwoju
klimatu
gospodarki odpadami, polityki chemicznej i techniki środowiskowej
energetyki i górnictwa
turystyki i polityki regionalnej.

Historia edytuj

Zakres kompetencji ministerstwa łączy kilka działów administracji, które w przeszłości bywały zarządzane przez odrębne ministerstwa. Pierwszym z nich było Cesarsko-Królewskie Ministerstwo Rolnictwa powołane w 1868^[2]. Jego założenie jest formalnie uważane za początek działania resortu rolnictwa, jednak kontynuowało ono zadania wcześniejszych urzędów. Pierwszym było powstałe w wyniku rewolucji marcowej 1848 ministerstwo ds. robót ziemnych, handlu i przedsiębiorczości (Ministeriums für Landes-Cultur, Handel und Gewerbe) kierowane przez Antona von Doblhoff-Diera. Po wiedeńskim powstaniu październikowym (1848) połączono je z ministerstwem ds. robót publicznych (Ministerium für öffentliche Arbeiten). Takie ministerstwo (Ministeriums für Handel, Gewerbe und öffentliche Bauten) funkcjonowało do 1859, kiedy je rozwiązano, przenosząc kompetencje do innych ministerstw – ds. wewnętrznych, zagranicznych i finansów. W 1861 powstało nowe ministerstwo ds. handlu i gospodarki (Ministerium für Handel und Volkswirtschaft, od 1868 Cesarsko-Królewskie Ministerstwo Handlu), które miało w kompetencjach m.in. rolnictwo, leśnictwo, żeglugę czy górnictwo. Ministerstwo rolnictwa oficjalnie rozpoczęło działalność 11 stycznia 1868, choć tekę pierwszego ministra tego resortu Alfred Józef Potocki otrzymał już 30 grudnia 1867. Ministerstwo to oprócz rolnictwa zajmowało się robotami ziemnymi (melioracją) i górnictwem, leśnictwem, łowiectwem i innymi sprawami polityki regionalnej. Jednocześnie nadzór nad państwowymi lasami i kopalniami zachowało ministerstwo finansów. Nowe ministerstwo ulokowano w budynku Barbara-Stiftgebäude przy ulicy Postgasse 8^[3]. Resort środowiska został po raz pierwszy wyróżniony 1 lutego 1972, gdy utworzono Federalne Ministerstwo Zdrowia i Ochrony Środowiska. Przedtem jego kompetencje realizowały ministerstwa spraw socjalnych i rolnictwa (np. w zakresie nadzoru weterynaryjnego) oraz bezpośrednio urząd kanclerza. Ze względu na szerokie portfolio określano je jako Lebenministerium, czyli ‘ministerstwo życia’. Pierwszą minister tego resortu została Ingrid Leodolter(inne języki). Ministerstwo miało siedzibę w rządowym gmachu przy Stubenring 1. W 1986 przeniosło się do nowo wybudowanego budynku przy ul. Radetzkystraße(inne języki). W 1987 powołano Federalne Ministerstwo Środowiska, Młodzieży i Rodziny, którego pierwszą minister została Marilies Flemming. W 1991 większość departamentów ministerstwa przeniesiono do budynku przy Untere Donaustraße, a w 1995 do wydzierżawionego budynku przy ulicy Stubenbastei. W okresie od 1 stycznia 1995 do 30 kwietnia 1996 funkcjonowało odrębne Federalne Ministerstwo Środowiska. W 1996 przejęło ono nadzór nad środowiskowymi agencjami dotąd zarządzanymi przez ministerstwo finansów^[4]. W 2000 powołano Federalne Ministerstwo Rolnictwa, Leśnictwa, Środowiska i Gospodarki Wodnej, kierowane przez dotychczasowego ministra rolnictwa i leśnictwa Wilhelma Molterera. W 2018 rozszerzono zakres jego kompetencji o kwestie energetyki, górnictwa i turystyki, zmieniając nazwę na Federalne Ministerstwo Zrównoważonego Rozwoju i Turystyki^[2]. Na początku 2020 zmieniono na nowo nazwę ministerstwa na Federalne Ministerstwo Rolnictwa, Regionów i Turystyki. W jego kompetencjach pojawiła się telekomunikacja i poczta, natomiast kwestie klimatu i środowiska (bez leśnictwa i gospodarki wodnej) przeniesiono do nowego Federalnego Ministerstwa Ochrony Klimatu, Środowiska, Energii, Mobilności, Innowacji i Technologii^[5]. 18 lipca 2022 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o federalnych ministerstwach, na mocy której zmieniono nazwę ministerstwa na obecną, a także przekazano Federalnemu Ministerstwu Finansów kwestie poczty, telekomunikacji i górnictwa^[6].

Ministrowie rolnictwa edytuj

Cesarsko-Królewscy Ministrowie Rolnictwa edytuj

Zdjęcie	Imię i nazwisko (partia polityczna)	Objęcie urzędu	Złożenie urzędu	Długość urzędowania	Rząd
	Alfred Józef Potocki	30 XII 1867	15 I 1870	747 dni^[3]	Rząd Edwarda von Taaffe

Federalni Ministrowie Rolnictwa i Leśnictwa edytuj

Imię i nazwisko (partia polityczna)	Objęcie urzędu	Złożenie urzędu	Rząd
Josef Riegler (ÖVP)	1987	1989	Drugi rząd Franza Vranitzky'ego
Franz Fischler (ÖVP)	1989	1994	Drugi rząd Franza Vranitzky'ego
Franz Fischler (ÖVP)	1989	1994	Trzeci rząd Franza Vranitzky'ego
Jürgen Weiss (ÖVP)	1994	1994	Trzeci rząd Franza Vranitzky'ego
Wilhelm Molterer (ÖVP)	1994	2000	Czwarty rząd Franza Vranitzky'ego
			Piąty rząd Franza Vranitzky'ego
			Rząd Viktora Klimy

Ministrowie środowiska edytuj

Federalni Ministrowie Zdrowia i Ochrony Środowiska edytuj

Imię i nazwisko (partia polityczna)	Objęcie urzędu	Złożenie urzędu	Rząd
Ingrid Leodolter(inne języki) (SPÖ)	1 II 1972	1979	Drugi rząd Brunona Kreisky'ego
			Trzeci rząd Brunona Kreisky'ego
			Czwarty rząd Brunona Kreisky'ego
Hertha Firnberg(inne języki) (SPÖ)	1979	1979	Czwarty rząd Brunona Kreisky'ego
Herbert Salcher(inne języki) (SPÖ)	1979	1981	Czwarty rząd Brunona Kreisky'ego
Kurt Steyrer (SPÖ)	1981	1985	Czwarty rząd Brunona Kreisky'ego
Kurt Steyrer (SPÖ)	1981	1985	Rząd Freda Sinowatza
Franz Kreuzer (SPÖ)	1985	1987	Rząd Freda Sinowatza
Franz Kreuzer (SPÖ)	1985	1987	Pierwszy rząd Franza Vranitzky'ego

Federalni Ministrowie Środowiska, Młodzieży i Rodziny edytuj

Imię i nazwisko (partia polityczna)	Objęcie urzędu	Złożenie urzędu	Rząd
Marilies Flemming (ÖVP)	1987	1991	Drugi rząd Franza Vranitzky'ego
Marilies Flemming (ÖVP)	1987	1991	Trzeci rząd Franza Vranitzky'ego
Ruth Feldgrill-Zankel (ÖVP)	1991	1992	Trzeci rząd Franza Vranitzky'ego
Maria Rauch-Kallat (ÖVP)	1992	1995	Trzeci rząd Franza Vranitzky'ego
Martin Bartenstein (ÖVP)	1996	2000	Piąty rząd Franza Vranitzky'ego
Martin Bartenstein (ÖVP)	1996	2000	Rząd Viktora Klimy

Federalni Ministrowie Środowiska edytuj

Zdjęcie	Imię i nazwisko (partia polityczna)	Objęcie urzędu	Złożenie urzędu	Długość urzędowania	Rząd
	Maria Rauch-Kallat (ÖVP)	1995	1995		Czwarty rząd Franza Vranitzky'ego
	Martin Bartenstein (ÖVP)	1996	1996		Czwarty rząd Franza Vranitzky'ego

Ministrowie wieloresortowego ministerstwa edytuj

Federalni Ministrowie Rolnictwa, Leśnictwa, Środowiska i Gospodarki Wodnej edytuj

Imię i nazwisko (partia polityczna)	Objęcie urzędu	Złożenie urzędu	Rząd
Wilhelm Molterer (ÖVP)	2000	2003	Pierwszy rząd Wolfganga Schüssela
Josef Pröll (ÖVP)	2003	2008	Drugi rząd Wolfganga Schüssela
Josef Pröll (ÖVP)	2003	2008	Rząd Alfreda Gusenbauera
Nikolaus Berlakovich (ÖVP)	2008	2013	Pierwszy rząd Wernera Faymanna
Andrä Rupprechter (ÖVP)	2013	2017	Drugi rząd Wernera Faymanna
Andrä Rupprechter (ÖVP)	2013	2017	Rząd Christiana Kerna
Elisabeth Köstinger (ÖVP)	2017	2018	Pierwszy rząd Sebastiana Kurza

Federalni Ministrowie Zrównoważonego Rozwoju i Turystyki edytuj

Imię i nazwisko (partia polityczna)	Objęcie urzędu	Złożenie urzędu	Rząd
Elisabeth Köstinger (ÖVP)	2018	2019	Pierwszy rząd Sebastiana Kurza
Maria Patek	2019	2020	Rząd Brigitte Bierlein
Elisabeth Köstinger (ÖVP)	2020	2020	Drugi rząd Sebastiana Kurza

Federalni Ministrowie Rolnictwa, Regionów i Turystyki edytuj

Zdjęcie	Imię i nazwisko (partia polityczna)	Objęcie urzędu	Złożenie urzędu	Długość urzędowania	Rząd
	Elisabeth Köstinger (ÖVP)	2020	2022		Drugi rząd Sebastiana Kurza

Federalni Ministrowie Rolnictwa, Leśnictwa, Regionów i Gospodarki Wodnej edytuj

Zdjęcie	Imię i nazwisko (partia polityczna)	Objęcie urzędu	Złożenie urzędu	Długość urzędowania	Rząd
	Norbert Totschnig (ÖVP)	2022			Rząd Karla Nehammera

Instytucje podległe edytuj

Ministerstwu odpowiedniemu ds. środowiska podlega powołana w 1985 Federalna Agencja Ochrony Środowiska (Umweltbundesamt), przekształcona w 1999 w przedsiębiorstwo (GesmbH)^[4]. W 1959 powołano fundusz gospodarki wodnej (Wasserwirtschaftsfonds) podległy ministerstwu budownictwa. W 1984 resort środowiska powołał fundusz ochrony środowiska (Umweltfonds). Oba fundusze połączono w 1987, tworząc fundusz Umwelt- und Wasserwirtschaftsfonds(inne języki) (Ökofonds)^[4]^[7].

Przypisy edytuj

↑ Organigramme of the BMNT [online], BMNT [dostęp 2019-09-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-04] (ang.).
↑ ^a ^b History of the Ministry [online], BMNT, 16 maja 2018 [dostęp 2019-09-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-02] (ang.).
↑ ^a ^b 150th Anniversary of the establishment of the Ministry of Agriculture [online], BMNT, 16 maja 2018 [dostęp 2019-09-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-02] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Ministry of Environment turns 40 [online], BMNT, 16 maja 2018 [dostęp 2019-09-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-02] (ang.).
↑ Federal Ministry of Agriculture, Regions and Tourism [online], Ministerstwo Rolnictwa, Regionów i Turystyki (ang.).
↑ [Nowelizacja ustawy o federalnych ministerstwach] [online], www.ris.bka.gv.at .
↑ Umwelt- und Wasserwirtschaftsfonds [online], Austria-Forum (ang.).

[1] Organigramme of the BMNT [online], BMNT [dostęp 2019-09-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-04] (ang.).

[history-2] History of the Ministry [online], BMNT, 16 maja 2018 [dostęp 2019-09-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-02] (ang.).

[150th-3] 150th Anniversary of the establishment of the Ministry of Agriculture [online], BMNT, 16 maja 2018 [dostęp 2019-09-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-02] (ang.).

[40ms-4] Ministry of Environment turns 40 [online], BMNT, 16 maja 2018 [dostęp 2019-09-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-02] (ang.).

[5] Federal Ministry of Agriculture, Regions and Tourism [online], Ministerstwo Rolnictwa, Regionów i Turystyki (ang.).

[6] [Nowelizacja ustawy o federalnych ministerstwach] [online], www.ris.bka.gv.at .

[7] Umwelt- und Wasserwirtschaftsfonds [online], Austria-Forum (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Regierungsgebäude(inne języki), główna siedziba ministerstwa
Państwo	Austria
Data utworzenia	18 lipca 2022
Siedziba	Regierungsgebäude(inne języki), Wiedeń
Federalny Minister Rolnictwa, Leśnictwa, Regionów i Gospodarki Wodnej	Norbert Totschnig
Adres
Stubenring(inne języki) 1, 1010 Wiedeń
Położenie na mapie Austrii
48,209722°N 16,383056°E/48,209722 16,383056
Strona internetowa