Mistrzostwa Polski w hokeju na lodzie

Mistrzostwa Polski w hokeju na lodzie mężczyzn (MP) – cykliczne, krajowe rozgrywki sportowe, organizowane regularnie co roku (co sezon, z kilkoma wyjątkami) przez Polski Związek Hokeja na Lodzie (w latach 1927–1999), a od 1999 przez Polską Ligę Hokejową dla polskich męskich klubów hokeja na lodzie, mające na celu wyłonienie najlepszego z nich. Od samego początku rywalizacja stojąca najwyżej w hierarchii polskiego hokeja.

Historia edytuj

Okres międzywojenny edytuj

Hokej na lodzie w wersji kanadyjskiej na ziemiach polskich był uprawiany od początku XX wieku, jednak organizacyjnie rozwinął się kilka lat po odzyskaniu niepodległości. 16 stycznia 1924 roku, z inicjatywy Polskiego Związku Łyżwiarskiego, została utworzona Komisja Organizacyjna Polskiego Związku Hockeyowego. W tym czasie prężnie rozwijały się ośrodki hokejowe w Warszawie, Krakowie i Lwowie, gdzie powstało kilkanaście klubów. Rozgrywały one między sobą mecze w oparciu o przetłumaczone na język polski międzynarodowe przepisy gry w hokeja na lodzie. 21 lutego 1925 roku podczas, zorganizowanego w Warszawie, Walnego Zgromadzenia przedstawiciele czterech stołecznych klubów: Akademickiego Związku Sportowego, Polonii, Warszawianki oraz Warszawskiego Towarzystwa Łyżwiarskiego powołali Polski Związek Hokeja na Lodzie. Prezesem został wybrany inż. Wacław Znajdowski.

Pierwsze mistrzostwa Polski edytuj

Związek po kilku tygodniach przygotował regulamin rozgrywek o mistrzostwo kraju i jeszcze w tym samym roku rozpoczął zmagania. Inauguracyjnych mistrzostw Polski (1925/1926) jednak nie dokończono. Pomiędzy grudniem 1925, a lutym 1926 rozegrano bowiem jedynie fazę eliminacyjną, zaś planowanego na 19–21 lutego 1926 turnieju finałowego nie przeprowadzono w wyniku uzgodnień dokonanych przez zakwalifikowane do niego kluby[1].

Drugie mistrzostwa Polski odbyły się w 1927 roku, a poprzedziły je rozgrywki na szczeblu okręgowym. Mistrzowie pięciu okręgów: lwowskiego (Pogoń), poznańskiego (PKŁ), krakowskiego (Cracovia), warszawskiego (AZS) oraz pomorskiego (TKS) w dniach 21-23 stycznia 1927 roku w Zakopanem rywalizowali o tytuł Mistrza Polski. W mistrzostwach udział wzięła również drużyna Warszawskiego Towarzystwa Łyżwiarskiego. Z rywalizacji wycofała się drużyna TKS Toruń, która z powodu problemów z dojazdem dotarła do Zakopanego pierwszego dnia mistrzostw o godz. 21.00. Hokeiści rozgrywali swoje mecze na niewymiarowym i źle przygotowanym lodowisku Szkoły Zdobniczej. W zmaganiach zwyciężyła drużyna AZS Warszawa, w której w większości występowali reprezentanci Polski. Hokeiści AZS-u przewyższali rywali pod względem technicznym, taktycznym oraz w sprzęcie hokejowym. Większość drużyn nie miała jednolitych strojów, używała zamiast łyżew hokejowych, łyżwy do jazdy figurowej lub półpanczenów, a bramkarze zamiast bramkarskich, używali zwykłych kijów hokejowych.

Próba utworzenia ligi edytuj

 
Mecz o mistrzostwo Polski w 1928 roku pomiędzy Pogonią Lwów a Legią Warszawa

Od pierwszego w historii zakończonego sezonu zmagań o tytuł mistrza Polski (tj. w 1927) do edycji 1954/1955 rozgrywki, mające na celu wyłonienie najlepszej drużyny hokejowej w Polsce, toczyły się dwuetapowym systemem nieligowym. W pierwszej fazie MP wszystkie zespoły walczyły w poszczególnych okręgach (w ich skład wchodziły po dwa lub trzy województwa), a najlepsze ekipy uzyskiwały awans do centralnego turnieju finałowego MP. Odbywał się on w jednym miejscu, w ciągu 2-3 dni, a jego zwycięzca otrzymywał tytuł mistrzowski.

W 1928 roku mistrzostwa Polski ponownie odbyły się w Zakopanem. Wzięły w nich udział zwycięzcy pięciu okręgów: Legia Warszawa, TKS Toruń, Pogoń Lwów, AZS Wilno, Cracovia oraz obrońca tytułu AZS Warszawa. Ze względu na przygotowania reprezentacji Polski do Igrzysk Olimpijskich w Sankt Moritz, turniej finałowy odbył się w dniach 6–9 stycznia. Przed rozpoczęciem rozgrywek z rywalizacji wycofała się Cracovia. Podobnie jak przed rokiem mistrzostwo Polski wywalczyli hokeiści AZS Warszawa, pokonując wysoko wszystkich przeciwników. W 1929 roku turniej finałowy został rozegrany w Krynicy.

W 1938 po raz pierwszy oficjalnie podjęto w Polsce próbę powołania ligi hokejowej, jednak planów nie udało się sfinalizować, m.in. na skutek wybuchu II wojny światowej.

Sezon 1949/1950 był rozgrywany pod nazwą Liga PZHL[2]. Edycja 1950/1951 była prowadzona w ramach Mistrzostw Polski Zrzeszeń Sportowych[3]. W 1955 władze Polskiego Związku Hokeja na Lodzie podjęły decyzję o gruntownej reformie systemu rozgrywek o MP i wprowadzeniu w jej ramy modelu ligowego. Dlatego od sezonu 1955/1956 do dziś rywalizacja o miano najlepszej drużyny w Polsce toczona jest w formule ligowej:

  • od edycji 1955/1956 do sezonu 1998/1999 nosiła ona miano I ligi, zwanej również Ekstraklasą (zarządzanej przez Polski Związek Hokeja na Lodzie),
  • od edycji 1999/2000 do sezonu 2012/2013 prowadzona była – jako liga zawodowa – pod szyldem Ekstraligi (zarządzanej przez Polską Ligę Hokejową Sp. z o.o.),
  • od edycji 2013/2014 do chwili obecnej prowadzona jest ona – jako liga zawodowa – pod nazwą Polska Hokej Liga (zarządzana przez Polską Hokej Ligę Sp. z o.o.).

Sezon PHL 2019/2020 został przedwcześnie zakończony z powodu epidemii koronawirusa[4], a medale mistrzostw Polski zostały przyznane w sposób uznaniowy w oparciu o klasyfikację ligową w tabeli po sezonie zasadniczym[5][6].

Medaliści edytuj

 
Trofeum za mistrzostwo Polski w hokeju na lodzie mężczyzn.
Lokalizacja miast reprezentowanych w najwyższej lidze hokejowej w Polsce.
Sezon # Złoty medal Srebrny medal Brązowy medal
1926
Mistrzostw Polski nie dokończono[a].
1927 1 AZS Warszawa WTŁ Warszawa Pogoń Lwów
1928 2 AZS Warszawa Legia Warszawa TKS Toruń
1929 3 AZS Warszawa Pogoń Lwów Legia Warszawa
1930 4 AZS Warszawa Pogoń Lwów Legia Warszawa
1931 5 AZS Warszawa Legia Warszawa AZS Poznań
1932
Mistrzostwa Polski nie odbyły się[b].
1933 1 Legia Warszawa
AZS Poznań
1 Pogoń Lwów
1934 1 AZS Poznań Czarni Lwów Lechia Lwów
1935 1 Czarni Lwów Lechia Lwów Cracovia
1936
Mistrzostwa Polski nie odbyły się[c].
1937 1 Cracovia Warszawianka KTH Krynica
1938
Mistrzostwa Polski nie odbyły się[d].
1939 1 Dąb Katowice Warszawianka Ognisko Wilno
1946 2 Cracovia ŁKS Łódź Siła Giszowiec
1947 3 Cracovia Wisła Kraków ŁKS Łódź
1948 4 Cracovia Mistrzostwa Polski nie odbyły się, tytuł przyznano MP 1947[e].
1949 5 Cracovia KTH Krynica Legia Warszawa
1950 1 KTH Krynica Górnik Janów Kolejarz Toruń
1951 2 Legia Warszawa Unia Krynica Ogniwo Kraków
Górnik Janów
1952 3 Legia Warszawa Górnik Janów KTH Krynica
1953 4 Legia Warszawa KTH Krynica Górnik Janów
1954 5 Legia Warszawa Gwardia Bydgoszcz Górnik Janów
1955 6 Legia Warszawa Gwardia Bydgoszcz Górnik Katowice
1956 7 Legia Warszawa Górnik Katowice Start Katowice
1957 8 Legia Warszawa Górnik Katowice KTH Krynica
1958 1 Górnik Katowice Legia Warszawa Podhale Nowy Targ
1959 9 Legia Warszawa Górnik Katowice ŁKS Łódź
1960 2 Górnik Katowice Legia Warszawa Podhale Nowy Targ
1961 10 Legia Warszawa Górnik Katowice Podhale Nowy Targ
1962 3 Górnik Katowice Legia Warszawa Podhale Nowy Targ
1963 11 Legia Warszawa Podhale Nowy Targ Górnik Katowice
1964 12 Legia Warszawa Podhale Nowy Targ Polonia Bydgoszcz
1965 4 GKS Katowice[7] Legia Warszawa Polonia Bydgoszcz
1966 1 Podhale Nowy Targ Legia Warszawa GKS Katowice
1967 13 Legia Warszawa GKS Katowice Pomorzanin Toruń
1968 5 GKS Katowice Pomorzanin Toruń Podhale Nowy Targ
1969 2 Podhale Nowy Targ GKS Katowice Pomorzanin Toruń
1970 6 GKS Katowice Podhale Nowy Targ Baildon Katowice
1971 3 Podhale Nowy Targ Naprzód Janów ŁKS Łódź
1972 4 Podhale Nowy Targ Baildon Katowice Naprzód Janów
1973 5 Podhale Nowy Targ Naprzód Janów Baildon Katowice
1974 6 Podhale Nowy Targ Baildon Katowice Naprzód Janów
1975 7 Podhale Nowy Targ Baildon Katowice GKS Katowice
1976 8 Podhale Nowy Targ Baildon Katowice Naprzód Janów
1977 9 Podhale Nowy Targ Naprzód Janów Baildon Katowice
1978 10 Podhale Nowy Targ Zagłębie Sosnowiec Naprzód Janów
1979 11 Podhale Nowy Targ Zagłębie Sosnowiec ŁKS Łódź
1980 1 Zagłębie Sosnowiec Podhale Nowy Targ ŁKS Łódź
1981 2 Zagłębie Sosnowiec Podhale Nowy Targ GKS Tychy
1982 3 Zagłębie Sosnowiec Podhale Nowy Targ Naprzód Janów
1983 4 Zagłębie Sosnowiec Polonia Bytom GKS Tychy
1984 1 Polonia Bytom Zagłębie Sosnowiec Podhale Nowy Targ
1985 5 Zagłębie Sosnowiec Polonia Bytom Podhale Nowy Targ
1986 2 Polonia Bytom Podhale Nowy Targ Naprzód Janów
1987 12 Podhale Nowy Targ Polonia Bytom Naprzód Janów
1988 3 Polonia Bytom GKS Tychy Zagłębie Sosnowiec
1989 4 Polonia Bytom Naprzód Janów Podhale Nowy Targ
1990 5 Polonia Bytom Podhale Nowy Targ Zagłębie Sosnowiec
1991 6 Polonia Bytom Unia Oświęcim Podhale Nowy Targ
1992 1 Unia Oświęcim Naprzód Janów Podhale Nowy Targ
1993 13 Podhale Nowy Targ Unia Oświęcim Polonia Bytom
1994 14 Podhale Nowy Targ Unia Oświęcim Górnik Katowice
1995 15 Podhale Nowy Targ Unia Oświęcim KKH Katowice
1996 16 Podhale Nowy Targ Unia Oświęcim TTH Toruń
1997 17 Podhale Nowy Targ Unia Oświęcim KKH Katowice
1998 2 Unia Oświęcim Podhale Nowy Targ KKH Katowice
1999 3 Unia Oświęcim KTH Krynica Podhale Nowy Targ
2000 4 Unia Oświęcim Podhale Nowy Targ KTH Krynica
2001 5 Unia Oświęcim GKS Katowice Polonia Bytom
2002 6 Unia Oświęcim GKS Katowice GKS Tychy
2003 7 Unia Oświęcim GKS Katowice Stoczniowiec Gdańsk
2004 8 Unia Oświęcim Podhale Nowy Targ GKS Tychy
2005 1 GKS Tychy Unia Oświęcim Cracovia
2006 6 Cracovia GKS Tychy Podhale Nowy Targ
2007 18 Podhale Nowy Targ GKS Tychy Cracovia
2008 7 Cracovia GKS Tychy Podhale Nowy Targ
2009 8 Cracovia GKS Tychy Podhale Nowy Targ
2010 19 Podhale Nowy Targ Cracovia GKS Tychy
2011 9 Cracovia GKS Tychy Unia Oświęcim
2012 1 KH Sanok Cracovia Unia Oświęcim
2013 10 Cracovia JKH GKS Jastrzębie GKS Tychy
2014 2 KH Sanok GKS Tychy JKH GKS Jastrzębie
2015 2 GKS Tychy JKH GKS Jastrzębie MMKS Podhale Nowy Targ
2016 11 Cracovia GKS Tychy Podhale Nowy Targ
2017 12 Cracovia GKS Tychy Polonia Bytom
2018 3 GKS Tychy GKS Katowice Podhale Nowy Targ
2019 4 GKS Tychy Cracovia GKS Katowice
2020[f] 5 GKS Tychy Unia Oświęcim JKH GKS Jastrzębie, GKS Katowice
2021 1 JKH GKS Jastrzębie Cracovia GKS Tychy
2022 7 GKS Katowice Unia Oświęcim JKH GKS Jastrzębie
2023 8 GKS Katowice GKS Tychy Unia Oświęcim

Tabela medalowa edytuj

p. Nazwa Klubu I II III =
1. Podhale Nowy Targ 19 11 17 47
2. Legia Warszawa 13 7 3 23
3. Cracovia (Ogniwo Kraków) 12 4 4 20
4. GKS Katowice (Górnik Katowice) 8 10 10 28
5. Unia Oświęcim 8 9 3 20
6. Polonia Bytom 6 3 3 12
7. GKS Tychy 5 10 7 22
8. Zagłębie Sosnowiec 5 3 2 10
9. AZS Warszawa 5 0 0 5
10. KH Sanok 2 0 0 2
11. KTH Krynica (Unia Krynica) 1 4 4 9
12. JKH GKS Jastrzębie 1 2 3 5
13. Pogoń Lwów 1 2 1 4
14. Czarni Lwów 1 1 0 2
15. AZS Poznań 1 0 2 3
16. Dąb Katowice 1 0 0 1
17. Naprzód Janów 0 5 7 12
18. Baildon Katowice 0 4 3 7
19. Górnik Janów 0 2 3 5
20. Polonia Bydgoszcz (Gwardia Bydgoszcz) 0 2 2 4
21. Warszawianka 0 2 0 2
22. ŁKS Łódź 0 1 5 6
KH Toruń (Pomorzanin Toruń) 0 1 5 6
24. Lechia Lwów 0 1 1 2
25. WTŁ Warszawa 0 1 0 1
Wisła Kraków 0 1 0 1
27. Stoczniowiec Gdańsk 0 0 1 1
Start Katowice 0 0 1 1
Ognisko Wilno 0 0 1 1
Siła Giszowiec 0 0 1 1

Bilans klubów edytuj

Liczba
tytułów
Nazwa klubu Lata triumfów
19
Podhale Nowy Targ 1966, 1969, 1971, 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978, 1979, 1987, 1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 2007, 2010
13
Legia Warszawa 1933, 1951, 1952, 1953, 1954, 1955, 1956, 1957, 1959, 1961, 1963, 1964, 1967
12
Cracovia 1937, 1946, 1947, 1948, 1949, 2006, 2008, 2009, 2011, 2013, 2016, 2017
8
Unia Oświęcim 1992, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004
8
Górnik/GKS Katowice 1958, 1960, 1962, 1965, 1968, 1970, 2022, 2023
6
Polonia Bytom 1984, 1986, 1988, 1989, 1990, 1991
5
AZS Warszawa 1927, 1928, 1929, 1930, 1931
5
Zagłębie Sosnowiec 1980, 1981, 1982, 1983, 1985
5
GKS Tychy 2005, 2015, 2018, 2019, 2020
2
KH Sanok 2012, 2014
1
Pogoń Lwów 1933
1
AZS Poznań 1934
1
Czarni Lwów 1935
1
Dąb Katowice 1939
1
KTH Krynica 1950
1
JKH GKS Jastrzębie 2021

Uwagi edytuj

  1. Rozegrano jedynie fazę eliminacyjną, zaś planowanego na 19–21 lutego 1926 turnieju finałowego nie przeprowadzono w wyniku uzgodnień dokonanych przez zakwalifikowane do niego kluby.
  2. Z powodu przygotowań reprezentacji do udziału w turnieju hokejowym podczas zimowych igrzysk olimpijskich w Lake Placid.
  3. Warunki atmosferyczne uniemożliwiły przeprowadzenie rywalizacji.
  4. Z uwagi na plany dotyczące utworzenia ligi.
  5. Po powrocie reprezentacji z turnieju hokejowego zimowych igrzysk olimpijskich w Sankt Moritz, warunki atmosferyczne uniemożliwiły przeprowadzenie rywalizacji.
  6. Medale zostały przyznane w sposób uznaniowy.

Przypisy edytuj

  1. Hockey en Pologne 1925/26. hockeyarchives.info. [dostęp 2020-01-01]. (fr.).
  2. Skład i regulamin ligi PZHL. „Nowiny Rzeszowskie”, s. 6, nr 52 z 5 listopada 1949. 
  3. Uroczyste zamknięcie Zimowych Mistrzostw Polski. „Nowiny Sportowe”, s. 2, nr 9 z 27 lutego 1951. 
  4. Radosław Kozłowski: PILNE. Sezon zakończony!. hokej.net, 2020-03-11. [dostęp 2020-03-13].
  5. PHL: GKS Tychy i Polonia Bytom mistrzami Polski!. polskihokej.eu, 2020-03-11. [dostęp 2020-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-28)].
  6. Radosław Kozłowski: PHL: Oficjalnie poznaliśmy medalistów! GKS Tychy mistrzem Polski!. hokej.net, 2020-03-11. [dostęp 2020-03-13].
  7. Wcześniej jako Górnik Katowice

Zobacz też edytuj

Linki zewnętrzne edytuj