Most Pokoju
Most Pokoju – most przez główny nurt Odry wybudowany we Wrocławiu po II wojnie światowej na miejscu zniszczonego w czasie oblężenia Festung Breslau mostu Lessinga – Lessingbrücke.
 Widok na most od strony północno-wschodniej, w głębi gmach Muzeum Narodowego | |
| Poprzednie nazwy |
Lessingbrücke |
|---|---|
| Państwo | |
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Podstawowe dane | |
| Przeszkoda | |
| Długość |
125,3 m |
| Szerokość: • całkowita • jezdni • chodników |
|
| Liczba torów tramwajowych |
2 |
| Liczba przęseł |
3 |
| Data zburzenia |
1945 |
| Data odbudowy |
1959 |
| Data remontu |
2003 |
| Projektant | |
Położenie na mapie Wrocławia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
 51°06′42,26″N 17°02′57,25″E/51,111739 17,049236
| |
Historia edytuj
Przed zburzeniem w 1808 fortyfikacji miejskich na miejscu dzisiejszego mostu znajdowała się przeprawa, łącząca znajdujący się na lewym (południowym) brzegu rzeki „miejski plac drzewny” (Städtlicher Holzplatz[a]) z Przedmieściem Piaskowym na prawym brzegu. Później powstał na jej miejscu drewniany most Fenigowy[b], który w 1875 zastąpiono zaprojektowanym przez Alexandra Kaumanna stalowym czteroprzęsłowym mostem kratownicowym systemu Schwendlera podpartym kamiennymi filarami. Patronem mostu, tak jak sąsiadującego z mostem dawnego placu drzewnego[c], został dramatopisarz niemiecki epoki oświecenia, Gotthold Ephraim Lessing. W 1945 dwa z czterech przęseł mostu uległy zniszczeniu tak poważnemu, że uznano, iż odbudowa tej konstrukcji jest nieopłacalna; postanowiono wybudować w tym miejscu most całkiem od nowa.
Konstrukcja mostu edytuj
.JPG)
Powojenny trójprzęsłowy most ma 125,3 m długości[1] i 25,7 m szerokości i niesie dwie dwupasmowe jezdnie (po 6,40 m szerokości), dwa chodniki (po 3,75 m) oraz dwutorową linię tramwajową. Pierwotnie linia tramwajowa przebiegała obok jezdni (na zachód od niej) po osobno zdylatowanej konstrukcji. Obie kablobetonowe przeprawy (drogowa i tramwajowa) zrealizowano jako skrzynkowe, w ustroju Gerbera, podparte na dwóch wspólnych betonowych filarach. Most zaprojektował Jan Kmita, a budowę prowadzili inżynierowie S. Szyndlar oraz B. Christoff. Budowę rozpoczęto w 1954, a most do eksploatacji oddano w roku 1959; nazywał się wówczas „mostem Wojewódzkim”[d], nazwa most Pokoju obowiązuje od 1966. Wtedy, 8 maja, minister spraw zagranicznych PRL Adam Rapacki wmurował przy północnym przyczółku mostu tablicę pamiątkową, która w zamierzeniu miała upamiętniać zaplanowane wzniesienie w tym miejscu Pomnika Powrotu do Macierzy Ziem Zachodnich i Północnych. Konkurs na pomnik rozstrzygnięto rok później (zwyciężył projekt Henryka Morela), ale do jego realizacji nigdy nie doszło, została tylko granitowa tablica.
W późniejszych latach most był kilkakrotnie remontowany; podczas remontu generalnego wykonano w roku 2003 przebudowano zarówno sam most, jak i będącą jego przedłużeniem ulicę Wyszyńskiego, przenosząc torowisko tramwajowe pomiędzy jezdnie.
-
Jezdnie i torowisko mostu, po przebudowie w 2003 -
Most widziany z Ostrowa Tumskiego; w głębi gmach Urzędu Wojewódzkiego -
Tablica pamiątkowa – ślad po niezrealizowanym pomniku
Zobacz też edytuj
Uwagi edytuj
- ↑ Tak oznaczony na planie G.W. Redekera z 1847.
- ↑ Most fenigowy, most groszowy – potoczna nazwa mostów na których było pobierane myto; poprzednik znajdujących się w innej części miasta mostów Osobowickich także nosił w XIX wieku nazwę „groszowego” – Gröschelbrücke.
- ↑ Dzisiejszego placu Powstańców Warszawy.
- ↑ Obok mostu, na południowym brzegu Odry, znajduje się gmach Urzędu Wojewódzkiego.
Przypisy edytuj
- ↑ Dane według opracowania Leszka Budycha „Mosty Wrocławia w rysunkach projektowych”; według Encyklopedii Wrocławia ma 124,7 metra.
Bibliografia edytuj
- Maciej Łagiewski, Mosty Wrocławia, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław 1989, ISBN 83-04-02937-5, s. 27–28
Linki zewnętrzne edytuj
- Most Pokoju – 1959-1966 Most Wojewódzki na str. polska-org.pl