Nerw uszno-skroniowy

Nerw uszno-skroniowy (łac. nervus auriculotemporalis) – nerw czuciowy, gałąź nerwu żuchwowego zaopatrujący skórę okolicy skroniowej. Posiada zazwojowe włókna przywspółczulne unerwiające śliniankę przyuszną i gruczoły policzkowe, które otrzymuje ze zwoju usznego, który to otrzymuje je za pośrednictwem nerwu skalistego mniejszego wychodzącego ze splotu bębenkowego od nerwu językowo-gardłowego.

Przebieg

Rozpoczyna się odchodzą od tylnego brzegu nerwu żuchwowego zazwyczaj dwoma korzeniami nieco poniżej otworu owalnego (foramen ovale). Oba korzenie obejmują tętnicę oponową środkową i łącząc się tworzą jeden pień, który owija się dookoła wyrostka kłykciowego żuchwy. Następnie nerw kieruje się ku górze między stawem skroniowo-żuchwowym i przewodem słuchowym zewnętrznym, znajdując się pod górną częścią ślinianki przyusznej, do tyłu od tętnicy skroniowej powierzchownej.

Gałęzie

1. Gałęzie łącząca ze zwojem usznym (rr. communicantes cum ganglio otico) - stanowią drogą, którą włókna przywspółczulne (pochodzące z nerwu skalistego mniejszego) podążają do ślinianki przyusznej.
2. Gałęzie łączące z nerwem twarzowym (rr. communicantes cum nervo facialis) - odchodzą w miejscu zagięcia nerwu uszno-skroniowego ku górze, prowadzą włókna czuciowe dla skóry policzków
3. Gałęzie stawowe (rr. articulares) - unerwiają staw skroniowo-żuchwowy.
4. Gałęzie naczyniowe (rr. vasculares) - do tętnicy oponowej środkowej i innych tętnic dołu podskroniowego.
5. Nerw przewodu słuchowego zewnętrznego (n. meatus acustici externi) - jedna lub dwie gałązki, które wnikają do przewodu słuchowego zewnętrznego na jego granicy części chrzęstnej i kostnej. Zaopatrują skórę górnej i przedniej ściany przewodu. Oddaje gałąź błony bębenkowej unerwiającą ścianę boczną tejże błony.
6. Nerwy uszne przednie (nn. auriculares anteriores) - przebiegając do tyłu od tętnicy skroniowej powierzchownej docierają do bocznej powierzchni małżowiny usznej, której skórę unerwiają
7. Gałęzie przyusznicze (rr. parotidei) - wnikają w miąższ ślinianki przyusznej prowadząc włókna wydzielnicze ze zwoju usznego.
8. Gałęzie skroniowe powierzchowne (rr. temporales superficiales) - zazwyczaj dwie, stanowią końcowe rozgałęzienie nerwu uszno-skroniowego. Przebiegają wraz z rozgałęzieniami tętnicy skroniowej powierzchownej unerwiając skórę okolicy skroniowej, nad łukiem jarzmowym, do przodu i powyżej małżowiny usznej.

Patologia

• zespół Łucji Frey

Bibliografia

• Ryszard Aleksandrowicz, Bogdan Ciszek: Anatomia kliniczna głowy i szyi. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 231. ISBN 978-83-200-3243-7. (pol.).
• Bochenek, Adam; Reicher, Michał.Anatomia człowieka. Tom 5. Red. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2012, 596 s. ISBN 978-83-20-03258-1