Nikola Hristić (cyr. Никола Христић; ur. 10 sierpnia 1818 w Sremskiej Mitrovicy, zm. 26 listopada 1911 w Belgradzie[1]) – serbski polityk i prawnik, czterokrotny premier Królestwa Serbii (1867-1868, 1883-1884, 1888-1889, 1894-1895), minister spraw zagranicznych Serbii (1888-1889, 1894-1895), minister spraw wewnętrznych Serbii (1860–1868).

Nikola Hristić
Никола Христић
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

10 sierpnia 1818
Sremska Mitrovica

Data i miejsce śmierci

26 listopada 1911
Belgrad

Premier Serbii
Okres

od 3 grudnia 1867
do 3 lipca 1868

Przynależność polityczna

Partia Konserwatywna

Poprzednik

Jovan Ristić

Następca

Đorđe Cenić

Premier Serbii
Okres

od 3 października 1883
do 19 lutego 1884

Poprzednik

Milan Piroćanac

Następca

Milutin Garašanin

Premier Serbii
Okres

od 27 kwietnia 1888
do 19 stycznia 1889

Poprzednik

Sava Grujić

Następca

Kosta Protić

Premier Serbii
Okres

od 27 października 1894
do 7 lipca 1895

Poprzednik

Svetomir Nikolajević

Następca

Stojan Novaković

podpis

Życiorys edytuj

Kształcił się w szkole w rodzinnej Sremskiej Mitrovicy. W 1840 przyjechał do Belgradu i podjął pracę urzędnika w Sądzie Okręgowym[1]. Awansując w hierarchii urzędniczej, dzięki protekcji Iliji Garašanina w 1847 został prezesem Sądu Okręgowego w Požarevacu[1], a w 1852 szefem policji w Belgradzie. W 1856 objął funkcję komendanta żandarmerii serbskiej i zajął się zwalczaniem spisku przeciwko księciu Miloszowi[1].

Kariera polityczna edytuj

W 1860 objął stanowisko ministra spraw wewnętrznych w rządzie Filipa Hrsticia. Dwa lata później zeznawał w sądzie jako światek strzelaniny serbskich żandarmów z oddziałem tureckim, stacjonującym w Belgradzie. Incydent w pobliżu fontanny Čukur rozpoczął się od zastrzelenia przez żołnierza tureckiego małego chłopca, a zakończył zbombardowaniem Belgradu przez artylerię turecką z Kalemegdanu[1]. W grudniu 1867 stanął na czele rządu jako przedstawiciel Partii Konserwatywnej i przejął odpowiedzialność za śledztwo w sprawie zamachu na księcia Michajło, by następnie doprowadzić do schwytania i osądzenia zamachowców. Zorganizowana przez Hristicia policja wykazywała się skutecznością w zakresie zwalczania niepokojów społecznych i przemytu, prowadziła także inwigilację opozycji[1].

Po objęciu tronu przez Milana I, Hristić usunął się w cień, ale został ponownie przywrócony na stanowisko premiera i ministra spraw wewnętrznych w czasie rebelii timockiej[1]. Po stłumieniu zamieszek, nowy rząd utworzył Milutin Garašanin, a Hristić objął stanowisko wiceprzewodniczącego Rady Państwa. W kwietniu 1888 po raz kolejny objął stanowisko premiera, które sprawował przez okres 9 miesięcy. Ostatni, czwarty raz stanął na czele rządu w roku 1894. Rok później został zdymisjonowany i powrócił do działalności w Radzie Państwa. W 1901 zrezygnował z aktywności politycznej[1]. Zmarł w Belgradzie w roku 1911.

Życie prywatne edytuj

Był żonaty (żona Juliana z d. Hadži-Jovanović), miał dwoje dzieci (Kosta i Poleksija).

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Никола Христић. srpskaenciklopedija.org. [dostęp 2021-12-07]. (serb.).

Bibliografia edytuj