Obrzeżek perski (Argas persicus) – gatunek zbiorowy kleszcza miękkiego z rodziny obrzeżkowatych. Ciało owalne, szarobrązowe otoczone obrzeżem składającym się z nieregularnie prostokątnych płytek z kolcem na ich środku (przypomina to tarczki brzeżne z karapaksu żółwia greckiego). Samica ma 8,5 mm długości oraz 4,5 mm szerokości, samce są niewiele mniejsze. Otwór płciowy samca jest półksiężycowaty (przy drugiej parze odnóży), u samic ma kształt poprzecznej szpary (przy pierwszej parze). Samica w ciągu życia składa w zakamarkach pomieszczenia ok. 700 brązowych jaj w seriach po 25 do 100 szt. Po 10-28 dniach wykluwają się z nich sześcionogie larwy. Piją krew przez 5 do 8 dni, po czym w ukryciu w ciągu tygodnia przekształcają się w nimfy, przypominające wyglądem dorosłe osobniki. Po 3-4 kolejnych linieniach osiągają dojrzałość płciową. Przy stałym dostępie krwi cykl rozwojowy trwa ok. roku. Nimfy i osobniki dorosłe aby się najeść potrzebują ok. godziny. Bez żywiciela mogą wytrzymać ok. 2 lat.

Obrzeżek perski
Argas persicus
(Oken, 1818)
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Podgromada

roztocze

Nadrząd

Parasitiformes

Rząd

kleszcze

Rodzina

obrzeżkowate

Rodzaj

Argas

Gatunek

obrzeżek perski

Obrzeżki perskie są zewnętrznymi pasożytami, przede wszystkim ptaków, zwłaszcza gatunków gniazdujących w tym samym miejscu latami. Ukłucia powodują u ludzi wysypki i uczulenia. Przez ukłucie i zanieczyszczenie ran swymi odchodami mogą przenosić krętki duru powrotnego, zwłaszcza w upalne lata, kiedy temperatura otoczenia przekracza 20 °C. Przy temperaturze 30-35 °C, wewnątrz ich ciała krętki namnażają się bardzo licznie i mogą przenosić się na kolejne pokolenia w jajach. Obrzeżki perskie wywołują również inne choroby lecz doniesienia o tym pochodzą z krajów o znacznie cieplejszym klimacie niż Polska.

Bibliografia edytuj

  • Z. Żółtowski Arachno-entomologia lekarska PZWL 1976