Order Pahlawiego (pers. Nešān-e Pahlavi نشان پهلوی‎) – najwyższe odznaczenie ustanowione w 1926 roku przez Rezę Szacha Pahlawiego, pierwszego władcę Persji z dynastii Pahlawi. Zastąpił najważniejszy order dynastii KadżarówOrder Lwa i Słońca. Przeznaczony do nadawania monarchom i głowom państw. Zlikwidowany w 1979 roku przez rząd ajatollahów w wyniku irańskiej rewolucji islamskiej[1][2][3].

Order Pahlawich
Nešān-e Pahlavi
نشان پهلوی
Awers
Awers insygniów orderu
Baretka
Baretka
Ustanowiono

1926

Wycofano

1979

Kruszec

złoto, platyna

Powyżej

brak

Równorzędne

brak

Poniżej

Order Zulfaghara,
Order Arjamehr

Podział odznaczenia edytuj

Order dzielił się na dwie klasy[4][5]:

  • I klasa – Wielki Łańcuch Pahlawiego (początkowo noszona wyłącznie przez szacha),
  • II klasa – Wielka Wstęga Pahlawiego (dla pozostałych odznaczonych).

Dodatkowo:

Wygląd insygniów edytuj

Odznaka edytuj

Odznaka (godło) II klasy orderu składała się z umieszczonego centralnie, okrągłego medalionu, oraz czterech koron Pahlawich ustawionych wokół niego w kształcie krzyża. Korony wykonane były z platyny i zdobione drogimi kamieniami. Każda z nich była połączona z sąsiednią za pomocą podwójnej, złotej pętli w kształcie ósemki, z dodatkowym kółkiem emaliowanym na niebiesko w środku każdej pętli. Wewnątrz medalionu umieszczono ilustrację przedstawiającą górę Demawend (najwyższy szczyt Iranu i jeden z jego symboli) i wschodzące za nią słońce na tle błękitnego lub niebieskiego nieba. Wizerunek ten obramowany był białym pierścieniem, z dwoma zielonymi liśćmi laurowymi oraz napisami w języku perskim: „PAHLAWI” na górze i data „1926” na dole. Odznaka w I klasie wyglądała podobnie do gwiazdy orderowej (nie dorównując jej jednocześnie rozmiarem), była jednak większa od odznaki II klasy[1][2][5].

Odznaka Honorowa edytuj

Była to dodatkowa oznaka w formie medalu, wyglądająca jak miniatura gwiazdy tego orderu, umocowana na wstążce[2][6].

Gwiazda edytuj

Gwiazda orderowa, taka sama w obu klasach, była większa niż odznaka w II klasie, ale wyglądała bardzo podobnie. Różniła się tylko tym, że zamiast podwójnej pętli pomiędzy koronami miała pięć złotych promieni, z których środkowy emaliowany był na niebiesko[1][2][5].

Wstęga edytuj

 
Wstęga orderowa wraz z powieszoną na niej odznaką

Wstęga orderowa wykonana była z niebieskiego jedwabiu, z żółtymi paskami po obu bokach, wzdłuż całej jej długości[1][5].

Łańcuch edytuj

Łańcuch orderowy miał kształt naszyjnika składającego się z jednego rzędu potrójnych pętelek uformowanych w ósemki, połączonych emaliowanymi na niebiesko pierścieniami. Takie same pierścienie znajdowały się wewnątrz pętelek, po dwa w każdej potrójnej ósemce[1].

Odznaczeni edytuj

Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Orderem Pahlawiego.
Z tym tematem związana jest kategoria: Polacy odznaczeni Orderem Pahlawiego.
Suwereni orderu
Członkowie rodziny panującej
Monarchowie i głowy państw

Pierwsza klasą tego orderu zostały ponadto odznaczone wszystkie głowy państw biorące udział w uroczystościach obchodów 2500-lecia Imperium Perskiego[5].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Guy Stair Sainty, Rafal Heydel-Mankoo: World Orders of Knighthood and Merit. Wilmington: Burke’s Peerage & Gentry, 2006, s. 785-786. ISBN 978-09-71-19667-4. (ang.).
  2. a b c d e Decorations. [w:] Encyclopædia Iranica [on-line]. iranicaonline.org. [dostęp 2014-10-21]. (ang.).
  3. The Empire of Iran: Order of Pahlavi. [w:] Orders, Decorations and Medals of the Empire of Iran Iranian Empire – Text List [on-line]. medals.org.uk. [dostęp 2014-10-28]. (ang.).
  4. Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 378-379.
  5. a b c d e Order of Pahlavi. [w:] Orders and medals of Shah Reza Pahlavi era 1925-1941 [on-line]. irancollection.alborzi.com. [dostęp 2014-10-28]. (ang.).
  6. a b Nishan-i-Pahlavi – The Order of Pahlavi. [w:] The Pahlavi Dynasty orders & decorations [on-line]. [dostęp 2014-10-29]. (ang.).
  7. 1963 State Visit to Iran. [w:] Glittering Royal Events Message Board [on-line]. boardhost.com. [dostęp 2014-10-28]. (ang.).
  8. Kong Olavs dekorasjoner. [w:] Historie: Kong Olavs [on-line]. kongehuset.no. [dostęp 2014-10-28]. (norw.).