Paks

miasto na Węgrzech

Paks – miasto w środkowych Węgrzech, w komitacie Tolna, port nad Dunajem. Liczy ponad 20,1 tys. mieszkańców (2010). Koło miasta położona jest elektrownia jądrowa Paks.

Paks
Ilustracja
Kościół Serca Jezusowego
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Węgry

Komitat

Tolna

Powierzchnia

154,08 km²

Populacja (2010)
• liczba ludności
• gęstość


20 100[1]
130,45 os./km²

Nr kierunkowy

75

Kod pocztowy

7030

Położenie na mapie Węgier
Mapa konturowa Węgier, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Paks”
Ziemia46°37′25″N 18°51′25″E/46,623611 18,856944
Strona internetowa

Historia edytuj

Około 5 km na północ od centrum miasta wznosiło się rzymskie miasto Lussunium. W średniowieczu powstała tu wieś rybacka nad Dunajem. Z uwagi na urodzajność ziemi zaczęto tu sadzić drzewa owocowe oraz uprawiać zboża. Koniunktura gospodarcza na Węgrzech w XVIII wieku przyniosła rozwój także Paksowi, który stał się ośrodkiem handlu bydłem i płodami rolnymi. W 1788 wybudowano tu okazały kościół kalwiński. W 1803 urodził się tu węgierski bohater narodowy – Ferenc Deák (w jego domu rodzinnym funkcjonuje izba pamięci). W początku XIX wieku uruchomiono żeglugę parową na Dunaju, co było kolejnym asumptem do rozwoju miasta. Paks stał się jedną z ważniejszych przystani na południe od Budapesztu. W dni targowe odchodziło stąd kilkanaście parowców na dobę, a w zwykłe kilka. Wywożono nimi m.in. zboża, owoce i warzywa, a także słynące z wielkości i smaku lokalne orzechy włoskie. Do dziś zachowała się stara przystań i karczma dla oczekujących na statki[2].

Po II wojnie światowej zbudowano tu zakłady przetwórstwa spożywczego. W 1974 otwarto pierwszą węgierską elektrownię atomową, budowaną przy udziale polskich specjalistów budownictwa[2]. Od 2003 w mieście odbywa się szachowy turniej pamięci György Marxa.

Gospodarka edytuj

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, metalowy oraz spożywczy[1].

Miasta partnerskie edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Paks, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-08-04].
  2. a b Przemysław Burchard, Wszyscy są zadowoleni, w: Poznaj Świat, nr 10/1985, s.25-26, ISSN 0032-6143

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj