Partia Ludowa (Syria)
Partia Ludowa – nazwa dwóch partii działających w różnym czasie na terytorium obecnej Syrii.
Partia Szahbandara w Mandacie Francuskim edytuj
Pierwsze Partia Ludowa (arab. Hizb asz-Sza'b)[1] została nieformalnie zawiązana w styczniu 1924 w Damaszku, a oficjalnie inaugurowana w 5 czerwca 1925 w Operze Damasceńskiej. Inauguracja zgromadziła ponad 1000 osób.[2] Założona została przez Abd ar-Rahmaba Szachbandara. Była pierwszą legalną, nacjonalistyczną partią w Mandacie Francuskim, po tym, jak w lutym 192 francuski wysoki komisarz Galasatary Navy zezwolił na zakładanie partii i organizacji[3][4].
Partia opowiadała się, że stworzeniem jednego państwa syryjskiego, łączącego również Palestynę, Transjordanię i Liban. W przemowie inauguracyjnej, Faris al-Kuri podkreślał, że wolna Syria [3][2]
Organizowała demonstracje w Damaszku w trakcie wizyty lorda Balfoura w Palesytnie (Deklaracja Balfoura). Była finansowana przez Syryjsko-Palestyński Kongres na Wygnaniu i zamożnych członków (nie było obowiązkowych składek; kierownictwo nie otrzymywało pensji). Siedziba partii mieściła się przy stacji kolejowej Hijaz. Partia pomogła otworzyć gazetę al-Mufid[3][2].
Partia przyłączyła się do powstania w 1925, w związku z czym została rozwiązania przez władze francuskie (mimo że jej powstanie było inspirowane przez Francuzów)[1]. Jej członkowie utworzyli 9 września rząd tymczasowy w Dżabal ad-Duruz oraz weszli w skład Bloku Narodowego[4].
Ważni członkowie edytuj
- Abd ar-Rahman Szachbandar - przewodniczący[2]
- Faris al-Kuri - wiceprzewodniczący[2]
- Hassan al-Hakim
Partia Atasiego w Republice Syryjskiej edytuj
W 1948, już w wolnej od Francji Republice Syryjskiej, Haszim al-Atasi, Nazim al-Kudsi i Ruszdi al-Kichija (wywodzący się z północnych miast Syrii - Aleppo, Hims i Hamy) utworzyli nową partię stojącą w opozycji do Partii Narodowej - Partię Ludową. Z racji pochodzenia, reprezentowali silniej interesy północnej i środkowej Syrii, popierając też zbliżenie z Irakiem[3]. Plasowała się ona w nurcie uważanym za liberalny[5]. Jej głównym ośrodkiem było Allepo[6].
Szczyt znaczenia Partii Ludowej przypadł na lata 1949-1951, za czasów wojskowych rządów Hinnawiego (zamach stanu w sierpniu 1949) i Sziszkaliego (zamach stanu w grudniu 1949). Partia odniosła sukces w wyborach w listopadzie 1949 (45 ze 114 mandatów), ale władzę odebrał jej Sziszkali, gdy 28 listopada 1951 ponownie przejął władzę jako wojskowy[3].
Dwa lata później liderzy Partii Ludowej przyczynili się do obalenia Sziszkaliego. Ponownie weszli do rządu i parlamentu, po wyborach we wrześniu 1954.[3]
Partia traciła na znaczeniu w miarę skręcania sceny politycznej w stronę lewicową[3].
Ważni członkowie edytuj
- Haszim al-Atasi
- Nazim al-Kudsi
- Ruszdi al-Kichija
- Maarouf al-Dawalibi
- Nasib al-Bakri - poseł z list Partii Ludowej, który w 1925 był łącznikiem między pierwszą Partią Ludową a Druzami w trakcie powstania
- Dżamil Mardam
Przypisy edytuj
- ↑ a b Daniel Pipes: Greater Syria: The History of an Ambition. Oxford University Press, 1992-03-26, s. 53. ISBN 978-0-19-506022-5.
- ↑ a b c d e Philip Shukry Khoury: Syria and the French Mandate: The Politics of Arab Nationalism, 1920-1945. Princeton University Press, 2014-07-14, s. 142. ISBN 0-691-00843-4.
- ↑ a b c d e f g David Dean Commins: Historical Dictionary of Syria. Scarecrow Press, 2004, s. 55, 62, 87, 119, 128, 185, 214-215, 254. ISBN 0-8108-4934-8.
- ↑ a b National Democratic Block: National Democratic Block. National Coalition of Syrian Revolution and Opposition Forces. [dostęp 2017-09-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-26)]. (ang.).
- ↑ Fred H. Lawson: Global Security Watch—Syria. ABC-CLIO, 2013-02-07. ISBN 978-0-313-35958-3.
- ↑ Elie Podeh: The Quest for Hegemony in the Arab World: The Struggle Over the Baghdad Pact. Lejda: BRILL, 1995, s. 133. ISBN 90-04-10214-0.