Petras Gražulis

litewski polityk

Petras Gražulis (ur. 28 października 1958 w miejscowości Mankūnai w rejonie olickim) – litewski polityk, poseł na Sejm.

Petras Gražulis
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 października 1958
Mankūnai

Zawód, zajęcie

polityk

Alma Mater

Uniwersytet Techniczny w Kownie

Stanowisko

poseł na Sejm Republiki Litewskiej

Życiorys edytuj

W 1975 ukończył szkołę średnią. Pod koniec lat 90. studiował na Uniwersytecie Technicznym w Kownie. W czasach ZSRR był dysydentem współpracującym z organizacjami na rzecz praw człowieka i zajmującym się dystrybucją prasy katolickiej. W 1988 został aresztowany za odmowę odbycia służby wojskowej w Armii Radzieckiej.

W latach 1990–1995 zasiadał w radzie miejskiej Kowna. Od 2000 do 2003 sprawował mandat radnego rejonu kłajpedzkiego. W 1992 był jednym z założycieli, następnie do 1996 kierował prywatną spółką z ograniczoną odpowiedzialnością.

Od 1990 działał w Litewskiej Partii Chrześcijańskich Demokratów, zasiadał w najwyższych władzach tego ugrupowania. W 1996 z ramienia chadeków został posłem na Sejm. Cztery lata później jako jedyny obok Algirdasa Saudargasa przedstawiciel LKDP znalazł się w parlamencie. Po jej połączeniu ze Związkiem Chrześcijańskich Demokratów pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Kazysa Bobelisa. W 2004 przegrał wewnątrzpartyjne wybory na lidera partii (z Valentinasem Stundysem), opowiadając się przeciwko współpracy z konserwatywnym Związkiem Ojczyzny. Wkrótce zrezygnował z członkostwa w LKD.

W wyborach w 2004 skutecznie ubiegał się o reelekcję jako kandydat niezależny. W 2005 prowadził głodówkę, domagając się ustąpienia dwóch wysokich urzędników państwowych (w tym ministra spraw zagranicznych Antanasa Valionisa) po ujawnieniu informacji o ich związkach z rezerwą KGB[1].

W trakcie kadencji przystąpił do frakcji Porządek i Sprawiedliwość. W wyborach parlamentarnych w 2008 po raz czwarty uzyskał mandat poselski, wygrywając w okręgu większościowym. Także w 2012 i 2016 był wybierany do parlamentu na kolejne kadencje[2][3]. W 2018 wykluczono go z frakcji Porządku i Sprawiedliwości[4]. W wyborach w 2020 utrzymał mandat poselski jako kandydat niezależny[5].

Znany z homofobicznych wystąpień. W 2013 został zatrzymany przez funkcjonariuszy policji w związku z zakłócaniem Baltic Pride w Wilnie[6]. W 2019 dziennikarze ujawnili, że wbrew oficjalnie deklarowanym konserwatywnym poglądom, nakłaniał partnerkę do dokonania aborcji[6]. Na początku grudnia 2020 podczas zdalnego posiedzenia komisji kultury litewskiego parlamentu w jego kamerze nieoczekiwanie pojawił się półnagi mężczyzna[7], co wobec pokrętnych tłumaczeń posła stało się pożywką dla spekulacji o jego hipokryzji również w kwestii orientacji seksualnej[6].

W 2021 został przewodniczącym powstałego głównie na bazie formacji Centro partija – tautininkai ugrupowania Tautos ir teisingumo sąjunga[8]. W grudniu 2023 Sejm pozbawił go mandatu poselskiego; doszło do tego po tym, jak Sąd Konstytucyjny orzekł, że polityk w sposób rażący naruszył konstytucję i złamał przyrzeczenie, głosując w parlamencie za innego deputowanego (socjaldemokratę Linasa Jonauskasa)[9].

Przypisy edytuj

  1. Rozpoczął głodówkę. „Tygodnik Wileńszczyzny”. Nr 12, 2005. [dostęp 2020-12-03]. 
  2. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2012. [dostęp 2020-12-03]. (lit.).
  3. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2016. [dostęp 2020-12-03]. (lit.).
  4. Petras Gražulis išmestas iš „Tvarkos ir teisingumo” frakcijos. lrytas.lt, 17 maja 2018. [dostęp 2020-12-03]. (lit.).
  5. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2020. [dostęp 2020-12-03]. (lit.).
  6. a b c Rafał Badowski: Teraz skandal na Litwie. Nagi mężczyzna za plecami posła-homofoba podczas zdalnych obrad. natemat.pl, 2 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-02].
  7. Kultūros komiteto posėdyje už Gražulio nugaros pasirodė apsinuoginęs vyriškis. lrt.lt, 2 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-03]. (lit.).
  8. Susijungė 3 politinės organizacijos ir P. Gražulį išrinko „Tautos ir teisingumo sąjungos” pirmininku. lrytas.lt, 5 czerwca 2021. [dostęp 2021-06-05]. (lit.).
  9. Petras Gražulis pozbawiony mandatu poselskiego. wilnoteka.lt, 18 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-24].

Bibliografia edytuj