Pinezka, pineska[1] (pluskiewka) – krótki gwoździk lub szpilka (z ostrzem długości nieprzekraczającej 6, rzadziej 10 milimetrów) z dużą główką, metalową lub z tworzywa sztucznego, często płaską, umożliwiającą wciśnięcie pinezki w miękkie podłoże (np. z tektury, korka lub miękkiego drewna) bez użycia młotka, samymi palcami i – co często ważniejsze – również wyciągnięcie jej bez użycia żadnych narzędzi.

Pinezki z główkami z tworzywa sztucznego
Pinezka z metalowym łebkiem
Pinezka w najprostszym wykonaniu, z krążka blachy

Najprostszym rodzajem pinezki jest wykonana z krążka blachy z ostrzem w kształcie litery V wyciętym z łebka i odgiętym pod kątem 90 stopni, jak na ilustracji z lewej strony. Jeśli główka pinezki wykonana jest z plastiku, to zazwyczaj do wyboru są wersje w różnych kolorach, jak na ilustracji z prawej strony u góry.

Używana najczęściej do przypinania kartek papieru z informacjami na tablicach ogłoszeń, do wpinania w widocznych miejscach (na drzwiach, futrynach itp.) wszelkiego rodzaju notatek itp.

Niektóre źródła podają, że pinezka została wynaleziona między 1902 a 1903 r. w miejscowości Lychen (powiat Uckermark) w Niemczech, a wynalazcą był zegarmistrz Johann Kirsten, który swój pomysł sprzedał za niewielkie pieniądze Otto Lindstedtowi, a ten uzyskał patent 8 stycznia 1904 r., w krótkim czasie zdobywając fortunę[potrzebny przypis]. W innych źródłach podawany jest rok 1900[2] i wynalazca Edwin Moore, jeszcze inne przesuwają ten wynalazek do Austrii i na rok 1888, przypisując go fabrykantowi Heinrichowi Sachsowi.

Szpilki do wkłuwania w mapy są bezpieczniejsze od typowych pinezek, bowiem kiedy upadną, nie ma możliwości, by zajęły pozycję ostrzem skierowanym pionowo do góry.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Obie formy pisowni są poprawne: pinezka to forma starsza, tradycyjna, natomiast pineska to forma nowsza, zgodna z wymową: PINESKA czy PINEZKA?. Narodowe Centrum Kultury. [dostęp 2023-01-13]. (pol.).
  2. History Of The Moore Push-Pin Company. push-pin.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-27)].; produkowane przez tę firmę pinezki były raczej odmianą szpilek do wkłuwania w mapy.