Pingwin królewski (Aptenodytes patagonicus) – gatunek dużego nielotnego ptaka wodnego z rodziny pingwinów (Spheniscidae), zamieszkujący chłodne oceany półkuli południowej. Gnieździ się na obrzeżach Antarktydy, Ziemi Ognistej, Falklandach i innych wyspach tej części świata. Jeden z najbardziej znanych gatunków pingwinów, zaraz po pingwinie cesarskim.

Pingwin królewski
Aptenodytes patagonicus[1]
J. F. Miller, 1778
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

pingwiny

Rodzina

pingwiny

Rodzaj

Aptenodytes

Gatunek

pingwin królewski

Podgatunki
  • A. p. patagonicus J. F. Miller, 1778
  • A. p. halli Mathews, 1911
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     Obszar występowania A. p. patagonica

     Obszar występowania A. p. halli

     Tereny lęgowe

Systematyka i zasięg występowania edytuj

Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) uznaje A. patagonicus za gatunek monotypowy[3]; niektórzy autorzy proponują jednak wyróżnienie dwóch podgatunków, które zamieszkują[4][5]:

Najliczniejsze kolonie lęgowe znajdują się na Georgii Południowej, Wyspach Crozeta, Wyspach Kerguelena, Macquarie, Heard i Wyspie Mariona[5].

Morfologia edytuj

Cechy gatunku
Wśród pingwinów drugi pod względem wielkości (po pingwinie cesarskim). Między płciami nie ma różnic w ubarwieniu. Upierzenie na szyi i barkach jasnoszare, na grzbiecie ciemnoszare z granatowym połyskiem. Policzki i gardło pomarańczowe, brzuch biały. Boki dzioba różowe, pozostałe części czarne. Pisklęta są brązowe, czasami bladopomarańczowe aż do pierzenia.
Wymiary średnie
długość ciała ok. 90 cm (z ogonem)
masa ciała ok. 11–15 kg; samce nieco większe od samic

Ekologia i zachowanie edytuj

Biotop
Chłodne wody wokół Antarktydy.
 
Kolonia pingwinów królewskich na wyspie Georgia Południowa
 
Jajo z kolekcji muzealnej
Gniazdo
Nie budują gniazd. Tworzą ogromne kolonie (do kilkudziesięciu tysięcy par), które najczęściej są tworzone na delikatnie pochylonych plażach.
Jaja
Składa 1 jajo raz na 2 lata (często 2 lęgi w przeciągu 3 lat). Część ptaków składa jajo wcześniej, w listopadzie (pisklęta wykluwają się w styczniu), a część później, w styczniu (pisklęta wykluwają się w marcu). Jajo waży ok. 310 g.
Wysiadywanie
Jajo jest wysiadywane na zmianę przez samca i samicę przez ok. 55 dni. Rodzice trzymają jajo na stopach i przykrywają fałdą brzuszną. Zmieniają się co 6–18 dni; to z nich, które nie wysiaduje, płynie żerować. Po wykluciu pisklęta są jeszcze trzymane na stopach rodziców przez 30–40 dni, aż wykształcą puch i będą zdolne regulować temperaturę ciała. Młode pozostają w kolonii przez całą zimę, gromadząc się w szkółki. W tym czasie rodzice polują, tylko od czasu do czasu karmiąc pisklęta. Przerwy między karmieniami dochodzą do 3 miesięcy, w tym czasie młode tracą do 50% masy ciała. Zdrowe pisklęta są zdolne przeżyć 5 miesięcy bez pokarmu. Pierzenie odbywa się następnego lata (okres tworzenia piór trwa od 14 do 16 miesięcy). Młode osiągają dojrzałość płciową po 3 latach.
Pożywienie
Ryby, kryl, morskie skorupiaki i kałamarnice. Zdobywają pożywienie nurkując, z reguły na 150–300 m (maksymalna zarejestrowana głębokość – 500 m).

Status edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje pingwina królewskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność światowej populacji, według danych z 2013 i 2018 roku, szacuje się na około 1,1 miliona par lęgowych[2][5].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Aptenodytes patagonicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Aptenodytes patagonicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Kagu, sunbittern, tropicbirds, loons, penguins, petrels. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-07-12]. (ang.).
  4. King Penguin (Aptenodytes patagonicus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-14)]. (ang.).
  5. a b c Species factsheet: Aptenodytes patagonicus. BirdLife International. [dostęp 2021-11-17]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj