Plebiscyt „Przeglądu Sportowego”
Plebiscyt „Przeglądu Sportowego” na najlepszego polskiego sportowca roku – plebiscyt mający na celu wyłonienie najlepszego sportowca danego roku kalendarzowego w Polsce, wymyślony i organizowany przez redakcję dziennika „Przegląd Sportowy”. Później do organizatorów dołączyły także Telewizja Polsat (w latach 1998–2000 i od 2017) i Telewizja Polska (w latach 2001–2017). W plebiscycie wyłanianych jest 10 najlepszych polskich zawodników (pod uwagę brane są kobiety i mężczyźni we wszystkich dyscyplinach), z których jeden zostaje uznany za sportowca roku. Drugi najstarszy tego typu konkurs na świecie, po Svenska Dagbladets guldmedalj, organizowanym od 1925 plebiscycie na najlepszego sportowca roku w Szwecji.
Pierwsza edycja konkursu została przeprowadzona w 1926, a wygrał ją Wacław Kuchar. Plebiscyt nie był organizowany w latach 1939–1947 (II wojna światowa i okres powojenny) oraz w 1953 (względy organizacyjne), a dziesiątka plebiscytu w 1953 wytypowana została dopiero w 1989 przez grono ekspertów.
Rekordzistką w liczbie zwycięstw jest Justyna Kowalczyk, która wygrała plebiscyt 5 razy (2009–2013). Najwięcej miejsc na podium mają Stanisława Walasiewicz i Irena Szewińska – po osiem. Robert Lewandowski był dwanaście razy z rzędu w czołowej dziesiątce plebiscytu (2011–2022).
Uroczyste gale laureatów odbywały się w Warszawie (m.in. Sala Kongresowa Pałacu Kultury i Nauki, Hotel Victoria, Teatr Polski) oraz w Łodzi (Pałac Sportu).
Regulamin edytuj
Plebiscyt miał zwykle następującą formułę:
- specjalnie powołana kapituła – składająca z grona znawców sportu (dziennikarzy, byłych sportowców, działaczy itp.) – ustala grupę 30 zawodników, którzy w danym roku kalendarzowym wyróżnili się swymi dokonaniami sportowymi (z uwagi na fakt, że owa lista sporządzana jest w październiku, grono to może zostać wyjątkowo powiększone o nazwiska zawodników, którzy odnieśli znaczące sukcesy w listopadzie);
- od pierwszego tygodnia listopada do ostatniego tygodnia grudnia – w każdym wydaniu Przeglądu Sportowego (i ewentualnie gazet „zaprzyjaźnionych”) – drukowane są specjalne kupony, na których czytelnicy mogą oddawać swoje głosy, wybierając 10 nazwisk spośród listy sporządzonej wcześniej przez kapitułę, bądź wpisując nazwiska dowolnego innego sportowca;
- w tym samym czasie głosować można również telefonicznie – za pomocą systemu Audiotele oraz SMS;
- sportowiec wytypowany na pierwszym miejscu każdego ważnego kuponu otrzymuje 10 punktów, zawodnik wskazany na pozycji drugiej – 9 punktów, na trzeciej – 8 punktów i tak do lokaty dziesiątej za 1 punkt;
- po wprowadzeniu możliwości głosowania za pomocą Audiotele i SMS-ów, zawodnik na nazwisko którego wysłano głos otrzymuje 5 punktów.
- suma punktów – zliczona ze wszystkich ważnych kuponów, które dotrą do siedziby redakcji Przeglądu Sportowego do 3 stycznia oraz ze wszystkich połączeń Audiotele i SMS-ów – daje wynik końcowy danego sportowca;
- końcowe wyniki plebiscytu prezentowane są w pierwszą lub drugą sobotę stycznia, podczas uroczystej gali laureatów – Gali Mistrzów Sportu (jej miejsce nie jest stałe i na przestrzeni lat ulegało kilku zmianom);
- zawodnikowi z największą liczbą punktów zostaje przyznany tytuł sportowca roku;
- pozostałe miejsca zajmują kolejno zawodnicy z coraz mniejszą liczbą punktów;
- zawodnicy nieznajdujący się w gronie wskazanym przez kapitułę – na których jednak oddawano ważne głosy – mogą ostatecznie zająć miejsce następujące po ostatniej pozycji zawodnika zgłoszonego przez kapitułę, niezależnie od liczby punktów, które zgromadzili (tj. lokatę 31, w przypadku gdy kapituła nie powiększy grona swych wybrańców).
Zwycięzcy Plebiscytu edytuj
Statystyki edytuj
Wielokrotni zwycięzcy edytuj
| 5 zwycięstw | 4 zwycięstwa | 3 zwycięstwa | 2 zwycięstwa |
|---|---|---|---|
Sportowcy z największą liczbą miejsc na podium edytuj
| Lp. | Sportowiec | Łącznie | Bilans miejsc | ||
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | 2. | 3. | |||
| 1. | Irena Szewińska | 8 | 4 | 4 | 0 |
| 2. | Stanisława Walasiewicz | 8 | 4 | 0 | 4 |
| 3. | Robert Lewandowski | 7 | 3 | 3 | 1 |
| 4. | Janusz Sidło | 7 | 2 | 4 | 1 |
| 5. | Robert Korzeniowski | 7 | 2 | 3 | 2 |
| 6. | Adam Małysz | 6 | 4 | 0 | 2 |
| 7. | Otylia Jędrzejczak | 6 | 3 | 2 | 1 |
| 8. | Jerzy Pawłowski | 6 | 2 | 0 | 4 |
| 9. | Justyna Kowalczyk | 5 | 5 | 0 | 0 |
| 10. | Kamil Stoch | 5 | 2 | 2 | 1 |
| 11. | Anita Włodarczyk | 5 | 1 | 3 | 1 |
| 12. | Waldemar Baszanowski | 5 | 1 | 1 | 3 |
Sportowcy roku według uprawianych dyscyplin edytuj
Uwagi edytuj
- ↑ W 1953 ze względów ideologicznych wyboru nie dokonano. Dziesiątka Plebiscytu została przez grono ekspertów wytypowana dopiero w 1988.