Poezja lingwistyczna

Poezja lingwistyczna – nurt we współczesnej poezji polskiej związany z awangardą i eksperymentem literackim. Czas jej wstępnego kształtowania i rozwoju przypada na lata 1959–1965.

Tematem tych wierszy jest język jako narzędzie komunikacji na wszystkich poziomach. Celem było natomiast zwrócenie uwagi na wieloznaczeniowość słów i zestawienie ich w taki sposób, aby tworzyły nowe, zaskakujące sensy.

Twórcy

Twórcy polskiej poezji lingwistycznej to Miron Białoszewski, Tymoteusz Karpowicz, Zbigniew Bieńkowski, Edward Balcerzan, Witold Wirpsza. Pierwsze nawiązania, zapowiedzi poezji lingwistycznej to wiersze Aleksandra Wata i Juliana Tuwima nawiązujące do rosyjskiej literatury futurystycznej.

Do tej koncepcji nawiązywali także twórcy związani z ruchem Nowej Fali (lata 70.), np.: Stanisław Barańczak, Adam Zagajewski, Ryszard Krynicki, Julian Kornhauser. Powodem, dla którego tworzyli, inspirując się poezją lingwistyczną, były wydarzenia marca 1968 i fałszowanie prawdy w środkach masowego przekazu. Celem, jaki sobie postawili, była demistyfikacja języka. Pisali, stosując metodę kolażu literackiego: używali zapożyczeń z gazet i innych mediów.

Na początku XXI wieku po narzędzia poezji lingwistycznej sięgnęli neolingwiści (Jarosław Lipszyc, Maria Cyranowicz, Joanna Mueller, Witold Szwedkowski i inni.)

Twórcą poezji lingwistycznej był również James Joyce.

Bibliografia

• Świrek A., W kręgu współczesnej poezji lingwistycznej, Wydawnictwo WSP, Zielona Góra 1985.