Powiat śremski

powiat

Powiat śremski – powiat w Polsce (województwo wielkopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Śrem.

Powiat śremski
powiat
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

TERC

3026

Siedziba

Śrem

Starosta

Zenon Jahns

Powierzchnia

574,41 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności


61 425[1]

• gęstość

106,9 os./km²

Urbanizacja

57,45%

Tablice rejestracyjne

PSE

Adres urzędu:
ul. Mickiewicza 17
63-100 Śrem
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu śremskiego
Liczba gmin miejsko-wiejskich

3

Liczba gmin wiejskich

1

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa
Starostwo Powiatowe w Śremie
Odezwa Ligi Morskiej w Śremie 1924 r. (miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Poznaniu).

W skład powiatu wchodzą:

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 61 425 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 61 455 osób[3].

Demografia edytuj

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2010):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
  osób % osób % osób %
Ogółem 59 449 100 30 313 50,99 29 136 49,01
Miasto 34 229 57,58 17 759 29,87 16 470 27,70
Wieś 25 220 42,42 12 554 21,12 12 666 21,31

Według danych z 31 grudnia 2008:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 59 041 100 30 120 51,02 28 921 48,98
Wiek przedprodukcyjny (0–17 lat) 12 769 21,63 6199 10,5 6570 11,13
Wiek produkcyjny (18–65 lat) 38 679 65,51 18 658 31,6 20 021 33,91
Wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat) 7593 12,86 5263 8,91 2330 3,95

Przyrost naturalny według danych z 2008 roku[4] wyniósł 0,37%.

  • Piramida wieku mieszkańców powiatu śremskiego w 2014 roku[5].


 

Położenie geograficzne edytuj

Powiat śremski leży w centralnej części województwa wielkopolskiego w Polsce. Zajmuje powierzchnię 574,7 km² w tym miasta 20,36 km², wsie 554,32 km². Powiat rozciąga się w trzech krainach geograficznych. Środkową część zajmuje Pradolina Warszawsko-Berlińska, dnem jej płynie rzeka Warta. Rzeka oddziela tereny Pojezierza Wielkopolskiego na północy od Pojezierza Leszczyńskiego na południu[6].

Gospodarka edytuj

W końcu września 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie śremskim obejmowała ok. 0,4 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 1,6% do aktywnych zawodowo[7].

Unia Gospodarcza Miast Regionu Śremskiego edytuj

 
Kościół św. Rocha w Wieszczyczynie
 
Rynek w Śremie

Na początku 1993 roku została utworzona Unia Gospodarcza Miast Regionu Śremskiego. W jej skład obecnie wchodzą cztery gminy powiatu śremskiego: Brodnica, Dolsk, Książ Wielkopolski oraz Śrem (na początku było ich sześć z Kórnikiem i Czempiniem). W 1995 roku sześć gmin podpisało porozumienie komunalne, które rozpoczęło ich współpracę partnerską. Celami współpracy są: integracja działań i skoncentrowanie środków dla rozwoju regionu oraz tworzenia nowych miejsc pracy.

Gminy posiadają dwa programy rozwoju na najbliższe 10 lat (podano w 2001 roku – przyp.):

Jednostką koordynującą i realizującą cele strategii jest Śremski Ośrodek Wspierania Małej Przedsiębiorczości.

14 lutego 2005 roku Sąd Rejonowy w Poznaniu zarejestrował zmiany w statucie stowarzyszenia, którego następstwem jest zmiana nazwy na Unia Gospodarcza Regionu Śremskiego – Śremski Ośrodek Wspierania Małej Przedsiębiorczości.

Nowe stowarzyszenie jest kontynuatorem działalności prowadzonej przez Unię Gospodarczą Miast Regionu Śremskiego oraz Śremski Ośrodek Wspierania Małej Przedsiębiorczości, m.in. w zakresie promocji, wspierania przedsiębiorczości, aktywizacji gospodarczej, integracji społeczności lokalnej, obsługi Funduszu Rozwoju Przedsiębiorczości oraz przeciwdziałania bezrobociu[8].

Unia Gospodarcza Miast Regionu Śremskiego prowadzi współpracę zagraniczną z:

Środowisko przyrodnicze edytuj

Teren powiatu śremskiego należy do obszarów nizinnych oraz pojezierzy. Został on ukształtowany w wyniku działalności lądolodu skandynawskiego. Ustępujący lądolód pozostawił jeziora, wzgórza moreny czołowej, wydmy i szeroką pradolinę. Północna część powiatu to płaska równina z wysokimi wałami wydmowymi (gmina Śrem) oraz ciągi ozów (gmina Brodnica) porośnięte borem sosnowym. Południowa część powiatu to między innymi Pagórki Dolskie (najwyższe wzniesienie znajduje się koło Ostrowieczna 149 m n.p.m.). Pośrodku pradoliny płynie Warta, znajdują się tu jej starorzecza i łąki zalewowe (łęgi topolowe i topolowo-wierzbowe z licznymi wiekowymi dębami, na których znajdują się lasy łęgowe z bogatą fauną i florą[6].

Krajobraz wiejski to m.in. parki podworskie w Górze, Jaszkowie, Łęgu, Manieczkach, Mechlinie, Międzychodzie, Mszczyczynie, Włościejewkach, znajdują się w nich drzewapomniki przyrody: dęby szypułkowe, lipy drobnolistne, kasztanowce zwyczajne i platany. Najwięcej pomników przyrody dębów znajduje się w parku w Mechlinie, niedaleko osady Kotowo.

Największe skupisko głazów narzutowych uznanych za pomniki przyrody w Wielkopolsce znajduje się w gminie Dolsk. Miejsca występowania głazów narzutowych to: teren między Brześnicą a Lipówką – przyciągnięte przez lodowiec eratyki pochodzące z Półwyspu Skandynawskiego, Księginki, Małachowo, Drewniany Kamień przy północnym brzegu Jeziora Dolskiego Wielkiego.

Wody płynące i jeziora w powiecie śremskim znajdują się w dorzeczu Warty, znajdują się w powiecie liczne strumienie (Bystrzek, Pysząca), kanałów oraz zalewy w Śremie (77 ha), a także stawy hodowlane.

W powiecie śremskim możemy wybrać różne formy aktywnego wypoczynku. Rzeka Warta oraz liczne jeziora zachęcają do wędkowania, uprawiania sportów wodnych oraz kąpieli. Znajdą tutaj wiele atrakcji zwolennicy wędrówek pieszych, zbieracze grzybów i jagód, amatorzy jazdy konnej i rowerzyści (300 km znakowanych szlaków rowerowych)[6].

Jeziora edytuj

 
Jezioro Grzymisławskie – plaża w Śremie

Jezioro Grzymisławskie

  • powierzchnia: 183,9 ha
  • długość: 7770 m
  • szerokość: 500 m
  • największa głębokość: 11,2 m
  • budowa: jezioro polodowcowe w wąskiej i głębokiej rynnie, brzegi niezalesione, linia brzegowa nierozwinięta
  • dostępne dla: wędkarzy, żeglarzy, plażowiczów (plaża w Śremie), organizowane są na nim mistrzostwa motorowodne Europy lub Świata (w sierpniu)[6]
Osobny artykuł: Jezioro Grzymisławskie.

Jezioro Dolskie Wielkie

Osobny artykuł: Jezioro Dolskie Wielkie.

Jezioro Cichowo

Jezioro Mórka

  • powierzchnia: 94,4 ha
  • długość: 4150 m
  • szerokość: 400 m
  • największa głębokość: 9 m
  • budowa: położone w wąskiej i długiej rynnie, od Jeziora Cichowo oddzielone przesmykiem, z którym stanowiło jeden akwen[6]

Jezioro Ostrowieczno

  • powierzchnia: 61,8 ha
  • długość: 1450 m
  • szerokość: 780 m
  • największa głębokość: 9 m
  • budowa: położone w rynnie jezior dolskich, brzegi zalesione
  • dostępne dla: prywatne jezioro hodowlane[6]

Jezioro Lubiatówko

  • powierzchnia: 27,8 ha
  • długość: 1200 m
  • szerokość: 370 m
  • największa głębokość: 2,7 m[9]

Jezioro Jarosławskie

Osobny artykuł: Jezioro Jarosławskie.

Jezioro Nowiec

  • powierzchnia: 21,9 ha
  • długość: 1020 m
  • szerokość: 350 m
  • największa głębokość: 1,3 m[9]

Jezioro Szymanowskie

  • powierzchnia: 17,8 ha
  • długość: 735 m
  • szerokość: 360 m
  • największa głębokość: 2,7 m[9]

Jezioro Trąbinek

  • powierzchnia: 16,1 ha
  • długość: 630 m
  • szerokość: 350 m
  • największa głębokość: 3,6 m[9]

Jezioro Mełpińskie Wielkie

  • powierzchnia: 14,3 ha
  • długość: 570 m
  • szerokość: 380 m
  • największa głębokość: 7,7 m[9]

Jezioro Mełpińskie Małe

  • powierzchnia: 10 ha
  • długość: 920 m
  • szerokość: 310 m
  • największa głębokość: 9,2 m[9]

Inne Jeziora

 
Jezioro Mełpińskie Małe

Pozostałymi jeziorami w powiecie są[6]:

  • Dolskie Małe – 10 ha
  • Mórka Mała – 6,5 ha
  • Włościejewki – 5,5 ha
  • Ostrowieczko – 5,1 ha
  • Kiełczynek – 3,5 ha
  • Gajewskie – 2,2 ha

Parki krajobrazowe, rezerwaty edytuj

Park Krajobrazowy im. gen. Dezyderego Chłapowskiego edytuj

 
kaplica w lesie Rąbińskim, stojąca na obszarze parku krajobrazowego

Rogaliński Park Krajobrazowy edytuj

Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy „Łęgi Mechlińskie” edytuj

 
Łęgi Mechlińskie

Rezerwat Przyrody „Czmoń” edytuj

Rezerwat Przyrody „Miranowo” edytuj

Osobny artykuł: Rezerwat przyrody Miranowo.

Znakowane szlaki turystyczne edytuj

 
Zielony szlak rowerowy, niebieski pieszy

Szlaki rowerowe edytuj

Sieć 252 km szlaków dla rowerzystów w powiecie śremskim, które łączą ze sobą miasta i wsie atrakcyjne turystycznie i historycznie. Szlaki mają długość od 7,9 km do 68,5 km. Większość z nich to pętle, a także tzw. łączniki[6].

Szlaki piesze edytuj

Szlakami pieszymi przebiegającymi przez powiat są[6]:

Trasa kajakowa edytuj

planowana: GogolewoŚremJaszkowoPoznań.

Sąsiednie powiaty edytuj

Powiat poznański | Powiat średzki | Powiat jarociński | Powiat gostyński | Powiat kościański

Miejscowości powiatu edytuj

Przypisy edytuj

  1. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
  2. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  3. GUS, Tabl. II. Ludność, ruch naturalny oraz migracje ludności według powiatów w pierwszym półroczu 2020 R., 30 czerwca 2020.
  4. Rocznik demograficzny 2009. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-11, s. 53. [dostęp 2010-07-16].
  5. Powiat śremski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  6. a b c d e f g h i j k l m n o p q Z. Szmidt, Atrakcje turystyczne Ziemi Śremskiej
  7. GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r. [online], stat.gov.pl [dostęp 2019-12-13] (pol.).
  8. Unia Gospodarcza Regionu Śremskiego - Śremski Ośrodek Wspierania Małej Przedsiębiorczości [online], unia.srem.com.pl [dostęp 2017-11-26] (pol.).
  9. a b c d e f Zbigniew Szmidt: Powiat Śremski, przewodnik turystyczny. Śrem: Unia Gospodarcza Regionu Śremskiego – ŚOWMP, 2010.

Linki zewnętrzne edytuj