Powstanie tatarbunarskie

Powstanie tatarbunarskie – wynikłe w 1924 powstanie ukraińskiej ludności miasta Tatarbunary i sąsiednich wiosek znajdujących się w południowej Besarabii, skierowane przeciw władzy rumuńskiej, a za ustanowieniem władzy radzieckiej.

Powstanie tatarbunarskie
Ilustracja
Pojmani powstańcy tatarbunarscy
Czas

15–18 września 1924

Miejsce

południowa Besarabia

Terytorium

Królestwo Rumunii

Wynik

stłumienie powstania

Strony konfliktu
 Rumunia
(siły rządowe)
powstańcy tatarbunarscy
brak współrzędnych

Przyczyną było niezadowolenie ludności wiejskiej z rumuńskiej reformy rolnej przeprowadzonej w 1921 oraz głód spowodowany suszą w lecie 1924.

Powstanie, w którym wzięło udział około 4000 osób, rozpoczęło się 16 września 1924. Kierował nim komitet rewolucyjny w składzie: W. Klużnikow, U. Batyszczew, M. Lisowyj, Ł. Curkan, H. Czernenko, A. Stecenko. Było prawdopodobnie inspirowane przez radzieckie służby wywiadowcze.

Powstanie zostało szybko rozbite przez rumuńską armię dysponującą flotą wojenną i artylerią. Kilkuset powstańców zginęło, około 500 osób aresztowano. W 1925 uczestnikom wytoczono proces, który odbywał się w Kiszyniowie, a trwał 103 dni. Oskarżonych zostało 386 osób, z tego 86 skazano na kary więzienia od 1 roku do 15 lat (U. Batyszczew został skazany na dożywocie).

Proces wzbudził zainteresowanie opinii publicznej sprawami Besarabii. W obronie sądzonych wystąpiło wiele światowych autorytetów.