Praga (zajezdnia tramwajowa)

Zajezdnia tramwajowa „Praga“, właśc. Zakład Realizacji Przewozów „Praga“ − R-2[2] – przelotowa zajezdnia tramwajowa znajdująca się przy ul. Kawęczyńskiej 16 w Warszawie.

Zajezdnia tramwajowa „Praga“
Obiekt zabytkowy nr rej. A-732 z 2 lutego 2007[1]
Ilustracja
Hala zajezdni współcześnie
Typ

zajezdnia tramwajowa

Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Lokalizacja

ul. Kawęczyńska 16

Przewoźnik

Tramwaje Warszawskie

Data otwarcia

1 marca 1925

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zajezdnia tramwajowa „Praga“”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Zajezdnia tramwajowa „Praga“”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zajezdnia tramwajowa „Praga“”
52,256071°N 21,054803°E/52,256071 21,054803
Zajezdnia w 1937 roku
Wnętrze hali

Opis edytuj

Budowę zajezdni rozpoczęto w lipcu 1923. Została oddana do eksploatacji 1 marca 1925[3]. Obliczona została na 212 wozów. Była to największa remiza tramwajowa w przedwojennej Warszawie. Obok zajezdni wzniesiono budynek administracyjno–mieszkalny z kąpieliskiem dla tramwajarzy. Wszystkie obiekty zaprojektował Juliusz Dzierżanowski[4].

W dniach 5–13 września 1944 hala zajezdni i podstacja tramwajowa „Praga” zostały zaminowane i wysadzone w powietrze przez Niemców. Zniszczeniu uległy prawie wszystkie wagony tramwajowe, zmiażdżone żelbetowym stropem hali. Do odgruzowywania zniszczonej zajezdni przystąpiono od razu po wycofaniu się Niemców z Pragi, 14 września 1944[5].

20 czerwca 1945 ok. godz. 11.00 z zajezdni wyjechał pierwszy po zakończeniu wojny tramwaj linii nr 1, udekorowany godłem państwowym, flagami i girlandami kwiatów[6]. Tramwaje linii nr 1 rozpoczęły kursowanie na trasie: Kawęczyńska–ZąbkowskaTargowa–Zamoyskiego–GrochowskaWiatraczna[7]. 29 czerwca 1945 uruchomiono drugą linię tramwajową (nr 2) na trasie: Dworzec WschodniKijowska–Targowa–Zamoyskiego–Grochowska–Gocławek[7].

W 2007 hala postojowa zajezdni oraz budynek administracyjno-mieszkalny zostały wpisane do rejestru zabytków[1].

Zajezdnia w kulturze masowej edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Zestawienie zabytków nieruchomych. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 31 grudnia 2019 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 15. [dostęp 2020-06-07].
  2. Zakłady spółki Tramwaje Warszawskie. [w:] Tramwaje Warszawskie Sp. z o.o. [on-line]. tw.waw.pl. [dostęp 2021-10-03].
  3. Warszawskie tramwaje elektryczne. Tom IV. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 2008, s. 88. ISBN 978-83-923702-0-8.
  4. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 166. ISBN 83-01-08836-2.
  5. Warszawskie tramwaje elektryczne. Tom IV. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 2008, s. 92. ISBN 978-83-923702-0-8.
  6. Warszawskie tramwaje elektryczne. Tom IV. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 2008, s. 95. ISBN 978-83-923702-0-8.
  7. a b Warszawskie tramwaje elektryczne. Tom II. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1998, s. 33. ISBN 83-907574-00.
  8. Paweł Dunin-Wąsowicz: Praski przewodnik literacki. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2018, s. 79−80. ISBN 978-83-951050-2-9.