Promieniste

Promieniste
	Radiata
	Linnaeus, 1758
	; Meduza krążkopława z rodzaju Chrysaora
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Podkrólestwo	Eumetazoa
(bez rangi)	Radiata
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Promieniste (Radiata) – dwuwarstwowe zwierzęta zaliczane do tkankowców właściwych (Eumetazoa) wykazujące symetrię pierwotnie promienistą.

Termin Radiata posiadał w historii klasyfikacji różne znaczenia. Był stosowany do szkarłupni, mimo że należą one do Bilateria, gdyż wykazują symetrię dwuboczną we wczesnych stadiach rozwoju.

Thomas Cavalier-Smith w 1983 zdefiniował podkrólestwo Radiata składające się z typów Porifera, Myxozoa, Placozoa, Cnidaria i Ctenophora, czyli wszystkich zwierząt poza Bilateria.

Klasyfikacja pięciu królestw Lynn Margulis i K. V. Schwartza zachowuje w Radiata tylko Cnidaria i Ctenophora. Klasyfikacje kladystyczne nie uznają Radiata za klad. W tym znaczeniu są to dwuwarstwowce, czyli zwierzęta posiadające dwa pierwotne listki zarodkowe: endodermę i ektodermę. (Użycie Cavaliear-Smitha włącza zwierzęta z jednym listkiem zarodkowym takie jak gąbki.)

Mimo że symetria promienista jest zwykle podawana jako cecha definiujące Radiata, kilku członków gromady Anthozoa, która jest obecnie uznawana za najbardziej bazalną i najstarszą z parzydełkowców, są właściwie dwubocznie symetryczne. Przykładem jest Nematostella vectensis. Nowsze badania wyraźnie wskazują, że symetria dwuboczna powstała przed rozdziałem parzydełkowców i dwubocznie symetrycznych, a promieniście symetryczne parzydełkowce są wtórnie promieniście symetryczne, czyli symetria dwuboczna gatunków takich jak N. vectensis jest pierwotna^{[potrzebny przypis]}. Również wolnożyjące planule (larwy) parzydełkowców wykazują symetrię dwuboczną. Żebropławy wykazują symetrię dwupromienistą.

W jednej z klasyfikacji, prezentowanej m.in. przez zespół pod redakcją prof. Czesława Błaszaka (2009), opartej na hipotezie jam ciała i jego symetrii, do Radiata zaliczane są:

parzydełkowce (Cnidaria),
myksosporidiowce (Myxozoa)^[1].

Żebropławy (Ctenophora) wyróżniane są jako dwupromieniste, choć autorzy zastrzegają, że jest to kwestia dyskusyjna^[2], takiego podziału nie potwierdzają badania filogenomiczne. Żebropławy wykazują natomiast pewne cechy wspólne z trójwarstwowcami.

Pozycja myksosporidiowców jest niejasna. Morfologia i niektóre badania genetyczne oparte na małej podjednostce rybosomu (SSU) wskazują na ich bliskie pokrewieństwo z parzydełkowcami, natomiast pozostałe badania molekularne plasują je u korzeni drzewa Bilateria lub w jego pobliżu^[3].

Zobacz też edytuj

jamochłony

Przypisy edytuj

↑ Incertae sedis
↑ Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 12, 20. ISBN 978-83-01-16108-8.
↑ Kenneth M. Halanych. The new view of animal phylogeny. „Annual Review of Ecology and Systematics”. 35, s. 229-256, 2004. DOI: 10.1146/annurev.ecolsys.35.112202.130124. (ang.).

Bibliografia edytuj

Ten artykuł zawiera tekst z 11 wydania Encyklopedii Britannica
Zoological Philosophy of J. B. Lamarck. mala.bc.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-09)].
Taxon: Subkingdom Radiata. sn2000.taxonomy.nl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-29)].
The development of radial and biradial symmetry: The evolution of bilaterality – dostęp 2 lutego 2006
Origins of Bilateral Symmetry: Hox and Dpp Expression in a Sea Anemone – dostęp 2 lutego 2006

[1] Incertae sedis

[2] Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 12, 20. ISBN 978-83-01-16108-8.

[Halanych-3] Kenneth M. Halanych. The new view of animal phylogeny. „Annual Review of Ecology and Systematics”. 35, s. 229-256, 2004. DOI: 10.1146/annurev.ecolsys.35.112202.130124. (ang.).

[1]

[2]

[3]