Przędziorek chmielowiec

Przędziorek chmielowiec (Tetranychus urticae) – gatunek roztocza z rodziny przędziorkowatych. Powszechny szkodnik, żerujący na około 180 gatunkach roślin, w tym na około 100 gatunkach roślin użytkowych[2].

Przędziorek chmielowiec
Tetranychus urticae
C.L. Koch, 1836[1]
Ilustracja
przędziorek chmielowiec forma czerwona
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Podgromada

roztocze

Rząd

Trombidiformes

Podrząd

Prostigmata

Rodzina

przędziorkowate

Rodzaj

Tetranychus

Gatunek

przędziorek chmielowiec

Biologia edytuj

 
Samiec, forma zielona

Samice mają kształt owalny, zmieniają barwę w zależności od pory roku. Zimujące samice są koloru ceglastopomarańczowego, natomiast w lecie są koloru żółto-zielonego. Samice mają zdolność do wytwarzania pajęczynki. Samce są kształtu romboidalnego i mniejsze od samic. Działanie szkodliwe mają pajęczaki dorosłe oraz larwy i nimfy. Stadium zimującym jest zapłodniona samica, która chowa się w glebie. Jaja są składane po spodniej stronie liści. Samica składa około 100 jaj. Pełny rozwój, w zależności od warunków trwa od jednego do trzech tygodni[2]. Wykazują polimorfizm barwy. Występują osobniki zielone lub czerwone. Zmiana barwy następuje także w trakcie rozwoju. Należą do nielicznych zwierząt zdolnych do syntezy karotenoidów. Geny niezbędne do wytworzenia tych barwników prawdopodobnie nabyły w wyniku poziomego transferu genów od grzybów. Wytwarzane karotenoidy poza nadawaniem barwy ciału umożliwiają również działanie fotoreceptorów indukujących diapauzę[3].

Szkodliwość edytuj

Pajęczaki wysysają soki, żerując na spodniej części liścia. Powodują powstawanie mozaikowych, żółtych plam. Następnie, przy mocno zaatakowanych liściach, następuje stopniowe zasychanie i w końcu opadają. Na zaatakowanych roślinach można zauważyć lekką pajęczynę, występującą głównie na spodzie liści. Roztocz ten występuje m.in. na fasoli, papryce, truskawce i innych roślinach sadowniczych oraz na wielu roślinach ozdobnych. Przy bardzo silnym porażeniu na kukurydzy stwierdzono zasychanie liści, a nawet zamieranie całych roślin[2].

Żeruje zarówno w szklarniach, jak i w uprawach polowych. W szklarniach występuje kilka pokoleń w ciągu roku, natomiast w uprawach polowych – 3–5 pokoleń. W uprawach szklarniowych można do zwalczania stosować drapieżnego roztocza dobroczynka szklarniowego, a w sadach dobroczynka gruszowego (Typchlodromus pyri)[4].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Glasshouse Spider Mite Tetranychus urticae. [w:] BioLib [on-line]. [dostęp 2022-09-15]. (ang. • cz.).
  2. a b c Spider Mites. 2014 North Carolina Agricultural Chemicals Manual Introduction. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-23)]. (ang.).
  3. B. Altincicek, J.L. Kovacs, N.M. Gerardo. Horizontally transferred fungal carotenoid genes in the two-spotted spider mite Tetranychus urticae. „Biol Lett”. 8 (2), s. 253–257, Apr 2012. DOI: 10.1098/rsbl.2011.0704. PMID: 21920958. 
  4. Prof. dr hab. Edmund Niemczyk: Drapieżca efektywnie zwalczający przędziorki. HasłoOgrodnicze. [dostęp 2010-01-10]. (pol.).