Przegorzały
Przegorzały – obszar Krakowa wchodzący w skład Dzielnicy VII Zwierzyniec. Dawna wieś ulokowana między Wisłą a Przegorzalską Przełęczą, znajdującą się między Sikornikiem (297 m n.p.m.) a Pustelnikiem (352 m n.p.m.) w Lesie Wolskim. Od wschodu graniczy ze Zwierzyńcem, od północy z Wolą Justowską, a od zachodu zaś z Bielanami. Przyłączona do Krakowa w 1941 jako jego XXXI dzielnica.
 Widok od południa (z przeciwnego brzegu Wisły) na górujący nad Przegorzałami zamek i willę | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miasto | |
| Dzielnica | |
| Poprzednia nazwa |
Dzielnica XXXI Przegorzały |
Położenie na mapie Krakowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
 50°03′01,2″N 19°51′42,0″E/50,050333 19,861667
| |
Po raz pierwszy wzmiankowane w 1162 roku, w najwcześniejszych zapisach jako Pregoral lub Przegorzala – od "wypalonego miejsca"[1] (porównaj Zgorzelec, czy Gorlice).
Podczas II wojny światowej na tzw. Glinniku w Przegorzałach Niemcy rozstrzeliwali Polaków przetrzymywanych w więzieniu św. Michała i więzieniu przy ul. Montelupich. W 2014 r. pochowano 66 odnalezionych ciał. Dokładna liczba i tożsamość wszystkich zamordowanych nie jest znana.[2]
Najbardziej znanym obiektem Przegorzał jest zamek i willa Rotunda, gdzie mieszczą się Instytut Europeistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego i restauracja.
Poniżej tych budowli na stromym wschodnim zboczu znajduje się rezerwat przyrody Skałki Przegorzalskie.
30 października 2007 r. otwarto obwodnicę Przegorzał w ciągu drogi wojewódzkiej nr 780.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Krzysztof Jakubowski, Kraków na starych widokówkach. Pregoral, czyli Przegorzały, "Gazeta Wyborcza", dodatek "Kraków", 27.11.2010 [Dostęp 02.02.2011]
- ↑ Telewizja Polska S.A, Szczątki 66 osób ofiar II wojny złożono w zbiorowej mogile [online], krakow.tvp.pl [dostęp 2022-09-11] (pol.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Przegorzały, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 142.
- Przegorzały, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 522.