Przestępczość
Przestępczość – zbiór czynów popełnionych na obszarze danej jednostki terytorialnej, które są zabronione ustawowo pod groźbą kary. Przestępczość jest zjawiskiem społecznym.
Charakteryzuje się następującymi cechami:
- stanowi zagrożenie dla obowiązującego porządku prawnego,
- wyraża się we wzroście liczby osób, które popełniły przestępstwa w stosunku do ogółu ludności.
Przestępczość rozpatrywana być może również z punktu widzenia jej rozległości, intensywności, struktury i dynamiki. W literaturze przedmiotu wskazuje się na wiele teorii wyjaśniania przyczyn przestępczości: biologiczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne[1]. Teorie wskazują na wiele czynników kryminogennych, wśród których można wyodrębnić wskaźniki o charakterze szczególnym i ogólnym.
Do pierwszej grupy należy zaliczyć; cechy osobiste przestępcy, układy sytuacyjne, zachwianie równowagi psychicznej, frustracje jednostek, grupy społecznej, rozpad więzi nieformalnych, niedomogi w działaniu organizacji formalnych, alkoholizm, rodziny dysfunkcjonalne, wadliwe działania systemu oświatowego i wychowawczego.
Do drugiej zaś nędzę, niesprawiedliwość i konflikty społeczne, nierówny podział bogactw, niski stan zdrowotny społeczeństw, dominację jednej grupy społecznej nad innymi – opierającą się jedynie na bogactwie lub posiadaniu siły czy władzy, frustracje wywołaną niespełnieniem podstawowych potrzeb związanych z egzystencją ludzką, masowy wyzysk, nierówne możliwości życiowe i nieszczęścia powodowane przez człowieka, rygorystyczność kodeksów i przepisów prawnych pozostającymi w niezgodzie z poglądami społeczeństwa, przestarzałe lub nieprzychylne ludziom ustawodawstwa stosowane w sposób sztywny wobec wielu warstw społecznych.
Przestępczość w Polsce edytuj
Kolejność miast w Polsce o największej przestępczości przedstawia się następująco (poniższe dane pochodzą z zestawienia dokonanego przez portal internetowy „Wirtualna Polska” z 2010 roku)[2]:
| N.p. | Nazwa miasta |
| 1. | Katowice |
| 2. | Wrocław |
| 3. | Poznań |
| 4. | Kraków |
| 5. | Gdańsk |
| 6. | Lublin |
| 7. | Szczecin |
| 8. | Opole |
| 9. | Łódź |
| 10. | Warszawa |
Największe zgrupowanie miast o najwyższej przestępczości można znaleźć na Górnym Śląsku. Socjolodzy specjalizujący się w tematyce przestępczości twierdzą, że na Śląsku nastąpiło tzw. społeczne tąpnięcie. Średnie zarobki są tu stosunkowo wysokie, ale także wysoki jest poziom bezrobocia i duża liczba ludzi długotrwale bezrobotnych, którzy dawno już utracili prawo do zasiłków dla bezrobotnych (są oni tzw. beneficjentami pomocy społecznej). Konsekwencją społecznego tąpnięcia (podobne badania na ten temat prowadził w USA Brenner w roku 1976), jest m.in. wysoki poziom przestępczości, duża liczba samobójstw i zgonów wywołanych alkoholem, destrukcja tradycyjnej rodziny związana z osłabieniem roli ojca, który pozostaje bez pracy.
Przypisy edytuj
- ↑ Andrzej Klimczuk, Causes of Crime, [w:] F. Wherry (red.), The SAGE Encyclopedia of Economics and Society, SAGE Publications, Los Angeles 2015, s. 308-311.
- ↑ Najniebezpieczniejsze miasta w Polsce – zestawienie. [dostęp 2010-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-28)].
Zobacz też edytuj
Linki zewnętrzne edytuj
- Najniebezpieczniejsze miasta w Polsce. turystyka.wp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-16)].
- Polskie stolice zbrodni – czy Polska jest jednym z najbardziej niebezpiecznych krajów w Europie, w którym szaleje przestępczość?. wprost.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-10)].
