Raisa Smietanina

rosyjska biegaczka narciarska

Raisa Pietrowna Smietanina (ros. Раи́са Петро́вна Смета́нина, ur. 29 lutego 1952 w Mochczy) – radziecka i rosyjska biegaczka narciarska, pochodzenia komiackiego dziesięciokrotna medalistka olimpijska, jedenastokrotna medalistka mistrzostw świata, zdobywczyni Pucharu Świata, należąca do rekordzistek sportowej długowieczności.

Raisa Smietanina
Ilustracja
Raisa Smietanina (1980)
Data i miejsce urodzenia

29 lutego 1952
Mochcza

Klub

Sportsclub Syktywkar

Wzrost

162 cm

Dorobek medalowy
Reprezentacja  WNP
Igrzyska olimpijskie
złoto Albertville 1992 Sztafeta
Reprezentacja  ZSRR
Igrzyska olimpijskie
złoto Innsbruck 1976 10 km
złoto Innsbruck 1976 Sztafeta
złoto Lake Placid 1980 5 km
srebro Innsbruck 1976 5 km
srebro Lake Placid 1980 Sztafeta
srebro Sarajewo 1984 10 km
srebro Sarajewo 1984 20 km
srebro Calgary 1988 10 km
brąz Calgary 1988 20 km
Mistrzostwa świata
złoto Falun 1974 Sztafeta
złoto Oslo 1982 20 km
złoto Seefeld in Tirol 1985 Sztafeta
złoto Val di Fiemme 1991 Sztafeta
srebro Lahti 1978 10 km
srebro Oslo 1982 Sztafeta
srebro Lahti 1989 Sztafeta
brąz Falun 1974 5 km
brąz Lahti 1978 5 km
brąz Lahti 1978 Sztafeta
brąz Falun 1980 20 km
Puchar Świata
Kryształowa kula
1980/1981
2. miejsce
1978/1979
2. miejsce
1983/1984
Inne nagrody
złoto Medal Holmenkollen
1979
Zakończenie kariery: 1992 r.

Kariera edytuj

Startowała na pięciu edycjach zimowych igrzysk olimpijskich. Zadebiutowała na igrzyskach w Innsbrucku w 1976 r. Wystartowała tam we wszystkich trzech konkurencjach kobiecych, w każdej zdobywając medal. Wraz z Niną Fiodorową, Zinaidą Amosową i Galiną Kułakową zdobyła złoty medal w sztafecie 4x5 km, a indywidualnie triumfowała także w biegu na 10 km techniką klasyczną. Ponadto zdobyła srebrny medal w biegu na 5 km stylem klasycznym, lepsza okazała się jedynie Finka Helena Takalo. Również na igrzyskach olimpijskich w Lake Placid osiągnęła znakomite wyniki. Obroniła tytuł mistrzyni olimpijskiej w biegu na 5 km, a wspólnie z Niną Bałdyszewą, Niną Roczewą i Galiną Kułakową zdobyła srebrny medal w sztafecie. Podczas igrzysk w Sarajewie zdobyła srebrne medale w biegach na 10 i 20 km techniką klasyczną, w obu przypadkach szybsza była jedynie Finka Marja-Liisa Hämäläinen. Na igrzyskach olimpijskich w Calgary zdobyła srebrny medal w biegu na 10 km techniką klasyczną oraz brązowy na dystansie 20 km techniką dowolną. Swój ostatni medal zdobyła podczas igrzysk olimpijskich w Albertville w 1992 r. Razem z Jeleną Välbe, Larisą Łazutiną i Lubow Jegorową zdobyła złoty medal w sztafecie. Zdobywając ten medal, na dwa tygodnie przed swoimi czterdziestymi urodzinami, została najstarszą medalistką olimpijską w biegach w historii.

W 1974 r. zadebiutowała na mistrzostwach świata biorąc udział w mistrzostwach w Falun. Zdobyła tam brązowy medal w biegu na 5 km techniką klasyczną oraz złoty w sztafecie. Sztafeta radziecka wystąpiła tam w składzie: Nina Fiodorowa, Nina Seliunina, Raisa Smietanina i Galina Kułakowa. Cztery lata później, na mistrzostwach świata w Lahti zdobyła kolejne trzy medale. Dwa brązowe zdobyła w sztafecie oraz w biegu na 5 km techniką klasyczną. Ponadto zdobyła też srebrny medal na dystansie 10 km stylem klasycznym. Mistrzostwa świata w Falun w 1980 r. rozegrane zostały ponieważ bieg na 20 km nie został włączony do programu igrzysk w Lake Placid. W biegu tym Raisa zajęła trzecie miejsce. Na mistrzostwach świata w Oslo do swojej medalowej kolekcji dołączyła złoto w biegu na 20 km techniką klasyczną oraz srebro wywalczone w sztafecie. Na mistrzostwach w Seefeld, mistrzostwach w Oberstdorfie i mistrzostwach w Lahti indywidualnie Smietanina nie zdobyła żadnego medalu. Jako członkini sztafet wywalczyła jednak złoto w Seefeld i srebro w Lahti. Mistrzostwa świata w Val di Fiemme w 1991 r. były ostatnimi w jej karierze. Indywidualnie zajęła 11. miejsce w biegu na 5 km techniką klasyczną, a wraz z Lubow Jegorową, Tamarą Tichonową i Jeleną Välbe wywalczyła po raz kolejny złoty medal w sztafecie.

Reprezentacyjną karierę sportową zakończyła po osiągnięciu czterdziestu lat. Zdobyła 10 medali olimpijskich 11 medali mistrzostw świata co czyni ją jedną z najbardziej utytułowanych biegaczek narciarskich w historii. Najlepsze wyniki w Pucharze Świata osiągnęła w sezonie 1980/1981, kiedy to triumfowała w nieoficjalnej klasyfikacji generalnej. Ponadto w sezonach 1978/1979 i 1983/1984 była druga. 21 razy zdobywała tytuł mistrzyni Związku Radzieckiego.

W 1979 została nagrodzona medalem Holmenkollen wraz z dwoma narciarzami alpejskimi Ingemarem Stenmarkiem ze Szwecji oraz Erikiem Håkerem z Norwegii. Została także odznaczona Orderem Przyjaźni Narodów, Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy, Orderem „Znak Honoru”, Orderem Lenina oraz Orderem Honoru.

W 1992 roku otrzymała honorowe obywatelstwo Syktywkar. W tym samym roku nazwano miejscowy kompleks narciarski jej imieniem[1].

W 1997 roku Rząd Federalny w uznaniu zasług biegaczki podarował jej dom w Syktywkar, latem tego samego roku na pierwszym piętrze otwarto Muzeum Mistrzyni Olimpijskiej[2].

W 2013 wybito 2 rublową monetę kolekcjonerską z podobizną biegaczki[3].

Osiągnięcia edytuj

Igrzyska olimpijskie edytuj

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Konkurencja Czas biegu Strata Zwyciężczyni
2.  7 lutego 1976   Innsbruck 5 km stylem klasycznym 15:48,69 +1,04   Helena Takalo
1.  10 lutego 1976   Innsbruck 10 km stylem klasycznym 30:13,41
1.  12 lutego 1976   Innsbruck Sztafeta 4x5 km[4] 1:07:49,75
1.  15 lutego 1980   Lake Placid 5 km stylem klasycznym 15:06,92
4. 18 lutego 1980   Lake Placid 10 km stylem klasycznym 30:31,54 +22,94   Barbara Petzold
2.  21 lutego 1980   Lake Placid Sztafeta 4x5 km[5] 1:02:11,10 +1:07,20   NRD
2.  9 lutego 1984   Sarajewo 10 km stylem klasycznym 31:44,2 +18,7   Marja-Lisa Hämälainen
11. 12 lutego 1984   Sarajewo 5 km stylem klasycznym 17:04,0 +48,0   Marja-Lisa Hämälainen
4. 15 lutego 1984   Sarajewo Sztafeta 4x5 km[6] 1:06:49,7 +1:05,3   Norwegia
2.  18 lutego 1984   Sarajewo 20 km stylem klasycznym 1:01:45,0 +41,7   Marja-Lisa Hämälainen
2.  14 lutego 1988   Calgary 10 km stylem klasycznym 30:08,3 +8,6   Vida Vencienė
10. 17 lutego 1988   Calgary 5 km stylem klasycznym 15:04,0 +31,9   Marjo Matikainen
3.  25 lutego 1988   Calgary 20 km stylem dowolnym 55:33,6 +1:28,5   Tamara Tichonowa
4. 9 lutego 1992   Albertville 15 km stylem klasycznym 42:20,8 +1:40,7   Lubow Jegorowa
1.  17 lutego 1992   Albertville Sztafeta 4x5 km[7] 59:34,8

Mistrzostwa świata edytuj

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Konkurencja Czas biegu Strata Zwyciężczyni
3.  18 lutego 1974   Falun 5 km stylem dowolnym 15:17,42 +17,38   Galina Kułakowa
1.  24 lutego 1974   Falun Sztafeta 4x5 km[8] 1:02:57,39
2.  18 lutego 1978   Lahti 10 km stylem klasycznym 37:01,72 +12,65   Zinaida Amosowa
3.  20 lutego 1978   Lahti 5 km stylem klasycznym 18:53,50 +7,80   Helena Takalo
3.  22 lutego 1978   Lahti Sztafeta 4x5 km[9] 1:13:25,08 +14,80   Finlandia
3.  17 lutego 1980   Falun 20 km stylem klasycznym 1:01:58,23 +43,47   Veronika Hesse
15. 21 lutego 1982   Oslo 5 km stylem dowolnym 14:30,2 ?   Berit Aunli
2.  24 lutego 1982   Oslo Sztafeta 4x5 km[10] 1:02:15,9 +13,7   Norwegia
1.  26 lutego 1982   Oslo 20 km stylem klasycznym 1:06:16,9
4. 19 stycznia 1985   Seefeld in Tirol 10 km stylem dowolnym 30:54,8 +10,6   Anette Bøe
1.  23 stycznia 1985   Seefeld in Tirol Sztafeta 4x5 km[11] 1:04:50,1
7. 26 stycznia 1985   Seefeld in Tirol 20 km stylem klasycznym 59:19,1 +:43,5   Grete Ingeborg Nykkelmo
9. 13 lutego 1987   Oberstdorf 10 km stylem klasycznym 31:49,5 +1:00,5   Anne Jahren
4. 16 lutego 1987   Oberstdorf 5 km stylem klasycznym 14:45,7 +9,0   Marjo Matikainen
5. 17 lutego 1989   Lahti 10 km stylem klasycznym 29:19,0 +1:08,6   Marja-Liisa Kirvesniemi
4. 21 lutego 1989   Lahti 15 km stylem klasycznym 47:46,6 +1:08,3   Marjo Matikainen
2.  23 lutego 1989   Lahti Sztafeta 4x5 km[12] 54:49,8 +7,1   Finlandia
11. 12 lutego 1991   Val di Fiemme 5 km stylem klasycznym 14:04,2 ?   Trude Dybendahl
1.  14 lutego 1991   Val di Fiemme Sztafeta 4x5 km[13] 55:36,6

Puchar Świata edytuj

W sezonach 1973/1974 - 1980/1981 Puchar Świata rozgrywany był nieoficjalnie.

Miejsca w klasyfikacji generalnej edytuj

Zwycięstwa w zawodach edytuj

Nr Dzień Rok Miejscowość Konkurencja Czas biegu
1. 30 grudnia 1978   Furtwangen 5 km ?
2. 12 stycznia 1979   Klingenthal 5 km
3. 20 stycznia 1979   Le Brassus 10 km ?
4. 20 grudnia 1980   Ramsau 5 km ?
5. 10 stycznia 1981   Klingenthal 10 km ?
6. 17 stycznia 1981   Nové Město 20 km ?
7. 24 stycznia 1981   La Bresse 5 km ?
8. 21 lutego 1981   Kawgołowo 20 km ?
9. 7 marca 1981   Falun 20 km ?
10. 26 lutego 1982   Oslo 20 km stylem klasycznym 1:06:16,9
11. 25 lutego 1984   Falun 10 km stylem klasycznym ?
12. 23 lutego 1985   Syktywkar 20 km stylem klasycznym ?

Miejsca na podium edytuj

Nr Dzień Rok Miejscowość Konkurencja Czas biegu Strata Miejsce Zwyciężczyni
1. 30 grudnia 1978   Furtwangen 5 km ? 1
2. 12 stycznia 1979   Klingenthal 5 km ? 1
3. 20 stycznia 1979   Le Brassus 10 km ? 1
4. 24 lutego 1979   Falun 20 km ? ? 2 Galina Kułakowa
5. 3 marca 1979   Lahti 10 km ? ? 2 Galina Kułakowa
6. 13 grudnia 1980   Davos 5 km ? ? 2 Berit Aunli
7. 20 grudnia 1980   Ramsau 5 km ? 1
8. 10 stycznia 1981   Klingenthal 10 km ? 1
9. 17 stycznia 1981   Nové Město 20 km ? 1
10. 24 stycznia 1981   La Bresse 5 km ? 1
11. 21 lutego 1981   Kawgołowo 20 km ? 1
12. 7 marca 1981   Falun 20 km ? 1
13. 26 lutego 1982   Oslo 20 km stylem klasycznym 1:06:16,9 1
14. 5 marca 1983   Lahti 5 km stylem klasycznym ? ? 2 Marja-Liisa Hämäläinen
15. 9 lutego 1984   Sarajewo 10 km stylem klasycznym 31:44,2 +18,7 2 Marja-Liisa Hämäläinen
16. 18 lutego 1983   Sarajewo 20 km stylem klasycznym 1:01:45,0 +41,7 2 Marja-Liisa Hämäläinen
17. 25 lutego 1984   Falun 10 km stylem klasycznym 1
18. 3 marca 1984   Lahti 5 km stylem klasycznym ? ? 2 Berit Aunli
19. 8 marca 1984   Oslo 20 km stylem klasycznym ? ? 3 Anette Bøe
20. 24 marca 1984   Murmańsk 10 km stylem klasycznym ? ? 2 Inger Helene Nybråten
21. 23 lutego 1985   Syktywkar 20 km stylem klasycznym 1
22. 15 lutego 1986   Oberstdorf 20 km stylem klasycznym ? ? 3 Marianne Dahlmo
23. 22 lutego 1986   Kawgołowo 10 km stylem klasycznym ? ? 3 Anne Jahren
24. 21 marca 1987   Oslo 20 km stylem klasycznym ? ? 2 Britt Pettersen
25. 19 grudnia 1987   Reit im Winkl 5 km stylem dowolnym ? ? 2 Marja-Liisa Kirvesniemi
26. 14 lutego 1988   Calgary 10 km stylem klasycznym 30:08,3 +8,7 2 Vida Vencienė
27. 25 lutego 1988   Calgary 20 km stylem dowolnym 55:33,6 +1:28,5 3 Tamara Tichonowa
28. 14 stycznia 1990   Moskwa 7,5 km stylem klasycznym ? ? 2 Trude Dybendahl

Przypisy edytuj

  1. Республиканский Лыжный Комплекс Им. Раисы Сметаниной, Выльгорт: лучшие советы перед посещением [online], TripAdvisor [dostęp 2019-08-14] (ros.).
  2. Музей олимпийской чемпионки Раисы Сметаниной [online], muzey-smetaninoy.ru [dostęp 2019-08-14] (ros.).
  3. 2 ruble 2013 – Raisa Smietanina, Rosja – Cena monety – uCoin.net [online], pl.ucoin.net [dostęp 2019-08-14] (pol.).
  4. Skład drużyny: Nina Fiodorowa, Zinaida Amosowa, Raisa Smietanina, Galina Kułakowa.
  5. Skład drużyny: Nina Bałdyszewa, Nina Roczewa, Galina Kułakowa, Raisa Smietanina.
  6. Skład drużyny: Julia Stiepanowa, Liubow Liadowa, Nadieżda Burłakowa, Raisa Smietanina.
  7. Skład drużyny: Jelena Välbe, Raisa Smietanina, Larisa Łazutina, Lubow Jegorowa.
  8. Skład drużyny: Nina Bałdyszewa, Nina Seliunina, Raisa Smietanina, Galina Kułakowa.
  9. Skład drużyny: Nina Roczewa, Zinaida Amosowa, Raisa Smietanina, Galina Kułakowa.
  10. Skład drużyny: Liubow Liadowa, Liubow Zabołocka, Raisa Smietanina, Galina Kułakowa.
  11. Skład drużyny: Tamara Tichonowa, Raisa Smietanina, Lilija Wasilczenko, Anfisa Romanowa.
  12. Skład drużyny: Julia Szamszurina, Raisa Smietanina, Tamara Tichonowa, Jelena Välbe.
  13. Skład drużyny: Lubow Jegorowa, Raisa Smietanina, Tamara Tichonowa, Jelena Välbe.

Linki zewnętrzne edytuj