Rajowate
Rajowate[12], płaszczkowate[13], płaszczki właściwe[14] (Rajidae) – rodzina ryb chrzęstnoszkieletowych z rzędu rajokształtnych (Rajiformes). Niektóre gatunki są poławiane w celach konsumpcyjnych.
| Rajidae | |||||
| Blainville, 1816[1] | |||||
.gif) Przedstawiciel rodziny – Dipturus innominatus | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Gromada | |||||
| Podgromada | |||||
| Infragromada | |||||
| (bez rangi) | płaszczki | ||||
| Rząd | |||||
| Rodzina |
rajowate | ||||
| Typ nomenklatoryczny | |||||
|
Raja Linnaeus, 1758 | |||||
| |||||
| Rodzaje | |||||
| |||||
Zasięg występowania edytuj
Wody oceaniczne całego świata, od zimnych do bardzo ciepłych. W ciepłych wodach spotykane w głębszych, chłodniejszych warstwach.
Cechy charakterystyczne edytuj
Ciało silnie spłaszczone grzbietobrzusznie, kształt zwykle romboidalny. Wierzchnia część ciała pokryta kolcami, których wielkość i rozmieszczenie jest zależna od gatunku. Płetwy piersiowe bardzo szerokie, zwykle z kolcami. Pięć par szczelin skrzelowych. Tryskawki dobrze rozwinięte. Na wąskim ogonie brak kolców, są natomiast dwie małe płetwy grzbietowe i narządy elektryczne. Ubarwienie zależne od podłoża (mimetyzm) i wieku ryby. Dymorfizm płciowy przejawia się szerszym dyskiem i lepiej rozwiniętymi kolcami u samic. Rajowate są rybami jajorodnymi.
Tryb życia edytuj
Raje prowadzą przydenny tryb życia, często zagrzebane w piasku lub mule. Żywią się rybami i skorupiakami.
Klasyfikacja edytuj
Do rodziny należą następujące rodzaje[15]:
- Amblyraja Malm, 1877
- Beringraja Ishihara, Treloar, Bor, Senou & Jeong, 2012
- Breviraja Bigelow & Schroeder, 1948
- Caliraja Ebert, 2022
- Dactylobatus Bean & Weed, 1909
- Dentiraja Whitley, 1940
- Dipturus Rafinesque, 1810
- Hongeo Jeong & Nakabo, 2009 – jedynym przedstawicielem jest Hongeo koreanus (Jeong & Nakabo, 1997)
- Leucoraja Malm, 1877
- Malacoraja Stehmann, 1970
- Neoraja McEachran & Compagno, 1982
- Okamejei Ishiyama, 1958
- Orbiraja Last, Weigmann & Dumale, 2016
- Raja Linnaeus, 1758
- Rajella Stehmann, 1970
- Rostroraja Hulley, 1972
- Spiniraja Whitley, 1939 – jedynym przedstawicielem jest Spiniraja whitleyi (Iredale, 1938)
- Zearaja Whitley, 1939
Zobacz też edytuj
Uwagi edytuj
- ↑ a b c d Definiacja taksonu nie opiera się na nazwie rodzajowej.
- ↑ Pisownia oryginalna, takson zdefiniowany w ponadrodzajowej randze.
- ↑ Typ nomenklatoryczny: Cephaleutherus Rafinesque, 1810 (= Raja Linnaeus, 1758).
- ↑ Typ nomenklatoryczny: Amblyraja Malm, 1877.
- ↑ Typ nomenklatoryczny: Rostroraja Hulley, 1972.
Przypisy edytuj
- ↑ a b H.M.D. de Blainville. Prodrome d’une nouvelle distribution systématique du règne animal. „Bulletin des Sciences, par la Société Philomáthique de Paris”. Année 1816, s. 120, 1816. Paris. (fr.).
- ↑ a b C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 93. (fr.).
- ↑ J. Stark: Elements of natural history, adapted to the present state of the science, containing the generic characters of nearly the whole animal kingdom, and the descriptions of the principal species. Cz. 1: Vertebrata. Edinburgh: W. Blackwood, 1828, s. 388. (ang.).
- ↑ Ch.L. Bonaparte. Saggio di una distribuzione metodica degli animali vertebrati. „Giornale Arcadico di Scienze Lettere ed Arti”, s. 156, 1831. (wł.).
- ↑ C.E. von Eichwald: Zoologia Specialis, quam Expositis Animalis tum Vivis, tum Fossilibus potossimum Rossiae in Universum, et Poloniae in Species, in Usum Lectionum Publicarum in Universitate Caesarea Vilnensi habendarum edidit. T. 3. Vilnius: Josophi Zawadski, 1831, s. 114. (łac.).
- ↑ J. van der Hoeven: Handboek der dierkunde. Wyd. Tweede deel. T. 2. Amsterdam: J.C.A. Sulpke, 1855, s. 255. (niderl.).
- ↑ T.N. Gill. Catalogue of the fishes of the east coast of North America. „Report on the condition of the sea fisheries of the south coast of New England”. 1, s. 790, 1873. (ang.).
- ↑ T.N. Gill. The nomenclature of the Myliobatidae, or Aëtobatidæ. „Proceedings of the United States National Museum”. 17 (990), s. 113, 1894. (ang.).
- ↑ J.D. McEachran & K. A. Dunn. Phylogenetic analysis of skates, a morphologically conservative clade of elasmobranchs (Chondrichthyes: Rajidae). „Copeia”. 1998 (2), s. 278, 1998. (ang.).
- ↑ H. Ishihara, M. Treloar, P.H.F. Bor, H. Senou & C.-H. Jeong. The comparative morphology of skate egg capsules (Chondrichthyes: Elasmobranchii: Rajiformes). „Bulletin of the Kanagawa Prefectural Museum (Natural Science)”. 41, s. 31, 2012. (ang.).
- ↑ K.L. Chiquillo, D. A. Ebert, C.J. Slager & K.D. Crow. The secret of the mermaid’s purse: Phylogenetic affinities within the Rajidae and the evolution of a novel reproductive strategy in skates. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 75, s. 245, 2014. DOI: 10.1016/j.ympev.2014.01.012. (ang.).
- ↑ Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
- ↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
- ↑ Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
- ↑ Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard Van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 5 marca 2024 [dostęp 2024-04-06] (ang.).
Bibliografia edytuj
- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.