Reprezentacja Boliwii w piłce nożnej mężczyzn

Reprezentacja Boliwii należy do zdecydowanych outsiderów spośród wszystkich piłkarskich reprezentacji Ameryki Południowej. Mimo iż trzykrotnie grała w mistrzostwach świata (1930, 1950 i 1994) nigdy nie wyszła z grupy, a jej bilans występów na światowym czempionacie przedstawia się następująco – zero zwycięstw, jeden remis i pięć porażek, bramki 1:20. Dość powiedzieć, że jedynego gola Boliwia na Mundialu zdobyła w swoim ostatnim, jak dotąd, meczu na tej imprezie. W przegranym 1:3 spotkaniu z Hiszpanią historycznym strzelcem był Erwin Sánchez.

Boliwia

Bolivia

Przydomek	La Verde (Zieleń)
Związek	Federación Boliviana de Fútbol
Sponsor techniczny	Marathon
Trener	Gustavo Costas
Asystent trenera	Omar Pouzo Pablo Escobar
Skrót FIFA	BOL
Ranking FIFA	86. (1284.55 pkt.)
Miejsce w rankingu Elo	58. (21 czerwca 2023) (1615 pkt.)
Zawodnicy
Kapitan	Marcelo Moreno
Najwięcej występów	Ronald Raldes (102)
Najwięcej bramek	Marcelo Moreno (31)
Stroje domowe Stroje wyjazdowe
Mecze
Pierwszy mecz Chile 7:1 Boliwia (Santiago, Chile; 12.10.1926)
Najwyższe zwycięstwo Boliwia 7:0 Wenezueli (La Paz, Boliwia; 22.08.1993) Boliwia 9:2 Haiti (La Paz, Boliwia; 05.03.2000)
Najwyższa porażka Urugwaj 9:0 Boliwia (Lima, Peru, 06.11.1927) Brazylia 10:1 Boliwia (São Paulo, Brazylia, 10.04.1949)
Medale
Mistrzostwa Ameryki Południowej
1963 1997
Strona internetowa

W pierwszej połowie lat 90. w barwach Boliwii grało kilku zawodników, którzy trafili nawet do europejskich i amerykańskich klubów. W Anglii przez kilka sezonów występował napastnik Jaime Moreno, a w Hiszpanii Erwin Sánchez. Obaj przenieśli się później do MLS i dołączyli do swojego kolegi, najbardziej znanego piłkarza boliwijskiego, charyzmatycznego i nieokiełznanego (na Mistrzostwach Świata w 1994 roku w już pierwszym meczu, po trzech minutach przebywania na boisko, otrzymał czerwoną kartkę, która wykluczyła go z pozostałych spotkań) Marka Etcheverry, znanego jako El Diablo. Przez całą dekadę w boliwijskiej bramce występował Carlos Trucco. Kiedy w 1997 roku kończył grę w reprezentacji, miał czterdzieści jeden lat.

Największym sukcesem drużyny narodowej Boliwii jest nieoczekiwany triumf w rozgrywkach o Copa América w 1963 roku. W finale turnieju rozgrywanego na własnym terenie Boliwijczycy pokonali Paragwaj. Dotarła również do finału Copa America 1997 w którym uległa Brazylii 1:3.

Dzięki temu wystąpiła w rozgrywkach o Puchar Konfederacji 1999. Udział w nich zakończyła już jednak po fazie grupowej. Obecnie kadrę Boliwii prowadzi Argentyńczyk Gustavo Costas.

Udział w mistrzostwach świata

• 1930 – Faza grupowa
• 1934–1938 – Nie brała udziału
• 1950 – Faza grupowa
• 1954 – Nie brała udziału
• 1958–1990 – Nie zakwalifikowała się
• 1994 – Faza grupowa
• 1998–2022 – Nie zakwalifikowała się

Udział w Copa América

1916–1925 – Nie brała udziału 1926 – V miejsce 1927 – IV miejsce 1929–1942 – Wycofała się 1945 – VI miejsce 1946 – VI miejsce 1947 – VII miejsce 1949 – IV miejsce 1953 – VI miejsce 1955–1957 – Wycofała się 1959 – VII miejsce 1959 – Wycofała się 1963 – Mistrzostwo 1967 – VI miejsce 1975 – Faza grupowa 1979 – Faza grupowa

1983 – Faza grupowa 1987 – Faza grupowa 1989 – Faza grupowa 1991 – Faza grupowa 1993 – Faza grupowa 1995 – Ćwierćfinał 1997 – II miejsce 1999 – Faza grupowa 2001 – Faza grupowa 2004 – Faza grupowa 2007 – Faza grupowa 2011 – Faza grupowa 2015 – Ćwierćfinał 2016 – Faza grupowa 2019 – Faza grupowa 2021 – Faza grupowa

Aktualna kadra

Kadra na mecze towarzyskie przeciwko reprezentacji Ekwadoru i Chile, które odbyły się 17 i 20 czerwca 2023. Występy i gole aktualne na 20 czerwca 2023.

Nr	Imię i nazwisko	Data urodzenia	Występy	Gole	Klub
Bramkarze
1	Carlos Lampe	17 marca 1987	53	0	Bolívar
23	Guillermo Viscarra	7 lutego 1993	10	0	The Strongest
12	Bruno Poveda	22 października 2003	0	0	Wilstermann
Obrońcy
21	José Sagredo	10 marca 1994	45	0	Bolívar
	Diego Bejarano	24 sierpnia 1991	42	3	Bolívar
5	Adrián Jusino	9 lipca 1992	30	0	The Strongest
17	Roberto Fernández	12 lipca 1999	27	1	Bolívar
2	Jairo Quinteros	7 lutego 2001	18	0	Real Saragossa
	Jesús Sagredo	10 marca 1994	8	0	Bolívar
3	Diego Medina	13 stycznia 2002	5	0	Always Ready
4	Carlos Roca	11 maja 1997	3	0	The Strongest
24	Marcelo Suárez	29 sierpnia 2001	0	0	Wilstermann
8	Héctor Cuéllar	16 sierpnia 2000	0	0	Always Ready
	Yomar Rocha	21 czerwca 2003	0	0	Bolívar
16	Pablo Vaca	31 maja 2002	0	0	Always Ready
Pomocnicy
	Danny Bejarano	3 stycznia 1994	31	0	Lamia
10	Ramiro Vaca	1 lipca 1999	26	2	Bolívar
20	Fernando Saucedo	15 marca 1990	20	1	Bolívar
13	Jaime Arrascaita	2 września 1993	10	1	The Strongest
14	Boris Céspedes	19 czerwca 1995	10	1	Servette
15	Gabriel Villamil	28 czerwca 2001	9	0	Bolívar
7	Miguel Terceros	25 kwietnia 2004	6	0	Santos
19	Luciano Ursino	31 października 1988	4	0	The Strongest
25	Álvaro Quiroga	17 czerwca 1995	1	0	The Strongest
6	Javier Uzeda	31 lipca 2002	0	0	Bolívar
Napastnicy
9	Marcelo Moreno	18 czerwca 1987	102	31	Independiente del Valle
11	Carmelo Algarañaz	27 stycznia 1996	16	1	Bolívar
22	Jeyson Chura	3 lutego 2002	7	0	Always Ready
18	Lucas Chávez	17 kwietnia 2003	1	0	Bolívar
26	Fernando Nava	8 czerwca 2004	0	0	Athletico Paranaense U-20

Rekordziści

Występy

#	Zawodnik	Pozycja	Lata	Występy
1.	Raldes, RonaldRonald Raldes	OB	2001–2018	102
	Marcelo Moreno	NA	2007–
3.	Sandy, MarcoMarco Sandy	OB	1993–2003	93
	Cristaldo, LuisLuis Cristaldo	OB	1989–2005
5.	Melgar Jose José Melgar	PO	1980–1997	89
6.	Borja Carlos Carlos Borja	PO	1979–1995	88
	Juan Carlos Arce	NA	2004–
8.	Baldivieso Julio Cesar Julio César Baldivieso	PO	1991–2005	85
	Pena Juan Manuel Juan Manuel Peña	OB	1991–2009
10.	Rimba, MiguelMiguel Rimba	OB	1989–2000	80

Stan na 21 czerwca 2023.
Pogrubioną czcionką zaznaczono piłkarzy, którzy aktualnie występują w reprezentacji.

Gole

#	Zawodnik	Pozycja	Lata	Gole
1.	Marcelo Moreno	NA	2007–	31
2.	Botero Joaquin Joaquín Botero	NA	1999–2009	20
3.	Ugarte Victor Víctor Ugarte	NA	1947–1963	16
4.	Baldivieso Julio Cesar Julio César Baldivieso	PO	1991–2005	15
	Sanchez Erwin Erwin Sánchez	PO	1989–2005
	Aragones Carlos Carlos Aragonés	PO	1977–1981
	Arce Juan Carlos Juan Carlos Arce	NA	2004–
8.	Etcheverry, MarcoMarco Etcheverry	PO	1989–2002	13
	Alcocer Maximo Máximo Alcócer	NA	1957–1963
10.	Ramallo, WilliamWilliam Ramallo	NA	1989–1997	10

Stan na 21 czerwca 2023.
Pogrubioną czcionką zaznaczono piłkarzy, którzy aktualnie występują w reprezentacji.

Selekcjonerzy

#	Trener	Narodowość		Od	Do		Bilans						Osiągnięcia
							M	Z	R	P	%		Trofea	Lata
1.	Job de la Cerda	Boliwia		1926	1926		4	0	0	4	0%
2.	Jorge Valderrama	Boliwia		1927	1927		3	0	0	3	0%
3.	Ulises Saucedo	Boliwia		1930	1930		2	0	0	2	0%
4.	Julio Borelli	Urugwaj		1938	1945		11	3	3	5	36%
5.	Diógenes Lara	Boliwia		1946	1947		12	0	2	10	6%
6.	Félix Deheza	Boliwia		1948	1950		10	5	1	4	53%
7.	Mario Pretto	Włochy		1950	1950		1	0	0	1	0%
8.	Cesare Vicino	Włochy		1953	1953		6	1	2	3	28%
9.	Alberto Achá	Boliwia		1957	1957		4	2	1	1	58%
10.	Félix Deheza (2)	Boliwia		1957	1957		4	3	0	1	75%
11.	Vicente Arraya	Boliwia		1959	1959		6	0	1	5	6%
12.	Renato Panay	Chile		1961	1961		2	0	1	1	17%
13.	Vicente Arraya (2)	Boliwia		1962	1962		2	2	0	0	100%
14.	Danilo Alvim	Brazylia		1963	1963		8	5	1	2	67%		1x Copa América	1963
15.	Freddy Valda	Boliwia		1965	1965		4	1	0	3	25%
16.	José Carlos Trigo	Boliwia		1967	1967		5	0	1	4	7%
17.	Freddy Valda (2)	Boliwia		1969	1969		4	2	0	2	50%
18.	Rubén Saldaña	Boliwia		1972	1972		4	0	2	2	17%
19.	Freddy Valda (3)	Boliwia		1973	1973		5	0	3	2	20%
20.	José Carlos Trigo (2)	Boliwia		1973	1973		6	1	0	5	17%
21.	Freddy Valda (4)	Boliwia		1975	1975		7	2	0	5	29%
22.	Wilfredo Camacho	Boliwia		1977	1977		9	3	2	4	41%
23.	Edward Virba	Niemcy		1977	1977		1	0	0	1	0%
–	Isaac Álvarez	Boliwia		1977	1977		1	0	0	1	0%
24.	Ramiro Blacutt	Boliwia		1979	1981		21	6	4	11	35%
25.	Rubén Saldaña (2)	Boliwia		1981	1981		2	0	0	2	0%
26.	Wilfredo Camacho (2)	Boliwia		1983	1983		8	1	2	5	21%
27.	Carlos Rodríguez	Argentyna		1985	1985		5	1	0	4	20%
28.	Raúl Pino	Chile		1985	1985		6	1	3	2	33%
29.	Nito Veiga	Argentyna		1987	1987		4	0	1	3	8%
30.	Jorge Habegger	Argentyna		1989	1989		14	4	3	7	36%
31.	Ramiro Blacutt (2)	Boliwia		1991	1991		6	0	3	3	17%
32.	Xabier Azkargorta	Hiszpania		1993	1994		37	10	14	13	40%
33.	Antonio López Habas	Hiszpania		1995	1995		10	2	5	3	37%
34.	Dušan Drašković	Czarnogóra		wrzesień 1995	wrzesień 1996		15	6	3	6	47%
35.	Antonio López Habas (2)	Hiszpania		wrzesień 1996	listopad 1997		21	9	4	8	49%
36.	Héctor Veira	Argentyna		listopad 1998	styczeń 2000		14	1	9	4	29%
37.	Carlos Aragonés	Boliwia		luty 2000	lipiec 2001		22	4	5	13	26%
38.	Jorge Habegger (2)	Argentyna		lipiec 2001	październik 2001		3	0	1	2	11%
39.	Carlos Trucco	Boliwia		październik 2001	maj 2002		6	1	2	3	28%
–	Vladimir Soria	Boliwia		sierpień 2002			1	0	0	1	0%
40.	Carlos Trucco (2)	Boliwia		luty 2003	marzec 2003		0	0	0	0	0%
–	Walter Roque	Urugwaj		marzec 2003			1	0	0	1	0%
–	Dalcio Giovagnoli	Argentyna		maj 2003	czerwiec 2003		1	0	0	1	0%
41.	Nelson Acosta	Urugwaj		czerwiec 2003	kwiecień 2004		7	3	0	4	43%
42.	Ramiro Blacutt (3)	Boliwia		kwiecień 2004	styczeń 2005		10	2	3	5	30%
43.	Ovidio Messa	Boliwia		luty 2005	październik 2005		7	1	1	5	19%
44.	Erwin Sánchez	Boliwia		październik 2006	październik 2009		33	9	7	17	34%
–	Eduardo Villegas	Boliwia		październik 2009	październik 2010		3	0	1	2	11%
45.	Gustavo Quinteros	Boliwia		listopad 2010	lipiec 2012		17	2	6	9	24%
46.	Xabier Azkargorta (2)	Hiszpania		lipiec 2012	wrzesień 2014		19	3	7	9	28%
–	Mauricio Soria	Boliwia		październik 2014			1	0	1	0	33%
–	Néstor Clausen	Argentyna		listopad 2014			1	1	0	0	100%
47.	Mauricio Soria (2)	Boliwia		styczeń 2015	lipiec 2015		5	1	1	3	27%
48.	Julio César Baldivieso	Boliwia		sierpień 2015	lipiec 2016		11	1	0	10	9%
49.	Ángel Guillermo Hoyos	Argentyna		sierpień 2016	grudzień 2016		6	1	1	4	22%
50.	Mauricio Soria (3)	Boliwia		grudzień 2016	2018		9	4	2	3	44%
–	César Farías	Wenezuela		2018			8	1	4	3	12%
–	Daniel Farías	Wenezuela		2018			2	0	1	1	0%
51.	Eduardo Villegas	Boliwia		2019			7	0	1	6	0%
52.	César Farías (2)	Wenezuela		2019	2022		28	6	3	19	21%
53.	Pablo Escobar	Paragwaj		2022			1	0	0	1	0%
54.	Gustavo Costas	Argentyna	2022	nadal	4	1	0	3	25%
									%

Stan na 21 czerwca 2023.
Kursywą wyróżniono selekcjonerów tymczasowych.
W nawiasie podano, który raz selekcjoner prowadził reprezentację.

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona związku (hiszp.)
• Profil na stronie FIFA. fifa.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-14)]. (ang.).
• Profil na National Football Teams (ang.)
• RSSSF – archiwum wyników 1926- (ang.)
• RSSSF – archiwum zawodników z największą ilością występów i goli (ang.)