Richard Farnsworth

amerykański aktor

Richard W. Farnsworth (ur. 1 września 1920 w Los Angeles, zm. 6 października 2000 w Lincoln) − amerykański aktor filmowy i kaskader, dwukrotnie nominowany do Oscara za role pierwszo- i drugoplanowe[1].

Richard Farnsworth
Imię i nazwisko

Richard W. Farnsworth

Data i miejsce urodzenia

1 września 1920
Los Angeles

Data i miejsce śmierci

6 października 2000
Lincoln

Zawód

aktor, kaskader

Współmałżonek

Margaret Hill
(1947–1985; jej śmierć)

Lata aktywności

1937–1999

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodził się w Los Angeles[2][3] jako syn inżyniera i gospodyni domowej. Dorastał w okresie wielkiego kryzysu. Kiedy miał siedem lat, zmarł jego ojciec. Potem mieszkał z ciotką, matką i dwiema siostrami w Downtown Los Angeles[4].

Kariera edytuj

W 1937 roku, w wieku 16, Farnsworth pracował jako stajenny w dziedzinie polo w Los Angeles za sześć dolarów tygodniowo, gdy zaproponowano mu pracę w lepszej płacy jako kaskader, m.in. w komedii pure nonsense Sama Wooda Dzień na wyścigach (A Day at the Races, 1937) z udziałem braci Marx (Groucho, Chico i Harpo) czy komedii wojennej George’a Stevensa Gunga Din (1939) z Cary Grantem. Jechał na koniu w dramacie Archie Mayo Przygody Marco Polo (The Adventures of Marco Polo, 1938) z Gary Cooperem. Był też zatrudniony na planie ekranizacji powieści Howarda Fasta w reżyserii Stanleya Kubricka Spartakus (Spartacus, 1960) z Kirkiem Douglasem, gdzie przez jedenaście miesięcy prowadził rydwan, podobnie jak w monumentalnym filmie biblijnym Cecila B. DeMille Dziesięcioro przykazań (The Ten Commandments, 1956) z Charltonem Hestonem.

Grał potem w melodramacie Victora Fleminga Przeminęło z wiatrem (Gone With the Wind, 1939) z Vivien Leigh i Clarkiem Gable, westernie Howarda Hawksa Rzeka Czerwona (Red River, 1948) z Johnem Wayne i Montgomery Cliftem, dramacie László Benedeka Dziki (The Wild One, 1953) u boku Marlona Brando i Lee Marvina.

Od 1963 występował w westernach, a także serialach telewizyjnych jak ABC Korzenie (Roots, 1977) czy The Boys of Twilight (1992) u boku Wilforda Brimleya. Za kreację Dodgera w westernie Alana J. Pakuli Przybywa jeździec (Comes a Horseman, 1978) u boku Jamesa Caana i Jane Fondy był nominowany do Oscara 1979 jako najlepszy aktor drugoplanowy, odebrał National Board of Review Award i National Society of Film Critics Award. Jego przełom nastąpił, gdy zagrał rolę rozbójnika Billa Minera w kanadyjskim westernie Szary lis (The Grey Fox, 1982), za którą został uhonorowany nagrodą Genie i zdobył nominację do Złotego Globu[5].

Pojawił się jako trener baseballu w Barry’ego Levinsona Urodzony sportowiec (The Natural, 1984)[6] wg powieści Bernarda Malamuda z Robertem Redfordem. Rola sędziego Granda Pettitta w telewizyjnym dramacie kryminalnym CBS Pościg (Chase, 1985) z Jennifer O’Neill przyniosła mu nominację do Złotego Globu. Innym ważnym zadaniem była postać szeryfa w filmowej wersji powieści Stephena Kinga Misery (1990) w reżyserii Roba Reinera z Kathy Bates i Jamesem Caanem. Był profesorem w melodramacie Roberta Redforda Hawana (Havana, 1990). Za postać Alvina w dramacie biograficznym Davida Lyncha Prosta historia (The Straight Story, 1999) ze Sissy Spacek mając 79 lat zdobył nominację do Oscara i Złotego Globu 2000.

Życie prywatne edytuj

W 1947 poślubił Margaret Hill (1919-1985), z którą miał dwoje dzieci: syna Diamonda (kaskadera) i córkę Missy. Po zostaniu wdowcem, od 1985 żył na ranczo w Lincoln w Nowym Meksyku.

W 1999 zdiagnozowano u niego nieuleczalny nowotwór kości. Podczas realizacji filmu Prosta historia cierpiał na dotkliwy ból.

6 października 2000 roku[7], po długiej walce z rakiem prostaty[8], Farnsworth w wieku 80. lat popełnił samobójstwo, strzelając do siebie na swoim ranczo w Lincoln[9][10]. Szeryf hrabstwa Lincoln Tom Sullivan wydał wówczas oświadczenie, gdzie poinformował, że aktor zmarł w swoim domu w obszarze niemunicypalnym Lincoln[11]. Kiedy zginął, jego ówczesna narzeczona Jewely Van Valin[12] była w domu.

Został pochowany w Forest Lawn Memorial Park w Hollywood Hills w Los Angeles w Columbarium of Purity (N-63294), obok żony Margaret[13].

Przypisy edytuj

  1. Stephen M. Silverman (1998-07-19): Richard Farnsworth: Suicide. People. [dostęp 2016-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-23)]. (ang.).
  2. Richard Farnsworth. AlloCiné. [dostęp 2016-12-02]. (fr.).
  3. Richard Farnsworth - Actor. CineMagia.ro. [dostęp 2016-12-02]. (rum.).
  4. Richard Farnsworth (1 de Setembro de 1920). Filmow. [dostęp 2016-12-02]. (port.).
  5. Richard Farnsworth Biography (1920-2000). Film Reference. [dostęp 2016-12-02]. (ang.).
  6. Richard Farnsworth. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-12-02]. (ang.).
  7. Richard Farnsworth. TCM.com. [dostęp 2016-12-02]. (ang.).
  8. Richard Farnsworth. Los Angeles Times. [dostęp 2016-12-02]. (ang.).
  9. Richard Farnsworth. AllMovie. [dostęp 2016-12-02]. (ang.).
  10. Richard Farnsworth. Telegraph. [dostęp 2016-12-02]. (ang.).
  11. Heather Clark (2000-10-07): Richard Farnsworth Dies of Self Inflicted Gunshot Wound. The Independent. [dostęp 2016-12-02]. (ang.).
  12. Richard Farnsworth, Stunt Man And 2-Time Oscar Nominee, 80. The New York Times. [dostęp 2016-12-02]. (ang.).
  13. Richard Farnsworth (1920-2000). Find a Grave. [dostęp 2016-12-02]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj