Słowo kluczowe (językoznawstwo)

Słowo kluczowe, wyraz kluczowy, słowo klucz, wyraz klucz – wyraz charakterystyczny dla danego tekstu, autora, stylu, gatunku. Zestaw takich słów uzyskuje się je przez porównanie frekwencji wyrazów w tekście z ich frekwencją w języku w ogóle. Słowa o „zawyżonej” frekwencji to słowa klucze (na przykład wyrazy klucze w Weselu to serce, dusza, krew, sen, duch, koń, złoty, spać, wicher, słuch). Pojęcie słów kluczy znajduje liczne zastosowania w analizie stylu i poetyki poszczególnych tekstów lub autorów albo epok, a także w lingwistyce komputerowej, między innymi w tłumaczeniu maszynowym i opracowywaniu informacji bibliotecznej (zob. rozumienie bibliotekoznawcze tego terminu). Blisko spokrewnione z pojęciem wyrazu klucza jest pojęcie wyrazu tematycznego.

Oba terminy wprowadził w 1954 roku semiotyk i językoznawca francuski Pierre Guiraud. Na grunt polski pojęcie to przeszczepił Kazimierz Wyka[1]. Metodę słów kluczowych w badaniach nad literatura polską wykorzystuje między innymi Edward Stachurski.

Przypisy edytuj

  1. Wiesław Babik: Słowa kluczowe. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010, s. 25. ISBN 978-83-233-2866-7.

Bibliografia edytuj

  • Pierre Guiraud Les caractéres statistiques du vocabulaire, Paris 1954.
  • Pierre Guiraud: Zagadnienia i metody statystyki językoznawczej, tłum. Maria Kniagininowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1966.
  • Jadwiga Sambor Badania statystyczne nad słownictwem (na materiale "Pana Tadeusza"), Wrocław 1969.
  • Edward Stachurski: Słowa-klucze polskiej epiki romantycznej. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP, 1998. ISBN 83-87513-22-9.
  • Edward Stachurski: Słownictwo "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza na tle tekstów innych poematów romantycznych. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2005. ISBN 83-7271-347-2.