Sałczak Toka

tuwiński i radziecki polityk

Sałczak Kałbak-Choriekowicz Toka, właśc. Koł Tywyky; (ros. Салча́к Калбак-Хоре́кович То́ка (Кол Тывыкы), tuwi. Салчак Калбак-Хөрекович Тока (Кол Тывыкы), ur. 2 grudnia?/15 grudnia 1901 w Miergienie w Kraju Urianchajskim (obecnie Tuwa), zm. 11 maja 1973 w Kyzyle) – tuwiński polityk komunistyczny, Bohater Pracy Socjalistycznej (1971).

Sałczak Toka
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 grudnia 1901
Saryg-Siep, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

11 maja 1973
Kyzył, Związek Radziecki

I Sekretarz Tuwińskiej Partii Ludowo-Rewolucyjnej
Okres

od marca 1932
do października 1944

Przynależność polityczna

Tuwińska Partia Ludowo-Rewolucyjna

Poprzednik

Donduk Kuular

II Sekretarz Tuwińskiej Partii Ludowo-Rewolucyjnej
Okres

od 1929
do 1932

I sekretarz Komitetu Obwodowego KPZR Tuwińskiego Obwodu Autonomicznego
Okres

od 1944
do 1961

I sekretarz Tuwińskiego Komitetu Obwodowego KPZR
Okres

od 1961
do 1973

podpis
Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Pracy Socjalistycznej Nagroda Stalinowska
Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Pracy Medal „Za pracowniczą dzielność” (ZSRR) Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945” Medal „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” Medal „Za rozwój dziewiczych ziem” Medal jubileuszowy „50 lat Sił Zbrojnych ZSRR” Order Czerwonego Sztandaru Pracy (Mongolia – baretka do 1961)
Mundur Sałczaka Toki w Muzeum Narodowym Republiki Tuwy

Życiorys edytuj

W latach 1910-1921 pracował jako robotnik rolny, a 1922-1924 kurier, 1924-1925 służył w Tuwińskiej Armii Rewolucyjnej, 1925-1929 studiował na Komunistycznym Uniwersytecie Pracujących Wschodu im. Stalina w Moskwie.

W 1929 wstąpił do Tuwińskiej Partii Ludowo-Rewolucyjnej, w latach 1929-1932 był II sekretarzem KC tej partii, a od marca 1932 do października 1944 I sekretarzem KC Tuwińskiej Partii Ludowo-Rewolucyjnej. Był wówczas faktycznym przywódcą Tuwińskiej Republiki Ludowej, którą silnie związał ze stalinowskim ZSRR, przeprowadzając przymusową kolektywizację i likwidację buddyzmu i szamanizmu. Pod koniec lat 30. kierował masowymi represjami politycznymi, podczas których oskarżono wiele osób o bycie japońskimi szpiegami i rozstrzelano pod tym zarzutem.

Doprowadził do włączenia Tuwińskiej Republiki Ludowej w skład ZSRR (11 października 1944). Od października 1944 do października 1961 I sekretarz Komitetu Obwodowego WKP(b)/KPZR Tuwińskiego Obwodu Autonomicznego, a od 10 października 1961, wraz z przekształceniem obwodu w Tuwińską Autonomiczną Socjalistyczną Republikę Radziecką, do końca życia - I sekretarz Tuwińskiego Komitetu Obwodowego KPZR.

Od 14 października 1952 do 30 marca 1971 zastępca członka, a od 9 kwietnia 1971 do śmierci członek KC KPZR. 21 września 1965 został generałem porucznikiem Armii Radzieckiej (wcześniej, od 1944, był generałem porucznikiem Armii Tuwińskiej). Od 29 kwietnia 1945 do końca życia był deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR od 1 do 8 kadencji.

Odznaczenia i nagrody edytuj

Bibliografia edytuj