Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Świętej Wodzie (Wasilków)
Sanktuarium pw. Matki Boskiej Bolesnej w Świętej Wodzie – kościół Matki Boskiej Bolesnej położony w Wasilkowie przy ul. ks. Rabczyńskiego 2, na wzgórzu Święta Woda. Sanktuarium archidiecezjalne ustanowione w roku 1997.
| kościół i sanktuarium | |||||||||
 Sanktuarium w Świętej Wodzie | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Wasilkowa  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |||||||||
Położenie na mapie powiatu białostockiego  | |||||||||
Położenie na mapie gminy Wasilków  | |||||||||
 53°13′16,74″N 23°13′22,34″E/53,221317 23,222872
| |||||||||
Zespół sanktuaryjny składa się z kościoła (kaplica), groty, wzgórza krzyży, cudownego źródełka i kaplic Dróżek Siedmiu Boleści Matki Bożej, rozmieszczonych na Błoniach Jana Pawła II[1]. Znajdują się tutaj jeszcze: sadzawki Betsaida i Siloe, "ciasna brama" oraz kapliczki różańcowe, a także ołtarz polowy.
Świątynia w Świętej Wodzie jest jednym z dziewięciu sanktuariów należących do archidiecezji białostockiej[2].
Historia edytuj
Historia kultu edytuj
Tereny Świętej Wody owiane są licznymi legendami sięgającymi czasów średniowiecza[3]. Pierwsze udokumentowane uzdrowienie miało miejsce w 1719 r., kiedy to ówczesny dzierżawca supraskiej papierni Bazyli Samotyja Lenczewski za sprawą wody z cudownego źródła został uzdrowiony ze ślepoty. W akcie wdzięczności uzdrowiony szlachcic ufundował nad źródłem drewnianą kaplicę, którą w 10-ty piątek po Wielkanocy w roku 1719 za błogosławieństwem metropolity unickiego abp Leona Kiszki poświęcił opat supraskich Bazylianów. Kaplicą od chwili poświęcenia opiekowali się pustelnicy bazyliańscy.
Doniosłym wydarzeniem w rozwoju kultu w Świętej Wodzie było nadanie przywileju odpustowego w dniu 18 stycznia 1778 roku przez Stolicę Apostolską, oraz kolejnego w dniu 21 czerwca 1815 roku przez unickiego biskupa brzeskiego Jozafata Bułhaka.
W 1839 synod połocki, którego decyzje potwierdził następnie car Mikołaj I, zlikwidował Kościół unicki na terenach Imperium Rosyjskiego (poza diecezją chełmską. Wpisywało się to w trwającą od kilku dziesięcioleci politykę rosyjską wobec unitów[4] jak również miało związek z represjami po powstaniu listopadowym. Wskutek tego Święta Woda, podobnie jak pobliski klasztor w Supraślu, zostały przekazane duchowieństwu prawosławnemu, a kult Matki Boskiej Bolesnej ustaje jako niezgodny z kanonami rosyjskiej Cerkwi.
W wyniku zbliżającej się wojny (1914 r.) duchowni prawosławni opuszczają tereny Polski (bieżeństwo) udając się w głąb Rosji, wywożą ze sobą między innymi obraz Matki Boskiej Bolesnej. Po odzyskaniu niepodległości od roku 1921 miejscem tym opiekuje się Kościół rzymskokatolicki. W dniu 27 sierpnia 2006 została dokonana intronizacja obrazu Matki Bożej Bolesnej.
Historia sanktuarium edytuj
W roku 1876 w miejsce drewnianej kaplicy unickiej (greckokatolickiej) została wzniesiona kaplica prawosławna, przejęta przez Kościół rzymskokatolicki 30.11.1921. Kaplica w wyniku działań wojennych uległa zniszczeniu. Została ona odbudowana w roku 1949 przez ks. Wacława Rabczyńskiego. On też, w roku 1953 wybudował w Świętej Wodzie grotę nad cudownym źródełkiem na wzór groty z Lourdes.
Ks. abp metropolita białostocki Stanisław Szymecki W roku 1997 ustanowił w Świętej Wodzie sanktuarium[5], a 23 grudnia 1998 r. erygował parafię, wydzielając ją z parafii Przemienienia Pańskiego. Pierwszym kustoszem sanktuarium, a także proboszczem został mianowany ks. Alfred Butwiłowski.
Góra Krzyży edytuj
W roku jubileuszowym na wzgórzu obok kościoła zaczęto stawiać krzyże wotywne i dziś już w krajobraz wpisana jest „Góra Krzyży” z Jubileuszowym Krzyżem Pielgrzymów (o wysokości 25 m). Natomiast krzyże pobłogosławione przez Jana Pawła II w dniu 6 marca i 4 października 2000 roku na Watykanie znajdują się w świątyni. W roku 2003 w 25-lecie pontyfikatu Jana Pawła II, w Drugiej Pielgrzymce Rowerowej do Rzymu, grupa pątników przekazała Ojcu Świętemu miniaturę groty świętowodzkiej. Organizator parafii, ks. A. Butwiłowski w latach następnych, odnowił kościół i pobudował plebanię oraz Dom Pielgrzyma – Centrum Pielgrzymkowo – Turystyczne[6]. 14 kwietnia 2013 na Wzgórzu Trzech Krzyży odsłonięto Krzyż Smoleński poświęcony ofiarom katastrofy polskiego Tu-154M w Smoleńsku[7].
Nabożeństwa edytuj
- Uroczystości odpustowe
- Niepokalanego Serca Maryi
- Matki Bożej Bolesnej
- Pielgrzymki piesze do Świętej Wody
- dla kobiet w maju
- ogólna z krzyżami we wrześniu
Zobacz też edytuj
- Święta Woda
- Bazylika Matki Boskiej Bolesnej Królowej Polski w Licheniu
- Sanktuarium w Jakubowie – źródło św. Jakuba
- parafia Matki Bożej Bolesnej w Wasilkowie
- Grabarka – miejsce kultu religijnego wyznawców prawosławia (Góra krzyży)
Przypisy edytuj
- ↑ Strona ekai.pl. Święta Woda. Dróżki.
- ↑ Oficjalna strona Archidiecezji Białostockiej. Sanktuaria archidiecezjalne.. [dostęp 2009-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-22)].
- ↑ Strona ekai.pl. Dwie legendy.
- ↑ W. Osadczy: Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 355. ISBN 978-83-227-2672-3.
- ↑ Parafia pw. Matki Bożej Bolesnej w Świetej Wodzie w Wasilkowie [online], sanktuarium-swieta-woda.pl [dostęp 2020-04-20].
- ↑ Centrum Pielgrzymkowo – Turystyczne w Świętej Wodzie (Wasilków)
- ↑ Kolejne symbole upamiętniające ofiary katastrofy smoleńskiej. radiomaryja.pl. [dostęp 2013-04-21]. (pol.).