Sojuz-TMA
Sojuz-TMA (ros. Союз-ТМА) – rosyjski załogowy pojazd kosmiczny, 5. generacja statków Sojuz. Została wprowadzona specjalnie na potrzeby lotów na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Ta wersja z wyglądu zewnętrznego była podobna do statków Sojuz-TM, jednak miała przebudowane wnętrze, skonstruowane specjalnie na potrzeby astronautów z USA i innych krajów (podczas 4 pierwszych lotów na ISS musiały być przestrzegane specjalne reguły dotyczące wzrostu i masy ciała uczestników lotu), posiadała również lepszy system spadochronowy oraz szklany kokpit.
| |
| Inne nazwy |
Sojuz 7K-STMA |
|---|---|
| Producent | |
| Operator | |
| Państwo pochodzenia | |
| Zastosowanie |
Lot trzech kosmonautów na Międzynarodową Stację Kosmiczną |
| Poprzednik | |
| Następca |
Sojuz-TMA-M |
| Produkcja | |
| Stan obecny |
wycofany |
| Liczba wszystkich lotów |
22 |
| Liczba udanych lotów |
22 |
| Liczba nieudanych lotów |
0 |
| Pierwszy lot |
2002 (Sojuz TMA-1) |
| Ostatni lot |
2012 (Sojuz TMA-22)[1] |
| Dane techniczne | |
| Zasilanie | |
| |
| Producent | |
|---|---|
| Operator | |
| Państwo pochodzenia | |
| Zastosowanie |
Lot trzech kosmonautów na Międzynarodową Stację Kosmiczną |
| Poprzednik |
Sojuz-TMA |
| Następca | |
| Produkcja | |
| Stan obecny |
wycofany |
| Liczba wszystkich lotów |
20 |
| Liczba udanych lotów |
20 |
| Liczba nieudanych lotów |
0 |
| Pierwszy lot |
2010 (Sojuz TMA-01M) |
| Ostatni lot |
2016 (Sojuz TMA-20M) |
| Dane techniczne | |
| Zasilanie | |
Sojuz-TMA-M edytuj
Od 2010 do 2016 wykorzystywana była ulepszona wersja Sojuza-TMA znana dziś jako Sojuz-TMA-M (ros. Союз-ТМА-М). 36 przestarzałych części zostało zastąpionych przez 19 nowoczesnych urządzeń pokładowych, co pozwoliło na zmniejszenie masy pojazdu o 70 kg w stosunku do poprzedniej wersji. Cyfrowy komputer pokładowy Argon oraz analogowe urządzenia pokładowe (używane w statkach Sojuz od ponad 30 lat) zastąpiono nowymi urządzeniami cyfrowymi (Argona zastąpiła nowa jednostka o nazwie CWM-101)[2]. Zmiany dotyczyły również materiału dla wnęki instrumentów pokładowych, użyto stopów aluminium. Zabieg ten zmniejszył koszty produkcji.
Przypisy edytuj
- ↑ Three men fly Soyuz capsule to space from snowy pad. Spaceflight Now. [dostęp 2012-08-13].
- ↑ Soyuz TMA-M manned transport vehicle of a new series. RKK Energia. [dostęp 2012-08-13].
Linki zewnętrzne edytuj
- Mir Hardware Heritage
- David S.F. Portree, Mir Hardware Heritage, NASA RP-1357, 1995 (ang.)
- Mir Hardware Heritage (wikisource) (ang.)
- Encyclopedia Astronautica (ang.)
- NASA – Russian Soyuz TMA Spacecraft Details (ang.)
- www.russianspaceweb.com – The Soyuz spacecraft (ang.)