Spartoi, Spartowie (Σπαρτοί, „Posiani Ludzie”) – w mitologii greckiej ludzie, którzy narodzili się z zębów smoka zabitego przez Kadmosa.

Po zabiciu poświęconego Aresowi smoka w miejscu, które wskazała mu wyrocznia delficka, Kadmos za radą Ateny zasiał ziemię zębami zabitego potwora. Wyrośli z nich uzbrojeni wojownicy[1][2][3]. Kadmos cisnął wówczas między nich kamień, a ci zaczęli walczyć między sobą. Ze starcia uszło z życiem jedynie pięciu: Chtonios („Ziemny”, ojciec Nikteusza i Likosa), Udajos („Podziemny”, przodek wieszcza Tejrezjasza), Peloros („Olbrzym”), Hyperenor („Najpotężniejszy”) i Echion („Wąż”, ojciec Penteusza). Pomogli oni zbudować Kadmosowi miasto Kadmeję, późniejsze Teby, a swoje pochodzenie od nich wywodziły rody tebańskiej arystokracji[1][2][3].

Drugie pokolenie Posianych Ludzi powstało z części smoczych zębów podarowanych przez Atenę królowi Ajetesowi. Gdy Jazon przybył do Kolchidy w poszukiwaniu złotego runa, Ajetes polecił mu obsiać zębami pole i pokonać wojowników, którzy z nich wyrosną. Jazon cisnął między nich kamieniem, a ci wówczas pozabijali się wzajemnie[2].

Przypisy edytuj

  1. a b Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 325. ISBN 978-83-04-04673-3.
  2. a b c Jenny March: Dictionary of Classical Mythology. Oxford: Oxbow Books, 2014, s. 447–448. ISBN 978-1-78297-635-6.
  3. a b Andrzej M. Kempiński: Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich. Warszawa: Iskry, 2001, s. 397–398. ISBN 83-207-1629-2.