Staten Island – jeden z pięciu okręgów (boroughs) Nowego Jorku, oraz hrabstwo (county), w stanie Nowy Jork, o nazwie Richmond. Staten Island mieści się na wyspie o tej samej nazwie, leżącej w cieśninie będącej wejściem do Zatoki Nowojorskiej. Jako okręg funkcjonuje od 1898 r., gdy doszło do reorganizacji Nowego Jorku jako miasta (m.in. włączono wtedy Brooklyn w granice metropolii). Do 1975 r. okręg znany był jako Richmond[1].

Staten Island
Okręg Nowego Jorku
Ilustracja
Most Verrazano-Narrows Bridge, widok z Brooklynu w kierunku Staten Island
Flaga
Flaga
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Nowy Jork

Miasto

Nowy Jork

Data założenia

1661

Zarządzający

James Oddo

Powierzchnia

265 km²

Populacja 
• liczba ludności


476 143

• gęstość

3132 os./km²

Kod pocztowy

10301–10314

Położenie na mapie Nowego Jorku
Położenie na mapie
40°34′34″N 74°08′41″W/40,576111 -74,144722
Strona internetowa

Historia edytuj

Pierwszy kontakt Europejczyków z tymi terenami to wyprawa Giovanni da Verrazzano (nazwisko jest pisane także Verrazano), który dotarł tu ze swoją ekspedycją w 1524 r. Następnie w 1609 r. Henry Hudson w imieniu Holendrów zapoczątkował tu handel z miejscowymi plemionami indiańskimi. Wyspa pozostawała jednak długo niezamieszkana ponieważ miejscowi Indianie wielokrotnie niszczyli nowo powstające osiedla. Pierwsza stała holenderska osada powstała w 1661 r. pod nazwą „Oude Dorp”. W 1667 r. wyspa została zdobyta przez Anglików. W 1683 r. zostało tu powołane hrabstwo Richmond.

Geografia edytuj

Hrabstwo Richmond ma łączną powierzchnię 265 km² – z czego 152 km² (57̬%) zajmuje powierzchnia lądowa, a 114 km² (43%) powierzchnia wodna. Chociaż Staten Island administracyjnie należy do Nowego Jorku, wyspa pod względem topograficznym i geologicznym jest częścią stanu New Jersey[2].

Staten Island oddzielona jest od Brooklynu przez cieśninę The Narrows, a od kontynentalnej części New Jersey przez cieśniny Arthur Kill i Kill Van Kull.

Staten Island znajduje się w centrum New York Bight(inne języki), ostrego zakrętu na linii brzegowej między New Jersey i Long Island. Region ten jest uważany za podatny na wzrost poziomu mórz. Wyspa doznała poważnych zniszczeń podczas huraganu Sandy w 2012 r.

Do okręgu Staten Island należy kilka małych, niezamieszkanych wysp[3]:

Najwyższym wzniesieniem na Staten Island jest Todt Hill (125 m n.p.m.) – jest to nie tylko najwyższe wzniesienie w Nowym Jorku, ale również najwyższy punkt na Nizinie Atlantyckiej pomiędzy półwyspem Cape Cod w stanie Massachusetts a Florydą[4].

Transport edytuj

Staten Island połączona jest z Brooklynem mostem Verrazano-Narrows, z Manhattanem darmowym promem Staten Island Ferry i ze stanem New Jersey mostami Outerbridge, Goethals i Bayonne. Linie autobusowe oraz linia kolejowa Staten Island Railway(inne języki), która biegnie przez całą długość wyspy z terminalu promowego Staten Island Ferry w miejscowości Saint George do Tottenville, są częścią nowojorskiej Metropolitan Transportation Authority(inne języki)[5]. Staten Island jest jedyną dzielnicą Nowego Jorku, która nie jest bezpośrednio połączona z systemem nowojorskiego metra – mimo wielokrotnych prób w tym zakresie[6]. Prom Staten Island Ferry łączy Staten Island z Manhattanem i jest sporą atrakcją turystyczną, z promu można podziwiać panoramę Dolnego Manhattanu, Brooklynu, Statuę Wolności i Ellis Island.

Bogata dzielnica edytuj

Jest to dzielnica o najmniejszej populacji, najbardziej jednorodna etnicznie. Przez mieszkańców innych dzielnic bywa humorystycznie traktowana jako rodzaj wiejskiej prowincji, co nie mija się z prawdą, bo zabudowa nie jest tutaj gęsta (dawniej istniało tutaj wiele gospodarstw rolnych). Obecnie liczba mieszkańców stale rośnie, co jest spowodowane m.in. otwarciem mostu Verrazano oraz w miarę dogodnymi warunkami mieszkaniowymi, które są na pewno lepsze od innych dzielnic (przede wszystkim nie jest tu tłoczno i jest zdecydowanie czyściej).

Wyspa ma największą powierzchnię terenów zielonych ze wszystkich dzielnic Nowego Jorku.

Mieszkańcy edytuj

W 2019 r. Staten Island zamieszkiwało 476 143 osób[7]. Z czego 77% to biali, 5,65% to czarnoskórzy Amerykanie. Z tego do włoskiego pochodzenia przyznaje się 44,55% osób (największa społeczność włoska ze wszystkich hrabstw), irlandzkiego – 14,45%, niemieckiego – 7,61%, angielskiego i polskiego po około 3,4%. Większość mieszkańców to członkowie Kościoła katolickiego, który posiada tutaj silne wpływy.

Przypisy edytuj

  1. Staten Island, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-05] (ang.).
  2. John F. Snyder, The story of New Jersey’s civil boundaries 1606–1968, Bureau of Geology and Topography Trenton, New Jersey [dostęp 2020-05-03].
  3. Robert Sullivan, Touring the Overlooked Islands of New York [online], nymag.com, 20 sierpnia 2019 [dostęp 2020-05-04] (ang.).
  4. Eric W Sanderson, Mannahatta: a natural history of New York City, New York: Abrams, 2009, ISBN 978-0-8109-9633-5, OCLC 258332257 [dostęp 2020-05-04].
  5. Staten Island Railway: Like the NYC Subway, But Different [online], www.streateasy.com [dostęp 2020-04-15] [zarchiwizowane z adresu 2021-09-26] (ang.).
  6. Amisha Padnani, A Subway to Staten Island? How a Transit Dream Died, „The New York Times”, 18 stycznia 2019, ISSN 0362-4331 [dostęp 2020-04-15] (ang.).
  7. U.S. Census Bureau QuickFacts: Richmond County (Staten Island Borough), New York [online], www.census.gov [dostęp 2020-04-06] (ang.).