Stowarzyszenie Siemacha

Polska organizacja pożytku publicznego

Stowarzyszenie Siemacha (do 2012 „U Siemachy”) – polska, członkowska organizacja non profit, utworzona w listopadzie 2003 w Krakowie[1] w celu nadania instytucjonalnych ram specjalistycznym placówkom wsparcia dziennego, działającym w Krakowie od 2 października 1993 pod nazwą Centrum Młodzieży „U Siemachy”, a następnie Dzienny Ośrodek Socjoterapii „U Siemachy”[2][3].

Stowarzyszenie Siemacha
Ilustracja
Przedstawiciele Stowarzyszenia na Shopping Center Forum
Państwo

 Polska

Siedziba

Kraków, ul. Długa 42

Data założenia

30 listopada 2003

Rodzaj stowarzyszenia

Stowarzyszenie rejestrowane w KRS

Status

OPP

Profil działalności

pomoc dzieciom

Zasięg

Polska

Członkowie

Andrzej Augustyński - Prezes Zarządu

Nr KRS

0000207304

Data rejestracji

14 maja 2004

Powiązania

Fundacja Demos

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „SIEMACHA”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „SIEMACHA”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „SIEMACHA”
Ziemia50°04′10″N 19°56′14″E/50,069556 19,937340
Strona internetowa

Dziedzictwo edytuj

Nazwa Stowarzyszenia wywodzi się od nazwiska ks. Kazimierza Siemaszki[4] CM nazywanego przez wychowanków „Siemachą”. Współcześnie, pseudonim ten spopularyzował Aleksander Kobyliński „Makino”[5], były wychowanek Zakładów Wychowawczych im. ks. Siemaszki i honorowy członek Stowarzyszenia[6]. Kazimierz Siemaszko przybył z Litwy do Krakowa w 1869, aby zrealizować zamiar wstąpienia do Zgromadzenia Misji św. Wincentego a Paulo, francuskiego księdza i społecznika, który poświęcił się dla sierot i biedaków[7].

Zakład Księdza Siemaszki edytuj

Podążając śladem założyciela Zgromadzenia Misji, zainteresował się losem opuszczonych dzieci. Kiedy jeden z katechizowanych przez niego chłopców wyznał, że nic mu po jego katechizmie, skoro jeszcze nic tego dnia nie jadł, ks. Siemaszko zmienił swoje podejście[8][9]. Ze względu na szerzącą się biedę i demoralizację w ówczesnej Galicji[10], przy pomocy Sejmu Krajowego we Lwowie, władz miasta Krakowa oraz prywatnych darczyńców, w 1886 ks. Kazimierz Siemaszko zakupił budynek przy ul. Długiej 38 (obecnie Długa 42), który następnie powiększył, dobudowując oficynę. Tutaj stworzył „dom schronienia i dobrowolnej pracy dla biednych opuszczonych chłopców”[11][12] przemianowany po jego śmierci w 1904 na Zakład Wychowawczy im. ks. Siemaszki[13]. Okres świetności Zakładu przypada na czasy rządów ks. Jana Kantego Lorka CM, późniejszego biskupa sandomierskiego. Zakład działał do 1954 kiedy został przejęty przez komunistyczne władze. Ostatnim dyrektorem był późniejszy biskup pomocniczy Archidiecezji Krakowskiej Albin Małysiak[14][15].

Centrum Młodzieży „U Siemachy” edytuj

Po blisko 40 latach zajmowania budynku przez pogotowie opiekuńcze dla chłopców, w 1991 nieruchomość zwrócono prawowitym właścicielom[16]. 2 października 1993 kard. Franciszek Macharski[17] uroczyście otworzył placówkę dla potrzebujących pomocy dziewcząt i chłopców w wieku szkolnym. Placówka prowadziła działalność dzienną w formie grupowych zajęć edukacyjnych i artystycznych, pomocy psychologicznej, posiłków oraz wyjazdów integracyjnych. Obok pomocy charytatywnej kładziono nacisk na wzrost kompetencji społecznych wychowanków[18]. Model wychowania akcentował wpływ rówieśników na odbudowę zaufania i uspołecznienie podopiecznych. Placówka zatrudniała specjalistyczną kadrę, która według ustalonego planu dnia oferowała rozmaite zajęcia indywidualne i grupowe[19].

 
Dzień Dziecka u SIEMACHY na ul. Długiej 42 w Krakowie (lata 90. XX w.)

W okresie 1998–2002, przy rosnącym zaangażowaniu Urzędu Miasta Krakowa, w różnych dzielnicach powstały cztery oddziały, które wraz z placówką przy ul. Długiej przybrały nową nazwę – Dzienny Ośrodek Socjoterapii „U Siemachy”. Socjoterapia jako forma pomocy psychologicznej stała się ważnym narzędziem oferowanym młodzieży w środowisku, które gwarantowało poczucie bezpieczeństwa i zaufania. Podstawowym celem socjoterapii jest bowiem skłonienie młodego człowieka do zmiany jego dotychczasowego zachowania, która dokonuje się w sprzyjającym kontekście społecznym[20].

W listopadzie 2003, po dłuższym okresie rozbieżności pomiędzy Fundacją im. ks. Siemaszki a kierownictwem placówki, rozpoczął się proces oddzielania jej od Fundacji. Dzięki mediacji prowadzonej przez władze Zgromadzenia Misji, przy udziale ks. prof. Władysława Bomby CM, a także dzięki zaangażowaniu kard. Franciszka Macharskiego zapadła decyzja o utworzeniu Stowarzyszenia, które w czerwcu 2004 przejęło pięć oddziałów Dziennego Ośrodka Socjoterapii „U Siemachy” w Krakowie[21]. Zarówno kard. Macharski, jak i ks. Bomba odegrali znaczącą rolę w historii Stowarzyszenia i zostali honorowymi członkami[22].

 
kard. Franciszek Macharski w siedzibie Stowarzyszenia SIEMACHA (2009)

Działalność edytuj

Stowarzyszenie utworzone w listopadzie 2003 w Krakowie, zostało zarejestrowane w maju 2004[23]. We wrześniu tego samego roku uzyskało status OPP. Wśród członków założycieli znaleźli się m.in.: ks. Andrzej Augustyński, Jarosław Gowin[24], Zbigniew Fijak[25], Jan Rokita[26], Irena Kruczek, Anna Litwora. W następstwie rejestracji Stowarzyszenia, budynek przy ul. Długiej 42 stał się jego siedzibą i w latach 2004–2012 został poddany kompleksowej rewitalizacji[27]. W 2008 dobudowano nowoczesną aulę, przeznaczoną do organizacji wydarzeń i codziennych zajęć z dziećmi.

 
Aula w SIEMACHA Spot przy ul. Długiej 42 w Krakowie (wrzesień 2018)

Placówki edytuj

Placówki Stowarzyszenia funkcjonujące w ramach spójnego systemu świadczą wszechstronną pomoc dzieciom i ich rodzinom. Po zarejestrowaniu Stowarzyszenia nastąpił dynamiczny rozwój nowych i restrukturyzacja istniejących form działalności, otwarto kolejne specjalistyczne placówki wsparcia dziennego dla dzieci, przystąpiono do organizowania całodobowych form opieki, ośrodków wakacyjnych, utworzono Krakowski Instytut Psychoterapii (KIP). Wraz z otwarciem w październiku 2008 nowoczesnego obiektu sportowego Com-Com Zone w Nowej Hucie Stowarzyszenie rozpoczęło prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług sportowych, turystycznych i promocyjnych.

 
SIEMACHA Nestor Spot w Bonarka City Center w Krakowie (październik 2018)

Stowarzyszenie koncentruje się na prowadzeniu placówek wsparcia dziennego (Siemacha Spot)[28][29], placówek opiekuńczo-wychowawczych (Siemacha Spot 24/7)[30], nowoczesnych centrów sportowych (Com-Com Zone)[31] oraz ośrodków poradnictwa i terapii (KIP)[32]. Od 2018 Stowarzyszenie prowadzi również Centra Aktywności Seniorów (Nestor Spot) i Kluby Rodzica (Parent Spot). Budżet Stowarzyszenia składa się z dotacji na realizację zadań publicznych zlecanych przez samorządy, darowizn od osób fizycznych i instytucji, wpłat 1% podatku oraz przychodów z własnej działalności gospodarczej (usługi sportowe, promocja)[33][34]. Wypracowana przez lata kultura organizacyjna zapewnia instytucjonalną trwałość i jakość oferowanych usług[35][36][37][38][39]. Stowarzyszenie jest apolityczne[40][24][41].

Działalność Stowarzyszenia SIEMACHA w latach 1993–2018[42]
rodzaj / rok 1993 1998 2003 2008 2013 2018 2019
liczba placówek ogółem 1 3 5 13 25 35 36
liczba pracowników (etaty) 7 21 32 72 225 257 252
łączna powierzchnia lokali (m2) 850 2 100 3 700 5 200 24 308 24 362 30 896
liczba stałych beneficjentów objętych wsparciem 250 500 900 1400 3 260 3 500 3 550
liczba współpracujących samorządów 1 1 1 1 8 8 8
darowizny (w tys. zł.) 150 350 650 756 3 487 2 552 2 804
przychody z działalności gospodarczej, w tym sponsoring (w tys. zł.) 0 0 0 404 7 502 11 613 10 215
budżet roczny ogółem (w tys. zł.) 330 989 1781 7514 21 796 30 292 29 408

Partnerzy edytuj

 
Koncert charytatywny Sanah dla SIEMACHY, 8. stycznia 2023, ICE Kraków
 
Występ zespołu Perfect podczas gali z okazji 25-lecia SIEMACHY

Partnerami strategicznymi Stowarzyszenia są Fundacja Demos[43] i Fundacja PKO Banku Polskiego. Do kluczowych sponsorów należą: Tauron Polska Energia, Toyota Motor Poland, Grupa Oknoplast, Pfizer Polska, Amrest[44] Budimex, Magic Records, Grupa Nowy Styl, Grupa Sokołów.

Innowacje edytuj

Stowarzyszenie jako jedna z największych organizacji pozarządowych w Polsce konsekwentnie wdraża innowacyjne metody działania[45][46]. Dalszy rozwój opiera na rosnącym zapotrzebowaniu na profesjonalne usługi socjalne, upowszechnianiu się idei przedsiębiorczości społecznej, społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) oraz tzw. przywództwa 2.0 (ESG), ściśle powiązanego z odpowiedzialnością za otoczenie, w którym działa firma[47][48][49].

Placówki w galeriach handlowych edytuj

Owocem współpracy z właścicielami centrów handlowych są placówki dla młodzieży zlokalizowane na ich terenie lub w bliskim sąsiedztwie[50]. Pomysł zorganizowania placówki dla młodzieży zagrożonej wykluczeniem społecznym w galerii handlowej zrodził się w wyniku obserwacji i badań prowadzonych w 2003 w ramach europejskiego projektu „Demos” przez socjologów z UJ w Krakowie. Wyniki badań wskazywały na celowość stworzenia w centrum handlowym miejsca dla młodych ludzi, które zapewni im interesujące zajęcia, pomoc w trudnościach szkolnych i kryzysach wieku dorastania, a także atrakcyjne środowisko rówieśnicze. Kolejne badania, prowadzone w Krakowie i Katowicach w latach 2013–2015 przez dr hab. Martę Smagacz-Poziemską z Instytutu Socjologii UJ potwierdziły ówczesne ustalenia[51].

Pierwsza tego typu placówka została otwarta w listopadzie 2010 przy Gemini Park Tarnów[52]. Kolejne w: Krakowie[53], Tarnowie[54], Kielcach[55], Rzeszowie[56] i Wrocławiu[57]. Placówki dysponują nowoczesnymi lokalami i atrakcyjnym wyposażeniem, oferują młodym ludziom różnorodne zajęcia edukacyjne, artystyczne, integracyjne, pomoc psychologiczną, posiłki i wyjazdy grupowe. Określają się mianem „nowoczesnego podwórka” dla podkreślenia ich autonomii wobec klasycznych form wychowania. Poza realizacją podstawowych potrzeb podopiecznych, skupiają się na rozwoju umiejętności społecznych oraz aktywizacji liderów młodzieżowych w oparciu o potencjał wychowawczy grupy rówieśniczej[58][59]. Współorganizują wydarzenia dla klientów centrów.

Dom dziecka edytuj

 
SIEMACHA Spot w Odporyszowie: dom dziecka, placówka dzienna, centrum sportowe (2014)

Od września 2014 w Odporyszowie k. Tarnowa Stowarzyszenie prowadzi dom dziecka[60][61], placówkę wsparcia dziennego, ośrodek wakacyjny, centrum sportowe[62] i ośrodek jeździecki[63][64][65][66]. Na terenie kompleksu o pow. 7,5 ha znajdują się: kryta pływalnia, boisko do piłki nożnej, dwie ujeżdżalnie konne, plac zabaw dla dzieci. Projekt wyróżnia się rozmachem i nowoczesnością[67][68], łączy różne funkcje, angażuje wiele grup społecznych, umożliwia bliski kontakt z przyrodą. Z uwagi na jego innowacyjność i efektywność Stowarzyszenie stara się go upowszechniać[69][70]. Z początkiem marca 2022 na terenie ośrodka zamieszkała 9-osobowa grupa sierot z Chersonia z opiekunem, która znalazła się w Polsce w następstwie rosyjskiej inwazji na Ukrainę.

Nagrody i wyróżnienia edytuj

Przypisy edytuj

  1. STOWARZYSZENIE SIEMACHA (KRS 0000207304) – Pozycja 278200 – Numer 252/2012 (4117) z 31 grudnia 2012 r. – Internetowy Monitor Sądowy i Gospodarczy [online], imsig.pl [dostęp 2018-08-05].
  2. Wyborcza.pl [online], Gazeta Wyborcza. Kraków [dostęp 2018-08-05].
  3. Placówki Siemachy pod nową nazwą [online], gosc.pl, 28 czerwca 2012 [dostęp 2018-08-10].
  4. Ks. Kazimierz Siemaszko CM – Zgromadzenie Księży Misjonarzy [online], misjonarze.pl [dostęp 2018-08-05] (pol.).
  5. Nicole Makarewicz, Człowiek Roku 2015 Gazety Krakowskiej. Aleksander Kobyliński, „Gazetakrakowska.pl” [dostęp 2018-09-20] (pol.).
  6. Jubileusz Aleksandra MAKINO Kobylińskiego, „Stowarzyszenie SIEMACHA”, 7 stycznia 2016 [dostęp 2018-09-20] (pol.).
  7. Święty Wincenty a Paulo – Zgromadzenie Księży Misjonarzy [online], misjonarze.pl [dostęp 2018-09-20] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-21] (pol.).
  8. http://naszaprzeszlosc.pl/files/tom086_11.pdf.
  9. Franciszek Bima CM, Ksiądz Kazimierz Siemaszko i jego dzieło (1875–1904), [w:] Nasza Przeszłość, s. 507–539, 1990.
  10. Nędza galicyjska [online], pb.pl [dostęp 2018-08-06] (pol.).
  11. SIEMACHA Spot • Kraków, Długa 42 [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  12. Poznan Supercomputer and Networking Center PSNC, Ks. Kazimierza Siemaszki Dom Schronienia i Dobrowolnej Pracy dla biednych opuszczonych chłopców, 1887 [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  13. Miesięcznik Rodzin Katolickich „Cuda i laski Boze” [online], nasza-arka.pl [dostęp 2018-08-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-09-27].
  14. „Z wiarą na głęboką wodę” – film o bp Albinie Małysiaku [online], FAMVIN NowinyPL, 22 marca 2010 [dostęp 2018-08-05] (pol.).
  15. 40-lecie sakry bp. Małysiaka – najstarszego biskupa w Polsce | eKAI.pl [online], ekai.pl [dostęp 2018-08-05].
  16. Nie wszyscy mają dom [online], Dominium.pl Krakowski Serwis Mieszkaniowy [dostęp 2018-08-10] (pol.).
  17. Kardynał Franciszek Macharski [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  18. Podwórko zamiast ulicy, [w:] Augustyński Andrzej, Coca kocha Colę, Kraków: Fundacja DEMOS, 2010, ISBN 978-83-928122-5-8.
  19. Wstęp, [w:] Andrzej Augustyński, Coca kocha Colę, Kraków 2010, ISBN 978-83-928122-5-8.
  20. Andrzej Augustyński, Potrzebna cała wioska, [w:] Małgorzata Skowrońska (red.), Coca kocha Colę, Kraków 2010, ISBN 978-83-928122-5-8.
  21. Uchwała Rady Fundacji im. ks. Siemaszki w sprawie przeniesienia uprawnień i zobowiązań organu prowadzącego placówki niepublicznej opiekuńczo-wychowawczej wsparcia dziennego o nazwie Centrum Młodzieży „U Siemachy” – Dzienny Ośrodek Socjoterapii. Kraków, 25 czerwca 2004.
  22. Członkowie Honorowi [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  23. Stowarzyszenie SIEMACHA • Dane rejestrowe [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  24. a b Wicepremier Gowin na koncercie kolęd poświęconym pamięci kard. Macharskiego [online] [dostęp 2018-08-08].
  25. Zbigniew Fijak w Radiu Kraków: Gdybym kilkanaście lat temu nie przestał pić, dziś po prostu bym nie żył – Oko w oko – Audycje – Radio Kraków [online], Radio Kraków [dostęp 2018-08-08] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-08] (pol.).
  26. Jan Maria Rokita – człowiek na nie [online], Newsweek.pl, 9 stycznia 2014 [dostęp 2018-08-08] (pol.).
  27. Siedziba SIEMACHY: Kraków, ul. Długa 42. Stowarzyszenie Siemacha 2014-08-01. [dostęp 2018-08-05].
  28. SIEMACHA Spot • Placówki dzienne [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  29. Obcy w mieście, „Onet Wiadomości”, 30 grudnia 2003 [dostęp 2018-08-10] (pol.).
  30. SIEMACHA Spot 24 • Placówki całodobowe [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  31. Com-Com Zone » Każda postać ruchu [online], comcomzone.pl [dostęp 2018-08-04].
  32. KIP • Strona główna [online], kip.edu.pl [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  33. Stowarzyszenie SIEMACHA • Partnerzy [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-06] (pol.).
  34. Stowarzyszenie SIEMACHA • Finanse [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  35. Kontrola Najwyższej Izby Kontroli: pozytywna ocena działalności SIEMACHY [online], Stowarzyszenie Siemacha, 6 listopada 2015 [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  36. a b „Małopolski Lider Przedsiębiorczości Społecznej” | BS Limanowa [online], bs.limanowa.pl [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  37. Organizacja pozarządowa roku 2013 [online], Stowarzyszenie Siemacha, 3 września 2014 [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  38. Stowarzyszenie SIEMACHA • Jakość sposobem okazywania szacunku [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  39. TechSoup Portal [online], techsoup.pl [dostęp 2018-08-08].
  40. NGO do polityki? Tak, koniecznie! Apartyjność to nie apolityczność [online], opinie.ngo.pl [dostęp 2018-08-04].
  41. Definicje – Dialoguj.pl [online], dialogspoleczny.krakow.pl [dostęp 2018-08-06] (pol.).
  42. Stowarzyszenie SIEMACHA • Sprawozdania [online], siemacha.org.pl [dostęp 2018-08-22] (pol.).
  43. Demos • Fundacja Demos [online], demos.org.pl [dostęp 2018-08-05].
  44. Siemacha Spot Wrocław » Wolontariusze AmRest [online], wolontariuszeamrest.pl [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  45. Ks. Andrzej Augustyński w Radiu Kraków: żyję SIEMACHĄ – Oko w oko – Audycje – Radio Kraków [online], Radio Kraków [dostęp 2018-08-04] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-05] (pol.).
  46. DEON.pl, Trzeci sektor, a nie trzeci świat!, „DEON.pl” [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  47. Link: https://businessinsider.com.pl/firmy/zarzadzanie/przywodztwo-20-czym-jest-wywiad-z-marcinem-petrykowskim/1t16be7?utm_source=onet40&utm_medium=referral&utm_campaign=share_from_detail_top.
  48. Co to jest ekonomia społeczna? [online], ekonomiaspoleczna.pl [dostęp 2018-08-05] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-05].
  49. CSR a rozwój firmy – czy da się to pogodzić?, „Poradnik Przedsiębiorcy” [dostęp 2018-08-05] (pol.).
  50. Oria Media, Z:A | Podwórka nowej generacji / nauka, rozwój i wychowanie w... galeriach handlowych | tekst i rozmowa: Beata Stobiecka [online], zawod-architekt.pl [dostęp 2018-08-04] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-03].
  51. Socjolog: dla wielu nastolatków galerie handlowe to współczesne podwórka, „Nauka w Polsce” [dostęp 2018-09-25] (pol.).
  52. SIEMACHA Gemini Park w Tarnowie. Stowarzyszenie SIEMACHA 2014-10-02. [dostęp 2018-08-04].
  53. SIEMACHA Spot • Kraków, Bonarka City Center [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-05] (pol.).
  54. SIEMACHA Spot • Tarnów, Gemini Park [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-05] (pol.).
  55. SIEMACHA Spot • Kielce, Galeria Korona [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-05] (pol.).
  56. SIEMACHA Spot • Rzeszów, Millenium Hall [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-05] (pol.).
  57. SIEMACHA Spot • Wrocław, Magnolia Park [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-05] (pol.).
  58. Stowarzyszenie SIEMACHA • Galerie handlowe potrzebują podwórek [online], Stowarzyszenie Siemacha [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  59. Srebrna SIEMACHA – placówki dzienne. Stowarzyszenie SIEMACHA 2015-07-09. [dostęp 2018-08-04].
  60. Dom dziecka jak dom marzeń. Z basenem, siłownią i stadniną koni [online], TVN24 [dostęp 2018-08-04].
  61. Dom dziecka inny niż wszystkie [online], bryla.pl [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  62. Com Com Zone Odporyszów. Stowarzyszenie SIEMACHA 2015-11-12. [dostęp 2018-08-04].
  63. Wyborcza.pl [online], Gazeta Wyborcza. Kraków [dostęp 2018-08-04].
  64. Eksperci SIEMACHY odc. 3: Opieka nad koniem. Stowarzyszenie SIEMACHA 2016-05-23. [dostęp 2018-08-04].
  65. Eksperci SIEMACHY. Stowarzyszenie SIEMACHA 2015-10-15. [dostęp 2018-08-04].
  66. TEMI – Galicyjski Tygodnik Informacyjny, Czas na konną przejażdżkę [online] [dostęp 2018-08-04] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-04].
  67. Otwarcie boiska i krytej ujeżdżalni dla koni w Odporyszowie. Stowarzyszenie SIEMACHA 2016-06-16. [dostęp 2018-08-04].
  68. Sarsa i Pamela Stone w chórze Siemacha (Jedynka). Polskie Radio 2015-12-21. [dostęp 2018-08-04].
  69. TEMI – Galicyjski Tygodnik Informacyjny, Jest taki dom… [online] [dostęp 2018-08-06] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-04].
  70. Bezpieczna przystań: integracja w Odporyszowie – BOCHNIA | Miasto Soli, „BOCHNIA | Miasto Soli”, 22 maja 2018 [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  71. Nagrody Forum Ekonomicznego – Forum Ekonomiczne [online], www.forum-ekonomiczne.pl [dostęp 2018-09-11] (pol.).
  72. Com-Com Zone wyróżnione europejską nagrodą. [w:] Małgorzata Mrowiec [on-line]. Dziennik Polski. [dostęp 2010-05-12].
  73. „Siemacha” oficjalnie otwarta. Oficjalny Portal Miasta Tarnowa. [dostęp 2010-11-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)].
  74. Kapituła konkursu „Pro Publico Bono” przyznała wyróżnienie Stowarzyszeniu „U Siemachy”. Dyplom wręczono podc [online], krakow.pl [dostęp 2018-08-04] (ang.).
  75. GEG, Kryształy soli, „dziennikpolski24.pl” [dostęp 2018-08-04] (pol.).
  76. Wyborcza.pl [online], Gazeta Wyborcza. Kraków [dostęp 2018-08-04].

Linki zewnętrzne edytuj