Strzałka wodna (Sagittaria sagittifolia L.) – gatunek byliny, należący do rodziny żabieńcowatych (Alismataceae). Występuje w niemal całej Europie, w Azji Mniejszej i na Syberii[4]. W Polsce gatunek jest rozpowszechniony na niżu[5]. Rośnie w śródlądowych płytkich wodach stojących i płynących[6].

Strzałka wodna
Ilustracja
Strzałka wodna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

żabieńcowce

Rodzina

żabieńcowate

Rodzaj

strzałka

Gatunek

strzałka wodna

Nazwa systematyczna
Sagittaria sagittifolia L.
Sp. pl. 2:993. 1753
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Morfologia edytuj

Pęd
W większości pod wodą, długości od 20 do 100 cm. Łodyga wyrasta z kłącza zakorzenionego w dnie, z którego wyrastają także rozłogi zakończone bulwkami służącymi do rozmnażania wegetatywnego[6].
Liście
Występują trzy rodzaje (heterofilia): podwodne – długie o kształcie taśmowatym; nawodne – jajowate oraz wyrastające z łodygi nad powierzchnią wody liście o kształcie strzałkowatym[6].
Kwiaty
Białe kwiaty wyrastają w okółkach po trzy, tworząc wielopiętrowy kwiatostan[6].
Owoce
Orzeszki o długości 3–5 mm z krótkim dzióbkiem na szczycie, tworzące owoc zbiorowy[6].

Biologia i ekologia edytuj

Hydrofit występujący zarówno w wodach stojących, jak i płynących. Rośnie w miejscach płytkich – do kilkudziesięciu cm głębokości, w wodach eutroficznych, na podłożu mineralnym i mineralno-organicznym[6].

Zastosowanie edytuj

  • Roślina ozdobna stosowana do nasadzeń w oczkach wodnych.
  • Bulwy korzeniowe strzałki wodnej są jadalne po ugotowaniu lub upieczeniu oraz obraniu z gorzkiej skórki. Zawierają skrobię i białka, a w smaku przypominają ziemniaki. Uprawiane i spożywane są w Azji. W Japonii odmiana var. edulis dostarcza bulw o średnicy do 5 cm, w Chinach wyhodowano bulwy jeszcze większe dzięki nawożeniu roślin. Poza spożywaniem po obróbce cieplnej bulwy mogą być suszone i po zmieleniu dodawane do mąki[7].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-06-25] (ang.).
  3. Sagittaria sagittifolia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Sagittaria sagittifolia L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2023-01-12].
  5. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 486, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  6. a b c d e f Stanisław Kłosowski, Rośliny wodne i bagienne, Grzegorz Kłosowski (red.), Warszawa: Oficyna Wydawnicza "Multico", 2006, s. 144, ISBN 978-83-7073-248-6, OCLC 152581494.
  7. Łukasz Łuczaj: Dzikie rośliny jadalne Polski. Krosno: Chemigrafia, 2004, s. 204-206. ISBN 83-904633-6-9.