Syringodium Kütz. – rodzaj traw morskich należący do rodziny bałwanicowatych (Cymodoceaceae), obejmujący 2 gatunki: Syringodium filiforme Kütz., występujący wzdłuż wybrzeży Karaibów i Ameryki, od południowo-wschodnich Stanów Zjednoczonych do Wenezueli i Kolumbii oraz Syringodium isoetifolium (Asch.) Dandy, występujący wzdłuż wybrzeży Afryki, od Egiptu do Mozambiku, Azji, od Synaju i Półwyspu Arabskiego, przez subkontynent indyjski, Indochiny do Azji Południowo-Wschodniej, Australii i Oceanii, do Wysp Karolińskich[4].

Syringodium
Ilustracja
Syringodium isoetifolium i Acropora sp.
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

żabieńcowce

Rodzina

bałwanicowate

Rodzaj

Syringodium

Nazwa systematyczna
Syringodium Kütz.
Alg. Mar. Exsicc. 9: 426 (1860)
Typ nomenklatoryczny

Syringodium filiforme Kütz[3]

Synonimy
  • Phycoschoenus (Asch.) Nakai[4].
Zasięg
Mapa zasięgu

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckiego słowa σύρινγξ (syringx – rura)[5].

Morfologia edytuj

Pokrój
Trawy morskie tworzące podwodne łąki.
Łodyga
Rozgałęzione kłącza, ukorzeniające się w każdym węźle[6], tworzące w węzłach krótkie, wzniesione pędy wsparte przez jajowate, łuskowate liście[7].
Liście
Na pędach powstających w węzłach kłącza wyrastają naprzeciwlegle 2–3 liście[6], o blaszce cylindrycznej, zwężającej się, ostro lub tępo zakończonej[7]. Pochwy liściowe szerokie, języczkowate i uszkowate[6],
Kwiaty
Rośliny dwupienne. Kwiaty zebrane w wachlarzykowate kwiatostany[6], wyrastające z pachwiny podsadki[7]. Kwiaty męskie szypułkowe, zbudowane z 2 siedzących główek pręcików. Ziarna pyłku nitkowate. Kwiaty żeńskie siedzące, złożone z wolnych słupków o krótkiej szyjce rozdzielonej na dwa nitkowate znamiona[6].
Owoce
Owoce przypominające pestkowce, elipsoidalne, czworokątne w przekroju[7].

Biologia i ekologia edytuj

Rozwój
Wieloletnie, wodne geofity (hydrogeofity)[4], wodopylne.
Siedlisko
Syringodium filiforme przeważnie zasiedla piaszczyste i muliste dna morskie na głębokości do 20 metrów, wyłącznie w czystych wodach. Często występuje na stanowiskach razem z Thalassia testudinum i Halodule wrightii. Syringodium isoetifolium zasiedla czyste wody i podłoża piaszczyste, na głębokości do 15 metrów[8].
Interakcje międzygatunkowe
Syringodium filiforme stanowi podstawowy składnik diety papugoryb i jest istotnym źródłem pokarmu dla manatów, ryb pokolcowatych i jeżowców. Na glonach zasiedlających ten gatunek traw morskich żeruje skrzydelnik wielki[8].

Systematyka edytuj

Według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016) rodzaj należy do rodziny bałwanicowatych (Cymodoceaceae Vines), rzędu żabieńcowców (Alismatales Dumort.), w kladzie jednoliściennych (monocots)[2].

Zagrożenie i ochrona edytuj

Oba gatunki Syringodium zostały ujęte w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych ze stasutem LC (mniejszej troski). Oba gatunki są zagrożone przez eutrofizację i zanieczyszczenie oceanów oraz lokalnie przez działalność człowieka, przede wszystkim prowadzoną gospodarkę morską. Stanowiska obu gatunków podlegają ochronie w wielu lokalnych obszarowych formach ochrony przyrody[8].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-01-23] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2011-02-06].
  4. a b c Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-02-06]. (ang.).
  5. Maureen L. Sullivan: The taxonomy of "seagrasses" surveyed from the higher taxa down through to the family level. Florida International University, 1994. [dostęp 2011-02-05].
  6. a b c d e Flora of China. Vol. 23: Cymodoceaceae. [dostęp 2011-02-06].
  7. a b c d Flora of North America. Vol. 22: Cymodoceaceae. [dostęp 2011-02-06].
  8. a b c IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.4.. [dostęp 2011-02-06].