Szczury tunelowe (ang. tunnel rats) – grupy żołnierzy armii amerykańskiej, armii australijskiej i armii nowozelandzkiej podczas wojny w Wietnamie, których zadaniem było zapuszczanie się w głąb sieci tuneli Wietkongu. Musieli posiadać odpowiednie predyspozycje: bardzo odporną psychikę, być pozbawieni klaustrofobii, drobną budowę ciała i dużą sprawność fizyczną, a za uzbrojenie posiadali najczęściej pistolet, nóż i latarkę[1].

Amerykański żołnierz opuszczany jest w głąb tunelu w czasie operacji Oregon w roku 1967
Szczur tunelowy z pistoletem i latarką w tunelu Wietkongu, podczas operacji Cedar Falls w roku 1967
Szczury tunelowe przygotowują wysadzenie wejścia do tunelu

W roku 2008 powstał kanadyjsko-niemiecki dramat wojenny Tunnel Rats w reżyserii Uwe Bolla o szczurach tunelowych[2].

Powstanie tuneli i jednostek szczurów tunelowych edytuj

Pierwsze kompleksy podziemnych bunkrów i tuneli powstały już podczas I wojny indochińskiej w latach 1946–1954. Od połowy lat 60. XX wieku podczas wojny wietnamskiej tunele były intensywnie rozbudowywane. Urządzono w nich magazyny amunicji, szpitale, warsztaty i koszary. Wykopane w gliniastej ziemi komory i tunele były niezwykle trwałe. Wejścia do nich były zamaskowane. Niektóre z nich były fałszywymi wejściami ze znajdującymi się za nimi pułapkami, takimi jak zaostrzone pale bambusowe punji czy miny[1].

Piechota amerykańska szybko zauważyła pojawiających się znikąd partyzantów, którzy po krótkim ostrzale jakby zapadali się pod ziemię. Odkryto zamaskowane wejścia do tuneli i zaczęto je penetrować. Wielu amerykańskich żołnierzy podczas przeszukiwania tuneli wpadało w panikę i strzelając bez odpowiedniej kontroli raniła i zabijała więcej własnych żołnierzy niż partyzanci. Bombardowania lotnicze nie zdały egzaminu. Kilkumetrowej grubości sklepienia wytrzymywały wybuchy stukilogramowych bomb. Wrzucanie przez odkryte wejście granatów, czy pojemników z gazem też okazało się bezskuteczne. Zmusiło to Amerykanów do wyselekcjonowania i odpowiedniego wyszkolenia małych grup bojowych prowadzących eksplorację tuneli. Uczono ich podstawowych konstrukcji tuneli, specjalnych form poruszania się, skradania się i odnajdywania drogi w takich systemach, aż do podjęcia bezpośredniej walki z ukrytym wrogiem[1][3].

Niektóre wietnamskie tunele takie jak Củ Chi w dystrykcie Củ Chi i Vịnh Mốc w dystrykcie Quảng Trị, są udostępnione do zwiedzania[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Mateusz „Biszop” Biskup, Śladami zapomnianych bohaterów w rozdziale: Szczury tunelowe, Poznań: Vesper, 2011, s. 410-413, ISBN 978-83-7731-052-6.
  2. Tunnel Rats w bazie IMDb (ang.)
  3. Die Tunnel von Cu Chi. Der Spiegel. [dostęp 2023-01-15].
  4. Vinh Moc Tunnel – a Famous Vietnam’s Historical Relic in Quang Tri. Vietnam Discovery. [dostęp 2023-01-15].

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj